اقتصادسنج| چند سال پیش خرید لباس کار ساده‌ای بود؛ یک تی‌شرت یا پیراهن برمی‌داشتیم، یک شلوار جین یا کتان، یک‌جفت کفش و اگر زمستان بود پالتو، کاپشن یا بارانی به مجموع خریدهایمان اضافه می‌شد.

این روزها اما داستان فرق کرده است. هر چندوقت یک‌بار اسم جدیدی در بازار لباس توی دهان مردم می‌افتد. چند سال پیش شلوار اسلش مد شد. بعد سوئی‌شرت و هودی سر زبان‌ها افتاد.

اما حالا از شکت و دورس و پافر می‌گویند که مخصوص زمستان و سرماست. یعنی این روزها دیگر کارتان با گفتن پالتو و بارانی راه نمی‌افتد، در فروشگاه‌ها انواع شلوار و پیراهن و پالتو و کاپشن هست که هر کدام برای خودشان اسم مخصوصی دارند. مثلا اگر تا همین چند وقت پیش شلوار جین راسته و ساده می‌خریدید، این روزها از بین چند مدل شلوار قدرت انتخاب دارید. اسلیم‌فیت، مام‌استایل، ‌اسکینی و… قیمت‌ها هم براساس مدل‌ها متفاوت شده.

مثلا همین حالا اگر بخواهید شلوار جین راسته بخرید کمترین قیمت آن یک میلیون و ۶۸۰ هزار تومان و بالاترین قیمت آن حدود سه میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است. قیمت یک شلوار مام‌استایل زنانه بین ۸۰۰ تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است. در حال حاضر قیمت یک دورس زنانه حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است و اگر بخواهید سوئی‌شرت کلاهدار بخرید باید حدود ۹۴۰ هزار تومان هزینه کنید. قیمت پافر زنانه بلند از حدود ۹۰۰ هزار تومان‌ شروع می‌شود و اگر بخواهید پافر کوتاه بخرید باید حدود ۶۰۰ هزار تومان بپردازید.

‌شلوار؛ از راسته و مام‌استایل

به‌غیر از شلوار پارچه‌ای که همیشه بوده، شلوار جین و شلوار کتان تا یک دهه پیش در قفسه مغازه‌ها چیده می‌شدند. شلوارهای پارچه‌ای بیشتر برای مکان‌های رسمی استفاده می‌شد و بیشتر زنان و مردان کارمند دنبال این شلوارها بودند. شلوارهای جین و کتان هم مخصوص کسانی بود که دوست داشتند استایل راحت‌تری داشته باشند. حالا همان شلوارها هستند، فقط هر کدام یک اسم خاص دارند.شلوار راسته، شلواری است که بین قسمت‌های بالایی و پایینی آن تناسب وجود دارد و بالا و پایین شلوار به یک اندازه است.

شلوار اسلیم‌فیت همان شلوارهای تنگ و لوله تفنگی قدیم هستند که این روزها اسمش کلاس خاصی پیدا کرده است. شلوارهای اسلیم‌فیت به تن می‌چسبند و ظاهر فرد را باریک نشان می‌دهند، پوشیدن و در آوردن این شلوارها هم خیلی سخت است.

مام‌استایل شلواری است که این روزها خیلی طرفدار پیدا کرده. چون گشاد و راحت است. فاق این مدل شلوار بلند است و زیپ آن در قسمت جلوی شلوار قرار دارد. بلندی فاق این مدل شلوار تا بالای ناف است. از ویژگی‌های مهم این شلوار این است که تنگ نیست، به پا نمی‌چسبد و کمی حالت آزاد دارد. اما در قسمت مچ پا از آزادی آن کم می‌شود و کمی از قسمت بالا تنگ‌تر است و مدل مخروطی دارد.

شلوار مام‌فیت هم مدل مام‌استایل است، ‌فاق بلندی دارد ولی کمر این شلوار مثل مام‌استایل کشی و گشاد نیست و مثل اسمش فیت تن است. شلوار ددفیت از آن مدل شلوارهای راحت و آزاد است. فرم این شلوار از ران تا زانو آزاد است و در بخش زانو تا مچ هم حالت رهایی دارد و تنگ نیست. این شلوارها بیشتر دارای زاپ هم هستند.

شلوار اسکینی هم مثل اسلیم‌فیت تنگ و چسبان است. اما با این تفاوت که جنس پارچه این شلوارها کشی است. لزوما این شلوارها جین نیستند و پارچه‌ای و کتان این شلوارها هم موجود است. شلوار جین اسکینی‌فیت در سرتاسر پا از ران تا مچ پا چسبان و یا به‌اصطلاح به‌صورت جذب روی پا می‌ایستد. یعنی تنگ‌ترین جینی که توسط یک طراح دوخته می‌شود.

شلوار رگولار مثل شلوار جین راسته، نه بیش از حد تنگ است و نه بیش از اندازه گشاد. شلوار رگولار برش نرمالی دارد و در مقایسه با شلوار راسته در اطراف مچ پا کمی تنگ‌تر است.شلوار استریت شباهت زیادی به شلوار راسته دارد. شلوارهای استریت جین از بالا تا پایین عرض یکسانی دارند و تنگ و گشاد نمی‌شوند. کسانی که پاهای درشتی دارند بیشتر طرفدار این شلوار هستند.

شلوار بگ ذات و اصل گشادی دارد،‌ یعنی به‌صورت یکدست از کمر به پایین گشاد است و برخلاف شلوار دمپا که از زانو گشاد می‌شود، این مدل از کمر گشاد می‌شود. شلوار نیم‌بگ هم داریم. نیم‌بگ مثل شلوار بگ از بالا گشاد و آزاد است فقط کمی گشادی آن کمتر است.شلوار جاگر؛ این مدل شلوار نسبتا گشاد دوخته می‌شود. این شلوار در قسمت مچ پا به کمک کش جمع می‌شود و فقط به جین محدود نمی‌شود. پارچه‌هایی که برای دوخت این شلوار استفاده می‌شود، معمولا پارچه‌های نازک هستند.

شلوار اسلش از آن شلوارهای راحت است که بیشتر در مسافرت و مکان‌های غیررسمی استفاده می‌شود. جنس این شلوارها از نوع کشباف است و کمر آن با بند جمع می‌شود. دمپای شلوار اسلش بیشتر به‌صورت پاچه‌کش است.شلوار هارم بیشتر زنانه است. شبیه شلواری است که سندباد می‌پوشید. به این مدل، یوگایی یا سامورایی هم می‌گویند، چون کمر کش‌دار است و در قسمت مچ پا با کش جمع می‌شود. برای دوخت این شلوار از پارچه‌های نخی و نرم استفاده می‌کنند. البته از نظر ظاهری خیلی شبیه شلوار کردی خودمان هم هست. به این مدل شلوار،‌ خشتک بلند هم می‌گویند.

شلوار دمپاگشاد؛ به این شلوار پاچه شیپوری هم می‌گویند. شلوار پاچه‌گشاد از کمر تا زانو تنگ و از زانو تا مچ پا گشاد است. این شلوار بیشتر مخصوص خانم‌هاست و در ایران بیشتر خانم‌ها طرفدار این مدل دمپا گشاد هستند که با کفش‌های پاشنه بلند ست می‌کنند.

شلوار بوت‌کات هم بیشتر زنانه است. شلوار بوت‌کات در قسمت کمر، باسن و زانوها راسته است اما از زانو به بعد گشاد می‌شود. این شلوار خیلی شبیه مدل دمپا گشاد است اما در قسمت دمپا یک چاک بلند دارد. دلیل نامگذاری این شلوار این است که برای ست کردن با انواع بوت طراحی شده است.

پیراهن، شومیز و تی‌شرت

واژه پیراهن همه را یاد پیراهن‌های مردانه با جیب و پارچه‌های ساده و انواع کژوال و ساده می‌اندازد. اما در این دایره کلی مدل جا می‌گیرد، ‌از تی‌شرت و بلوز و تونیک گرفته تا شومیز که این روزها خیلی مد شده است. پیراهن کژوال چیزی بین رسمی و غیررسمی است. یقه این پیراهن‌ها کلاسیک است و با یک جیب یا دو جیب روی پیراهن دوخته می‌شوند. این پیراهن‌ها برای پوشیدن زیر کت و بارانی مناسب هستند.پیراهن کلاسیک که مردانه آن بیشتر طرفدار دارد،‌ همان پیراهن معروفی است که دامادها زیر کت و شلوار دامادی می‌پوشند. پیراهن با یقه کلاسیک و با پارچه ۱۰۰درصد نخی که رنگ‌های سفید، ‌آبی آسمانی و صورتی کم‌رنگ آن طرفداران زیادی دارد.

تی‌شرت یکی از پرطرفدارترین پوشش‌های امروزی است. بالا تنه آن به شکل تی انگلیسی است و بیشتر آنها آستین کوتاه هستند. تی‌شرت‌ها عموما از پارچه کش‌سان، سبک و ارزان تولید می‌شوند که به‌راحتی شسته شوند. جنس پارچه آن نخ پنبه‌ای و کشباف است و در مقایسه با پیراهن‌های دوخته شده از پارچه، بافت انعطاف‌پذیرتری دارند. تی‌شرت یقه گرد، یقه ایستاده، یقه هفت و یقه هنلی دارد.بلوز همان تی‌شرت است. فقط آستین بلند است. بلوز هم مثل تی‌شرت یقه هفت،‌ یقه گرد و یقه اسکی دارد. بلوز یقه پیراهنی هم داریم که شکل رسمی‌تری پیدا می‌کند.

شومیز زنانه این روزها خیلی طرفدار دارد. چون هم با شلوار جین و پارچه‌ای و هم با دامن ست می‌شود. شومیز انواع مختلفی دارد. تا چند سال پیش یک مدل ساده بود که بیشتر با پیراهن مردانه اشتباه گرفته می‌شد. اما حالا مدل جلو بسته، جلو دکمه‌ای اسپرت،‌ رسمی، آستین بلند، ‌آستین کوتاه، ‌کمردار، حریر و… تولید می‌شود. پارچه شومیز بیشتر لخت و نرم است و به همین دلیل بیشتر از پارچه حریر برای دوخت آن استفاده می‌کنند.

تونیک در واقع شباهت زیادی به بلوز دارد. از پارچه نرم و کشباف دوخته می‌شود ولی از بلوز بلندتر است و معمولا تا زیر باسن می‌آید. تونیک پیراهنی زنانه است و مدل آستین بلند و آستین کوتاه آن نیز تولید می‌شود. پیراهن بافت یا همان پلیور انواع مختلفی دارد. این پیراهن همانطور که اسمش نشان می‌دهد مخصوص زمستان و روزهای سرد و برفی است. مادربزرگ‌ها همیشه قبل از شروع سرما دست به کار می‌شدند و برای نوه‌ها پلیور با طرح‌های مختلف می‌بافتند. اما حالا انواع و اقسام پلیور که یک پیراهن جلو بسته آستین بلند است، در بازار پیدا می‌شود. پلیور با یقه‌های مختلفی مثل یقه گرد، یقه هفت، یقه ایستاده، یقه اسکی و یقه آرشال تولید می‌شود.

تن‌پوش و بالاپوش گرم؛ از هودی تا دورس

فصل سرما که می‌شد کسانی‌که رسمی‌پوش بودند بارانی و پالتو می‌خریدند،‌ کسانی‌که طرفدار لباس‌های گرم غیررسمی بودند کاپشن را انتخاب می‌کردند. اما این روزها بازار دست هودی و دورس و شکت و… است. سوئی‌شرت یک پیراهن گشاد و گرم با آستین‌های بلند است که کلاه هم دارد و جلو باز است. سوئی‌شرت از الیاف پنبه‌ای یا الیاف ترکیبی خاص تهیه می‌شود. دلیل محبوبیت زیاد سوئی‌شرت این است که به‌عنوان یک لباس راحت کژوال است و برای زنان و مردان خیلی راحت با هر شلواری ست می‌شود.

هودی همان سوئی‌شرت است. یعنی طراحان لباس می‌خواستند یک ژاکت جدید طراحی کنند، همان سوئی‌شرت را وارد بازار کردند با این تفاوت که هودی جلو بسته است و معمولا روی آن دو تا جیب هم دارد. هودی مثل سوئی‌شرت کلاهدار است و از پارچه‌هایی با الیاف گرم تولید می‌شود.ژاکت از هودی و سوئی‌شرت و دورس خیلی قدیمی‌تر است. انواع و اقسام مختلفی هم دارد. از مدل بافت که از کاموا تولید می‌شود تا چرم طبیعی و مصنوعی. ژاکت‌ها بیشتر به اینکه به بدن می‌چسبند و گشاد نیستند معروف هستند.

کت پوشش پرطرفدار مردانه و زنانه که بیشتر آقایان در مجالس رسمی و جلسه‌های کاری از آن استفاده می‌کنند. طراحان لباس می‌گویند وقتی می‌خواهی شیک به نظر بیایی بهتر است روی یک پیراهن کت بپوشی. دنیای کت‌ها هم گسترده است. دیگر بازار دست کت و شلوارهای رسمی نیست. از کت چرم و جین و کتان گرفته تا کت بافت و کت‌های سوزن‌دوزی شده در بازار موجود است. خانم‌ها بیشتر به کت جین و سوزن‌دوزی، خامه‌دوزی و مغزی‌دوزی علاقه دارند.

پالتو هنوز هم محبوب است. بیشتر شخصیت‌های معروف فیلم‌های قدیمی یا پالتو می‌پوشیدند یا بارانی. بیشتر نویسنده‌های ایرانی هم طرفدار این بالاپوش رسمی بودند. اصل پالتو این است که با پارچه فوتر دوخته شود. اندازه آن هم باید تا زیر زانو باشد.

پالتو با یقه کلاسیک و یقه انگلیسی محبوب‌ترین نوع آن است. البته خانم‌ها بیشتر یقه انگلیسی را می‌پسندند چون استایل آنها را شیک‌تر نشان می‌دهد.بارانی، ‌بالاپوشی که از پاییز تا خود بهار استفاده می‌شود. پارچه بارانی ضدآب و مقاوم در برابر نفوذ آب است. اندازه بارانی‌های کلاسیک معمولاً تا پایین زانوست اما مدل غیرکلاسیک آن تا زیر کمر است. بیشتر بارانی‌ها یک بند مخصوص برای بستن دور کمر دارند.

کاپشن؛ انگار در زمستان فقط کاپشن می‌چسبد. بعضی‌ها به کاپشن، کاپیشان هم می‌گویند چون یک واژه روسی است و این‌طور تلفظ می‌شود. پارچه کاپشن باید از نوع شمعی و ضدآب باشد. یعنی وقتی با آن زیر باران و برف راه می‌روید نباید آب به داخل آن نفوذ کند. کاپشن‌ها کلاه دارند و دو جیب در کنار یا روی آن دوخته شده. کاپشن‌ها یا از داخل خز دارند یا داخل آستر آن پشم شیشه کار شده تا از نفوذ هوای سرد جلوگیری کند.

شکت هم از این واژه‌های جدید است. ترکیب کت و پیراهن می‌شود شکت. جنس شکت بیشتر پشمی است و اگر دقت کرده باشید مدل چهار خانه آن بیشتر تن نوجوان‌هاست. یک جوری شل و گشاد است و بیشتر با شلوارهای جین ست می‌شود. پافر هم چند سالی است که مد شده.

یک لباس گرم زمستانی و زیپ‌دار و بلند. جنس پارچه پافر از پلی‌استر یا نایلون و داخل آن از جنس خز، مخمل و یا هر چیز گرم دیگری است. معمولا پافر به شکلی دوخته می‌شود که لایه‌لایه به‌نظر برسد و کمی پف داشته باشد. پافرها آستین ندارند ولی کلاه دارند.ژیله مثل جلیقه است. یعنی آستین ندارد و روی پیراهن و زیر کت و بارانی پوشیده می‌شود. فقط فرق ژیله با جلیقه این است که ژیله بیشتر به درد روزهای سرد می‌خورد چون از پارچه گرم و پشمی تولید می‌شود.

کفش؛ از کتانی تا بوت و نیم‌بوت

کفش انواع مختلفی دارد از رسمی و روزمره گرفته تا کفش‌های ورزشی که به آنها کتانی گفته می‌شود ولی این روزها پای همه کتانی است. کفش رسمی همان کفشی است که خانم‌ها و آقایان چند جفت از آن را در کمدشان دارند. مال خانم‌ها پاشنه بلند و چرم و یا ورنی و جیر است. کفش رسمی آقایان هم که بیشتر با کت و شلوار ست می‌شود چرمی با پاشنه حدود دو سانتی است و یا جلوی آن طرح گرد دارد یا نوک تیز است. کفش رسمی مردانه به دو صورت بی‌بند و بنددار تولید می‌شود. کفش روزمره هم انواع و اقسام خاصی دارد. برعکس رسمی خیلی راحت و پارچه‌ای است.

کفش کالج یکی از محبوب‌ترین انواع کفش زنانه و مردانه است. مهمترین ویژگی کفش کالج این است که پاشنه کوتاهی دارد بین یک تا یک و نیم سانت. یک نوار U شکل روی کفش قرار دارد. این کفش قسمت‌هایی از پا را پوشش نمی‌دهد و قوزک پا بیرون است. این کفش بدون بند است و پوشیدن آن خیلی راحت است. کالج را باید حتما با جوراب بپوشید ولی هستند کسانی که این کفش را بدون جوراب می‌پوشند. جنس این کفش بیشتر از چرم یا نبوک است.

بوت و نیم‌بوت؛‌ قبلا به کفش مخصوص زمستان و برف می‌گفتند چکمه. اما حالا شده بوت و نیم‌بوت. فرق بوت با چکمه این است که کمی ظرافت بیشتری دارد و البته از چکمه کوتاه‌تر است. بعضی چکمه‎ها تا بالای زانو هم تولید می‌شوند و جنس‌شان از چرم است و معمولا پاشنه بلند هستند. ولی بوت هم از چرم و چرم مصنوعی و هم از نبوک و جیر و پارچه شمعی تولید می‌شود. قد بوت معمولا تا زیر زانو است. تفاوت بوت و نیم‌بوت هم در قد آن است. نیم‌بوت معمولا چند سانت بالاتر از قوزک پا را پوشش می‌دهد.

صندل. لطفا صندل را با دمپایی اشتباه نگیرید، چون صندل با بند بسته می‌شود. صندل مردانه و زنانه دارد. کفشی بنددار و روباز و سبک است و قسمت‌های کمی از پا را پوشش می‌دهد و مخصوص فصل‌های گرم است. جنس بیشتر صندل‌های مرغوب موجود در بازار چرم است.کتانی در حال حاضر پرفروش‌ترین کفش است. چون از بچه تا بزرگسال عاشق این مدل کفش راحت هستند. کتانی زرنگی یا همان کتانی چینی خیلی معروف است و حتما اسم آن را شنیده‌اید.

کتانی برای ورزش و راه رفتن و دویدن تولید می‌شود ولی این روزها از ده نفر حداقل هشت نفر آنها کتانی می‌پوشند از بس که راحت است. بخش زیرین کتانی اغلب از لاستیک طبیعی یا مصنوعی و قسمت بالایی آن از مواد چرمی یا مصنوعی ساخته می‌شود. یک زمانی کتانی آل‌استار یا ساقدار خیلی مد بود، ولی در حال حاضر هر مدل کتانی محبوب است. حتی مدل پاشنه بلند آن هم تولید شده. مدل چراغ‌دار برای بچه‌ها و مدل چرمی و کلاسیک برای رسمی‌پوش‌ها.