تعداد ۶۳۰میلیون برگه سهم معادل ۷درصد از سهام شرکت تامین سرمایه کاردان با نماد «تکاردان» قرار است امروز به عموم عرضه‌‌‌اولیه شود. این شرکت بهعنوان ششصد و نهمین شرکت پذیرفته‌شده و سومین عرضه‌‌‌اولیه بورسی پس از «پی‌‌‌پاد» و «شهر» در سال‌جاری، در بخش فعالیت کمکی به نهادهای مالی واسط و در فهرست نرخ‌های بازار دوم به شیوه ثبت‌سفارش جهت کشف قیمت عرضه می‌شود.
اقتصادسنج | تعداد ۶۳۰میلیون برگه سهم معادل ۷درصد از سهام شرکت تامین سرمایه کاردان با نماد «تکاردان» قرار است امروز به عموم عرضه‌‌‌اولیه شود. این شرکت بهعنوان ششصد و نهمین شرکت پذیرفته‌شده و سومین عرضه‌‌‌اولیه بورسی پس از «پی‌‌‌پاد» و «شهر» در سال‌جاری، در بخش فعالیت کمکی به نهادهای مالی واسط و در فهرست نرخ‌های بازار دوم به شیوه ثبت‌سفارش جهت کشف قیمت عرضه می‌شود.
قیمت مبنای عرضه ۶۴۴تومان و سقف و کف آن به‌‌‌ترتیب ۷۰۸ و ۵۸۰تومان است که با توجه به سهمیه یک‌هزار و ۲۰۰تایی هر کد معاملاتی حداکثر نقدینگی موردنیاز برای خرید این عرضه‌‌‌اولیه ۸۵۲هزار و ۷۵۳تومان است. با توجه به ارزش‌گذاری سهام «تکاردان» که به‌‌‌میزان ۹هزار و ۳۳میلیارد تومان و قیمت یک‌هزار و ۳تومان به‌‌‌ازای هر سهم برآورد شده است، قرار است به‌‌‌میزان ۴۱درصد کمتر از قیمت ارزش‌گذاری، عرضه شود که این امر موجب استقبال بیشتر سهامداران از این عرضه‌‌‌اولیه خواهد شد. ترکیب سهامداران «تکاردان» شامل بانک‌سامان با ۳۲درصد، بانک‌تجارت با ۳۱درصد، شرکت سرمایه‌گذاری ایرانیان با ۱۶درصد و شرکت توسعه سرمایه‌گذاری سامان با ۱۶درصد می‌شود. بزرگ‌ترین صندوق این مجموعه به ارزش ۵۰هزار میلیارد تومان، صندوق با درآمد ثابت کاردان است. صندوق طلای کاردان نیز به‌تازگی ایجاد شده است. همچنین صندوق با درآمد ثابت کاردان بازدهی ۲/ ۴۸درصدی را تا پایان خردادماه کسب کرده است. شرکت در سال گذشته پنج ارزش‌گذاری انجام داده که موجب عرضه‌‌‌اولیه شده و سهم بازار «تکاردان» از تعهد خرید عرضه‌‌‌اولیه در سال گذشته ۲۹درصد بوده است.
سود خالص ۳۰۰میلیاردی در فصل بهار
تامین سرمایه کاردان با نماد معاملاتی «تکاردان» دی‌ماه سال ۹۲ به‌صورت سهامی خاص و پس از ثبت نزد اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی تهران، ۲۴دی سال ۹۲ به عنوان نهاد مالی در سازمان بورس به ثبت رسید. سرمایه فعلی شرکت ۹۰۰میلیارد تومان است که بانک سامان و تجارت با ۳/ ۳۲ و ۳/ ۳۱درصد و سرمایه‌گذاری ایرانیان و سرمایه‌گذاری سامان هرکدام با ۷/ ۱۶درصد در ترکیب سهامداران حضور دارند. علاوه بر پذیرهنویسی و تعهد خرید اوراق بهادار در عرضه‌های ثانویه که فعالیت اصلی شرکت به‌شمار می‌رود، به‌واسطه اخذ مجوزهای مربوطه، خدمات سبدگردانی، مشاوره پذیرش اوراق بهادار، مشاور عرضه و مشاور سرمایه‌گذاری نیز بهعنوان فعالیت‌‌‌های فرعی شناخته می‌شود.
مهدی کرباسیان، رئیس اسبق ایمیدرو بهعنوان رئیس هیات‌مدیره، علیرضا توکلی کاشی، رئیس اسبق اداره ابزارهای نوین مالی فرابورس و احسان ترکمن، مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک سامان‌کیش در ترکیب اعضای هیات‌مدیره حضور دارند. تامین مالی مبتنی بر بدهی یکی از اصلی‌ترین فعالیت شرکت‌های تامین سرمایه محسوب می‌شود که کاردان از بدو فعالیت تا پایان خرداد سال‌جاری بالغ بر ۶/ ۳۱هزار میلیارد تومان اوراق در قالب تعهد پذیرهنویسی، ۴هزار میلیارد تومان پذیرهنویسی اوراق دولتی و کمتر از یک‌هزار میلیارد تومان اوراق تبعی منتشر کرد. در سال گذشته نیز ۶/ ۱۳هزار میلیارد تومان اوراق منتشر کرد که سهم بازار ۱۷درصدی از انتشار اوراق و رتبه یک را به خود اختصاص داد. کاردان با حدود ۵۴هزار میلیارد تومان و ۷صندوق از لحاظ دارایی تحت مدیریت رتبه دوم را بعد از لوتوس پارسیان و تمدن داراست. در بخش مشاوره مالی، سال گذشته پنج ارزش‌گذاری به عرضه اولیه منجر شد و ۳۰درصد سهم بازار تعهد عرضه اولیه و متعهد خرید سهام شرکت‌های عرضه اولیه‌شده به کاردان تعلق گرفت. در سه‌ماه نخست سال نیز ارزش‌گذاری سه شرکت به عرضه اولیه در فرابورس انجامید و سهم بازار به ۳۸درصد افزایش پیدا کرد. در سه‌ماه نخست سال درآمدهای عملیاتی، سود عملیاتی و خالص نسبت به مدت مشابه قبل به ترتیب با رشد ۸۷، ۷۰ و ۸۲درصد روبه‌رو شد. میزان درآمدها و سود خالص در سال گذشته بالغ بر ۷/ ۱ و ۰۵/ ۱هزار میلیارد تومان و سود خالص در سه‌ماه نخست بالغ بر ۳۴۶میلیارد تومان (حسابرسی‌نشده) بود.
روش‌های ارزش‌گذاری
ارزش‌گذاری تامین سرمایه کاردان توسط تامین سرمایه دماوند انجام شده که به روش‌های نسبی، درآمدی و خالص ارزش روز دارایی‌‌‌ها صورت گرفته است. به‌منظور ارزشیابی شرکت تامین سرمایه کاردان به روش‌های مذکور از صورت‌های مالی سالانه حسابرسی‌شده پنج‌سال اخیر شرکت تامین سرمایه کاردان، بودجه ۱۴۰۲، گزارش کارشناسان رسمی دادگستری از ارزیابی داراییهای شرکت تهیه‌شده در اردیبهشت ۱۴۰۲ و سایر اطلاعات دریافتی از شرکت متقاضی استفاده شده است. اولین مدل ارزش‌گذاری که مبتنی بر جریانات نقد است شامل دو روش ارزش‌گذاری از قرار تنزیل سود تقسیمی و جریان نقد آزاد سهامداران است. براساس روش تنزیل سود تقسیمی (DDM) و ضریب اتکای ۷/ ۳۱درصد ارزش شرکت ۸هزار و ۷۶۲میلیارد تومان برآورد شده است که بر این اساس ارزش هر سهم آن ۹۷۳تومان به دست میآید. براساس روش دوم از مدل ارزش‌گذاری جریانات نقد یعنی جریان نقدی آزاد سهامداران (FCFE) و با ضریب اتکای ۷/ ۳۱درصدی ارزش کلی شرکت ۹هزار و ۸۲۹میلیارد تومان برآورد شده است که براساس این روش ارزش هر سهم شرکت یک‌هزار و ۹۲تومان به دست میآید. براساس دومین مدل ارزش‌گذاری که مبتنی بر بازار و روش استفاده آن نسبت قیمت به سود (P/ E TTM) است با ضریب اتکای ۷/ ۳۱درصدی ارزش کل شرکت ۹هزار و ۴۴۶میلیارد تومان برآورد شده که با توجه به تعداد سهام ۹میلیاردی شرکت ارزش هر سهم آن یک‌هزار و ۴۹تومان به دست میآید. آخرین مدل که مبتنی بر دارایی است و توسط کارشناسان رسمی دادگستری صورت می‌گیرد و به خالص ارزش روز دارایی (NAV) معروف است، ارزش کلی تامین سرمایه کاردان با ضریب اتکای ۵درصدی، ۳هزار و ۹۹میلیارد تومان به دست آمده که با توجه به تعداد سهام مذکور ارزش هر سهم شرکت ۳۴۴تومان محاسبه شده است. ارزش برآوردی سهام شرکت تامین سرمایه کاردان براساس مفروضات عنوان‌شده و با روش‌های فوق‌‌‌‌‌‌الذکر، برابر با مبلغ ۹هزار و ۳۳میلیارد تومان و ارزش برآوردی هر سهم شرکت با لحاظ ۹میلیارد سهم ۱۰۰تومانی برابر با یک‌هزار و ۳تومان برآورد شده است.
صنعت ۱۵ساله بورسی
براساس بند ۱۸ ماده «یک» قانون اوراق بهادار مجلس شورای اسلامی، شرکت تامین سرمایه شرکتی است که بهعنوان واسطه بین ناشر اوراق بهادار و عامه سرمایه‌گذاران فعالیت می‌کند و می‌‌‌تواند فعالیت‌‌‌های کارگزاری معامله‌‌‌گری، بازارگردانی، مشاوره، سبدگردانی، پذیرهنویسی و فعالیت‌‌‌های مشابه را با اخذ مجوز از سازمان انجام دهد. طبق قانون بازار اوراق بهادار این واسطه مالی در بازار سرمایه ایران به شرکت تامین سرمایه معروف است. هم‌‌‌اکنون ۱۱شرکت تامین سرمایه در ایران در حال فعالیت هستند که از میان آنها ۷شرکت در بازار بورس یا فرابورس پذیرفته شدهاند. بانکداری سرمایه‌گذاری (تامین سرمایه) در ایران عمر کوتاهی دارد. اولین تامین سرمایه ایرانی، در سال ۱۳۸۷ شروع به کار کرد. تامین سرمایه‌‌‌ها در ایران بیشتر در حوزه انتشار اوراق بدهی فعال هستند. بررسی میزان تامین مالی در بازار سهام نشان می‌دهد که مقدار تامین مالی صورت‌گرفته در بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ نسبت به دوره قبل تقریبا ۵۱درصد رشد داشته است. طی سال‌های اخیر بخش قابل‌توجهی از تامین مالی صورت‌گرفته در بازار سرمایه مربوط به بخش بدهی بوده است که از دلایل آن می‌‌‌توان به رشد قابل‌توجه انتشار اوراق دولتی در سال‌های اخیر اشاره کرد. با توجه به تاکید و توجه دولت بر عرضه سهام دولتی در بازار بورس برای جهش تولید در سال ۱۳۹۹، عرضه‌‌‌اولیه سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه از ۵/ ۵هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ به ۴۱/ ۳۱هزار میلیارد تومان در پایان سال ۱۳۹۹ افزایش یافته است.
هفت صندوق تحت مدیریت «تکاردان»
مجموع درآمد عملیاتی شرکت‌های تامین سرمایه تا پایان آذرماه ۱۴۰۱، ۴۵/ ۷همت بوده است. تامین سرمایههای نوین و لوتوس بیشترین سهم را از بازار داشته‌‌‌اند و رقابت تنگاتنگی بین این دو برای کسب جایگاه اول وجود دارد. در سال ۱۴۰۰ مجموع درآمد عملیاتی شرکت‌های تامین سرمایه برابر با ۵هزار و ۱۸۶میلیارد تومان بوده که ۸/ ۳۹درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ رشد داشته است. طی چهارسال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ درآمد عملیاتی شرکت‌های یادشده به‌‌‌طور متوسط سالانه ۵/ ۴۱درصد رشد تجربه کرده است. تامین سرمایه دماوند با رشد ۲۸۱درصدی و تامین سرمایه لوتوس با رشد ۴۵درصدی در سال ۱۴۰۰ بیشترین رشد را نسبت به سایر شرکت‌ها تجربه کرده‌‌‌اند. متوسط نسبت قیمت به سود هر سهم و قیمت به درآمد عملیاتی شرکت‌های تامین سرمایه پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس به‌‌‌ترتیب ۳/ ۱۳ و ۷/ ۸ است. بیشترین نسبت قیمت به سود و قیمت به درآمد متعلق به «تفارس» و «امین» و کمترین آن نیز متعلق به «تنوین» است.
مجموع داراییهای تحت مدیریت شرکت‌های تامین سرمایه در اسفند ۱۴۰۱، ۳۵۵هزار میلیارد تومان است. تامین سرمایه کاردان در حوزه مدیریت دارایی با مدیریت ۷صندوق سرمایه‌گذاری به ارزش مجموع ۲۵/ ۵همت، رهبری ۱۵درصد از بازار را برعهده دارد. تامین سرمایههای لوتوس و تمدن به‌‌‌ترتیب با ۹/ ۷۶ و ۷/ ۶۹همت دارایی تحت مدیریت رتبه‌‌‌های اول و دوم را از آن خود کرده‌‌‌اند.
جایگاه جهانی صنعت بانکداری سرمایه‌گذاری
بانکداری سرمایه‌گذاری (تامین سرمایه) را می‌‌‌توان یک‌فعالیت مالی غیربانکی (تجاری) تعریف کرد که به تامین مالی سازمان‌ها به روش‌های غیر از تسهیلات بانکی و از طریق بازارهای سرمایه و عرضه خصوصی می‌‌‌پردازد. مجموع درآمدهای صنعت بانکداری سرمایه‌گذاری در کل جهان در سال ۲۰۲۲ تقریبا ۷۸میلیارد دلار است که نسبت به سال قبل میلادی حدود ۴۱درصد کاهش داشته است. سهم منطقه خاورمیانه و آفریقا از مجموع درآمدهای صنعت بانکداری سرمایه‌گذاری به حدود ۸/ ۱درصد رسیده و کاهشی معادل ۳۲درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل نشان داده است. درآمد صنعت بانکداری سرمایه‌گذاری از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ روندی صعودی با نرخ رشد مرکب سالانه ۶/ ۷درصدی داشته است. در سال ۲۰۲۱ سهم ایالات‌متحده آمریکا از کل میزان کارمزدهای دریافتی بانک‌های سرمایه‌گذاری در جهان ۷/ ۵۳درصد و برابر با ۶۹میلیارد دلار است که ۴۵درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش داشته است.
افزایش سرمایه از دو محل
شرکت به لحاظ مالیاتی تا پایان سال ۹۹ به جز دو سال ۹۳ و ۹۸ قطعی و تسویه شده که برای این دو سال نیز به مالیات تشخیصی اعتراض شده و موضوع در هیات حل اختلاف مالیاتی در دست رسیدگی است. همچنین برنامه افزایش سرمایه از دو محل سود انباشته و صرف سهام پس از عرضه اولیه در دستور کار این شرکت قرار دارد. از برنامههای آتی دیگر شرکت می‌‌‌توان به بهبود استقرار حاکمیت شرکتی، افزایش سهم بازار و داراییهای تحت مدیریت، تنوع‌بخشی مشتریان و توسعه همکاری با بانک‌ها، بازنگری در برنامههای راهبردی، بهبود کفایت سرمایه و انتشار اوراق، تاسیس صندوق مولتی NAV، صندوق در صندوق، صندوق سهامی اهرمی، شاخص هم‌وزن و بازنشستگی تکمیلی اشاره کرد.
بازارگردانی ۴صندوق و یک سهام بورسی
شرکت تامین سرمایه کاردان پس از افزایش سرمایه حدود ۳۵۰درصدی (از محل ذخیره‌‌‌های خود) که در بهمن‌‌‌ماه سال ۱۴۰۱ داشت، توانست سرمایه ثبت‌شده خود را به ۹۰۰میلیارد تومان افزایش دهد. براساس آخرین گزارش صورت سود و زیان این شرکت درآمدهای ناشی از خدمات کاردان با یک‌هزار و ۷۵۲میلیارد تومان نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۰ رشد ۸۲ درصدی را نشان می‌دهد. اما با توجه به افزایش ۵۵درصدی هزینه‌‌‌های عمومی و اداری و عدم‌وصول درآمد ناشی از سرمایه‌گذاری‌‌‌ها، سود این شرکت کاهش ۱۳درصدی نسبت به سال مالی ۱۴۰۰ نشان می‌دهد. در ضمن بهتر است بدانید که این شرکت همچنین در سال مالی گذشته اقدام به تقسیم سود ۴۰درصدی در بین سهامداران خود کرده است. شرکت تامین سرمایه کاردان با بازارگردانی چهارصندوق سرمایه‌گذاری ETF، یک سهام بورسی و ۵۲اوراق بدهی با درآمد ثابت در بخش خدمات بازارگردانی فعالیت مستمری دارد. همچنین درآمد ناشی از خدمات بازارگردانی حدود ۳۶درصد از درآمدهای فصل بهار سال ۱۴۰۲ این شرکت را شامل می‌شود.
فرصت‌‌‌ها و ریسک‌‌‌‌‌‌ها در یک نگاه
صنعت تامین سرمایه در ایران به دلیل نوپا بودن از پتانسیل رشد زیادی برخوردار است. همچنین ورود بانک‌ها به این بخش از صنعت مالی مانند سهامداری شرکت‌هایی همچون تامین سرمایه کاردان موجب فعالیت مستمر و منسجم این صنعت در سال‌های اخیر شده است. اما صنعت تامین مالی در ایران با توجه به وضعیت موجود تورمی و تاخیر در تجدید ارزیابی داراییهای سرمایه‌‌‌پذیر با مشکلات به‌خصوصی در تطبیق دارایی‌‌‌ها مواجه است.در این بین تامین سرمایه کاردان با ترکیب سهامداران بانکی توانسته است، بخش محدودی از منابع عظیم سرمایه‌گذاری در آنها را در راستای افزایش داراییهای تحت مدیریت جهت سرمایه‌گذاری، به کار گیرد. از جمله فرصت‌‌‌های تامین سرمایه می‌‌‌توان به نوپا بودن صنعت تامین سرمایه در ایران و برخورداری از شبکه متشریان اوراق بدهی اشاره کرد. در مقابل سه تهدید برای تامین سرمایه‌‌‌ها می‌‌‌توان عنوان کرد که موجب به چالش کشیدن آنها می‌شود. این چالش‌‌‌ها عبارتند از: افزایش رقبای دولتی و خصوصی، دشواری تطبیق داراییهای سرمایه‌گذاری‌شده و نااطمینانی در اقتصاد و بازارهای مالی ایران. از نقاط قوت تامین سرمایه‌‌‌ها می‌‌‌توان به استفاده هدفمند از منابع عظیم سهامداران عمده بانکی و ترکیب سهامداری منسجم اشاره کرد که استقبال سهامداران از تامین سرمایه‌‌‌ها را به دنبال خواهد داشت.
