چرا هیچ امیدی به توافق میان ایران و آمریکا وجود ندارد؟
تحلیل‌گران هیچ چشم‌انداز واقع بینانه‌ای برای احیای برجام نمی‌بینند.
اقتصادسنج | ریچارد برنز، رئیس بخش ژئوپلیتیک در بخش انرژی، گفته که هیچ چشم‌انداز واقع‌بینانه‌ای از اینکه توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران (برنامه جامع اقدام مشترک)، پس از مذاکرات شکست خورده در سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲، بازسازی شود، نمی‌بیند.
طبق آنچه در گزارش وب‌سایت ریگزون آمده، در ماه‌های اخیر، گفتگوهای غیرمستقیم بین ایالات متحده و ایران برای بررسی یک توافق بسیار محدودتر انجام شده است که محدودیت‌هایی بر برخی جنبه‌های برنامه هسته‌ای ایران، به‌ویژه غنی‌سازی اورانیوم با خلوص بالای ۲۰ درصد، ایجاد می‌کند.
وی افزود: «هیچ جدول زمانی مشخصی برای این تلاش‌های دیپلماتیک وجود ندارد، اما اگر تمایل هر دو طرف برای مصالحه وجود داشته باشد، ممکن است در چند ماه آینده به یک توافق منجر شود». وی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که گفته می‌شود در متن مذاکره است، مبادله زندانیان اتباع خارجی است، بنابراین هرگونه خبر یا اعلان دیپلماتیک از این نوع ممکن است نشان‌دهنده پیشرفت مذاکرات باشد.
برنز همچنین تأکید کرد که «این مساله برای بازارهای نفت مهم است»، او انتظار ندارد که ایالات متحده با «کاهش قابل توجه تحریم‌های نفتی به عنوان بخشی از یک توافق حداقلی» موافقت کند. وی گفت: «با این حال، ایران در ماه‌های اخیر توانسته است علیرغم باقی ماندن تحریم‌های ثانویه آمریکا، تولید و صادرات نفت خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهد و بیشتر حجم اضافی به چین فرستاده شده است».
امیلی هاثورن، تحلیلگر ارشد خاورمیانه و شمال آفریقا در رین، به ریگزون گفت که در حال حاضر، سناریوی محتمل‌تر از توافق هسته‌ای جدید، ادامه مذاکرات بین ایالات متحده و ایران است «که به حفظ و کاهش تنش‌ها در سطوح قابل کنترل کمک می‌کند.» هاثورن گفت: «توافق ممکن است اما در حال حاضر محتمل نیست» و افزود: «اگر ایران و غرب روزی با میانجی‌گری به توافق هسته‌ای جدید دست یابند، می‌تواند تنها یک توافق موقت و محدود باشد، این امر مستلزم آن است که ایالات متحده امتیازات قابل توجهی در مورد موضوعات کلیدی مانند اعطای کمک مالی و اجازه به ایران برای حفظ برخی تجهیزات پیشرفته غنی‌سازی اورانیوم بدهد. هاثورن گفته: «از آنجایی که این امتیازات از نظر سیاسی بحث برانگیز خواهد بود، احتمالاً تنها تحت یک دولت دموکرات در ایالات متحده تمدید می‌شود.»
تولید نفت ایران
بر اساس بررسی آماری موسسه انرژی (EI) در سال ۲۰۲۳، ایران در سال ۲۰۲۲ روزانه ۳.۸۲۲ میلیون بشکه نفت تولید کرده است.
این رقم نسبت به سال گذشته ۴.۶ درصد افزایش و ۴.۱ درصد از سهم کل تولید نفت جهان در سال ۲۰۲۲ را نشان می‌دهد. تولید نفت این کشور در سال ۲۰۲۱، ۳.۶۵۳ میلیون بشکه در روز، در سال ۲۰۲۰، ۳.۱۲۰ میلیون بشکه در روز، در سال ۲۰۱۹، ۳.۴۰۷ میلیون بشکه در روز، در سال ۲۰۱۸ ۴.۶۲۰، در سال ۲۰۱۶، روزانه ۳.۸۵۳ میلیون بشکه در روز، در سال ۲۰۱۵، ۳.۷۱۴ میلیون بشکه در روز، در سال ۲۰۱۴، در سال ۲۰۱۳، ۳.۶۰۹ بشکه در روز و ۳.۸۱۰ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۲ بوده است.
آمار تولید نفت مورد بررسی EI شامل نفت خام، نفت شیل، ماسه های نفتی، میعانات (میعانات اجاره‌ای یا میعانات گازی که نیاز به پالایش بیشتر دارند) و NGLs (مایعات گاز طبیعی – اتان، LPG و نفتای جدا شده از تولید گاز طبیعی) بوده است.
برگه اطلاعاتی کاخ سفید که در ۸ می ۲۰۱۸ منتشر شد، فاش کرد که دونالد جی ترامپ، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، مشارکت ایالات متحده در برنامه جامع اقدام مشترک با ایران را خاتمه داده و تحریم‌های لغو شده بر اساس این توافق را مجدداً اعمال می‌کند. ترامپ در آن زمان گفت: «توافق ایران یکی از بدترین و یک‌طرفه‌ترین معاملاتی بود که ایالات متحده تاکنون وارد آن شده است».
بر اساس وب سایت اوپک، که ایران یکی از اعضای موسس آن است، در سال ۲۰۲۱ روزانه ۲.۳۹۲ میلیون بشکه نفت خام توسط ایران تولید شده است. وب سایت اوپک نشان داد که در آن سال، صادرات نفت خام ایران به ۷۶۳ هزار بشکه در روز رسید، ارزش صادرات نفت این کشور به ۲۵ میلیارد و ۳۱۳ میلیون دلار و تقاضای نفت ایران ۱ میلیون و ۷۷۷ هزار بشکه در روز بود.
