اقتصادسنج | آمارها حکایت از آن دارد که بیش از 300 میلیون شغل تمام‌وقت در دنیا با موج جدید هوش مصنوعی ممکن است در معرض اتوماتیک شدن قرار گیرند. حدود 18 درصد مشاغل جهان نیز به این طریق، به صورت کامپیوتری انجام خواهند شد.

آمارها حکایت از آن دارد که بیش از 300 میلیون شغل تمام‌وقت در دنیا با موج جدید هوش مصنوعی ممکن است در معرض اتوماتیک شدن قرار گیرند. حدود 18 درصد مشاغل جهان نیز به این طریق، به صورت کامپیوتری انجام خواهند شد. در اروپا و آمریکا حدود دوسوم از کل مشاغل فعلی با درجاتی از اتوماسیون هوش مصنوعی می‌شوند و همچنین بیش از یک‌چهارم کل مشاغل نیز به‌طور کامل با فناوری هوش مصنوعی انجام می‌شوند. چند سال پیش که زمزمه ظهور فناوری هوش مصنوعی به گوش رسید، بسیاری از کارشناسان و محققان هشدار دادند که گسترش این فناوری می‌تواند برخی مشاغل را تحت‌تاثیر قرار دهد و حتی ممکن است برخی از آنها حذف شوند. اما طبیعتا نمی‌توان اثربخشی این فناوری را در پیشبرد مشاغل و صنایع مختلف نادیده گرفت، به‌طوری که خودکار شدن بعضی مشاغل، راه را برای استفاده از فناوری هوش مصنوعی باز می‌کند که در کنار آن، علاوه‌بر اینکه کارها با سرعت و دقت بالاتری پیش می‌رود، در برخی مشاغل هم که امکان استفاده از نیروی انسانی وجود ندارد، می‌توان از تجهیزات مجهز به هوش مصنوعی بهره برد. شواهد نشان می‌دهد که نرم‌افزار هوش مصنوعی ChatGPT سریع‌ترین نرم‌افزاری است که تنها در کمتر از پنج روز از رونمایی آن، بیش از یک میلیون کاربر آن را نصب کردند.

هوش مصنوعی به شیوه‌های مختلفی مانند تقویت رشد اقتصاد و تغییر در سبک کار و فعالیت افراد، اقتصاد کشورها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. تاثیر هوش مصنوعی بر مشاغل معمولا چندوجهی است. در برخی موارد، هوش مصنوعی می‌تواند جایگزین مشاغلی شود که پیشتر توسط نیروی انسانی انجام می‌شد و در مورد دیگر، هوش مصنوعی می‌تواند به‌عنوان مکمل عمل کرده و کاری را که نیروی انسانی انجام می‌داد، تسهیل کند. این تاثیر را به‌طورکلی می‌توان در صنایع مختلف به شکل‌های متفاوتی مشاهده کرد. پژوهش‌هایی که به تازگی صورت گرفته نشان می‌دهد که پذیرش هوش مصنوعی در برخی صنایع از قبیل مشاغل مرتبط با فناوری‌های اطلاعاتی و مالی بیشتر و در برخی مشاغل شامل مراقبت‌های بهداشتی و ساخت‌وساز کمتر است. علاوه‌براین، تلاش برای درک اینکه هوش مصنوعی چگونه بر مشاغل تاثیر می‌گذارد درست مانند این است که تلاش کنید هدف متحرکی را مورد اصابت قرار دهید و این به دلیل پیشرفت مداوم فناوری هوش مصنوعی اتفاق می‌افتد. از جمله نمونه‌هایی که می‌توان به‌عنوان مصداقی برای تداوم پیشرفت قابلیت‌های هوش مصنوعی اشاره کرد، پیشرفت‌های اخیری است که در نمونه‌های زبانی هوش مصنوعی اتفاق افتاده است.

از بارزترین نمونه‌های مدل‌های زبانی، نرم‌افزار ChatGPT است که توسط شرکت Open AI در اواخر سال 2022 از آن رونمایی شد و مدت کوتاهی پس از عرضه، توجه و جنجال زیادی را به خود جلب کرد. همان‌طور که نیویورک‌پست درباره تاثیر منفی ابزارهایی چون ChatGPT بر مشاغل عنوان کرده، این فناوری می‌تواند برخی مشاغل را به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد. مدل‌های زبانی از قبیل ChatGPT بر مشاغل مختلفی تاثیر می‌گذارند که از آن جمله بازاریابان تلفنی و معلمان دوره متوسطه مانند زبان و ادبیات خارجی و نیز معلمان تاریخ هستند. محققان همچنین دریافته‌اند آن دسته از صنایعی که در معرض پیشرفت مدل‌های زبانی تحت تاثیر پیشرفت هوش مصنوعی قرار می‌گیرند، شامل خدمات حقوقی و اوراق بهادار، کالاها و سرمایه‌گذاری‌ها می‌شوند.

به گزارش nypost، قابلیت‌های این ابزار آنقدر امیدوارکننده است که مایکروسافت در بحبوحه اخراج 10 هزار نفر از کارکنان خود و سرمایه‌گذاری چند ساله و چند میلیارد دلاری در این فناوری تحول‌آفرین، اعلام کرده است که روزبه‌روز هوشمندتر می‌شود. توسعه بیشتر سیستم‌های ماشینی، کارگران را بیشتر از هر قشر دیگری تحت تاثیر قرار می‌دهد. هوش مصنوعی بیش از همه می‌تواند جایگزین کارگران یقه سفید شود که اغلب کارگران حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای را شامل می‌شوند. این فناوری بخش‌های مالی، مراقبت‌های بهداشتی، صنعت چاپ و شماری دیگر از صنایع را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما به نظر می‌رسد که با توسعه هرچه بیشتر فناوری هوش مصنوعی، بشر می‌آموزد که چگونه این فناوری را مهار کند و به نوعی یک زندگی مسالمت‌آمیز در کنار آن خواهد داشت. در حال حاضر، هوش مصنوعی به‌ویژه پس از انتشار ChatGPT در حال تغییر زمینه‌های خاصی است. این نرم‌افزار منحصربه‌فرد یک چت‌بات هوشمند است که در نوامبر منتشر شد و استفاده از آن برای عموم رایگان است. در بررسی‌های دانشگاهی مشخص شد که نرم‌افزار ChatGPT در آزمون MBA که در مدرسه نخبگانی «پن وارتون» برگزار شد، از بسیاری از نفرات شرکت‌کننده در این آزمون، نمره بالاتری کسب کرد. به‌طورکلی، مشاغلی چون روزنامه‌نگاری، آموزش عالی، طراحی گرافیکی و طراحی نرم‌افزار، جزء حوزه‌هایی هستند که انتظار می‌رود با هوش مصنوعی تکمیل شوند و همین امر، خطر حضور نیروی انسانی را در این گروه از مشاغل بیشتر می‌کند.

در حال حاضر، از آنجایی که می‌توان از نرم‌افزار ChatGPT به صورت چندوجهی استفاده کرد و حتی ممکن است برای تقلب از آن بهره برد، استفاده از نرم‌افزار هوش مصنوعی ChatGPT در بسیاری از مدارس نیویورک‌سیتی ممنوع شده است. این نرم‌افزار از چنان قابلیت بالایی برخوردار است که حتی می‌تواند بدون حضور استاد، یک کلاس درس را اداره کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که استفاده از این نرم‌افزار در سطوح راهنمایی و دبیرستان قابلیت‌های بالاتری دارد؛ چراکه به تقویت مهارت‌هایی می‌پردازد که پیشتر در دوران ابتدایی ایجاد شده بود. اما نمی‌توان قابلیت این نرم‌افزار را در تقلید نقش معلم و استاد در کلاس درس نادیده گرفت. با نفوذ هرچه بیشتر این نرم‌افزار هوش مصنوعی در حوزه آموزش، معلمان مدارس و استادان دانشگاه‌ها شاهد تحولات یک‌شبه‌ای هستند که برای آنها رقم خورده است؛ از این‌رو، فضای رقابتی را پیش روی استادان ایجاد کرده است که باعث شده برای تطبیق روش‌های تدریس و برگزاری آزمون جهت همگام‌سازی با ChatGPT تلاش کنند تا بتوانند جای از دست رفته خود را بازگردانند.

محققان هشدار می‌دهند که طراحان وب‌ سایت و مهندسانی که در حوزه کدنویسی فعالیت می‌کنند، خیلی ساده در معرض خطر نابودی قرار دارند. بسیاری از افرادی که به دنبال طراحی وب سایت هستند، قادرند این کار را بدون نیاز به نیروی انسانی و تنها با سفارش به نرم‌افزار ChatGPT انجام دهند و از این‌رو، ممکن است به مرور چنین مشاغلی حذف شده و جایگاه خود را از دست بدهند. هوش مصنوعی قادر است کدها را در فرآیند کدنویسی پیش‌نویس کند که به صورت دستی براساس درخواست‌ها و پارامترهای لازم به‌منظور ساخت سایت‌ها و سایر بخش‌های فناوری اطلاعات قابل تنظیم هستند که در کمترین زمان و با سرعت بالایی فرآیند طراحی نرم‌افزار و کدنویسی را انجام می‌دهد.

شاید تصور کنید که ریاضی‌دان‌ها از خطر ChatGPT در امان هستند اما شغل آنها جزء پرخطرترین مشاغل به شمار می‌رود. ریاضیات همیشه موضوعی بوده که مردم با آن به حل مسائل مختلف می‌پردازند. باوجوداین، با استفاده از آخرین مدل ChatGPT یعنی GPT-4، می‌توان کارهای زیادی را انجام داد. حتی این نرم‌افزار قادر است معادلات و فرمول‌های پیچیده ریاضی را حل کند. تنها چیزی که ربات هوش مصنوعی نیاز دارد، داده‌هایی است که در قالب پرسشی ساده مطرح می‌شود. ChatGPT با استفاده از داده‌های ارائه شده، انواع مشکلاتی را که بسیاری از کاربران و استادان در حل آن ناتوان هستند، حل می‌کند. علاوه‌براین، قابلیت‌های این نرم‌افزار هوش مصنوعی با گذشت زمان افزایش می‌یابد که به حل مسائل پیچیده کمک می‌کند.

یکی از مزیت‌هایی که انسان را از هوش‌مصنوعی متمایز می‌کند، وجود خلاقیت است و تصور اینکه هوش‌مصنوعی بتواند در خلاقیت از انسان جلو بزند کمی دور از ذهن است اما با رشد و توسعه هوش‌مصنوعی، صنعت خلاقیت دگرگون شده است. به‌طورکلی هوش‌مصنوعی سعی می‌کند خلاقانه عمل کند. این نرم‌افزار با تکاملی که در مدتی کوتاه داشته، توانسته از نوشتن شعرهای کوتاه به داستان‌های تمام عیار برسد. چت‌بات‌هایی مانند ChatGPT برای نوشتن سریع شعر یا داستان به کمترین داده نیاز دارند، به‌عنوان مثال می‌توانید تنها جزئیات حداقلی را ارائه دهید تا داستانی 500 کلمه‌ای را در اختیارتان بگذارد. درواقع این نرم‌افزار با پیشرفتی که دارد می‌تواند تا سال‌های آتی کاملا جایگزین شاعران و نویسندگان شود و موقعیت شغلی آنها را به خطر بیندازد. شواهد نشان می‌دهد که بسیاری از افراد درحال‌حاضر از این نرم‌افزار برای نوشتن کتاب و فروش کتاب‌های الکترونیکی در آمازون استفاده می‌کنند.

صندوقداری شغلی است که در عین سادگی دشواری‌های خود را دارد و کمی بالا و پایین شدن اعداد و ارقام می‌تواند تفاوت زیادی را در حساب‌وکتاب‌های آن کسب‌وکار ایجاد کند؛ از این رو این شغل یکی از مشاغل پرخطر در مواجهه با هوش‌مصنوعی است که حتی ممکن است تا سال‌های آینده به کلی از فروشگاه‌ها حذف شود. مدیریت صورتحساب‌ها و موجودی صندوق نقش مهمی در پیشبرد هر کسب‌وکاری دارد. با وجود این با افزایش محاسبات کاری، این شغل نیز مورد انتقاد قرار می‌گیرد. ماشین‌های خودپرداخت ازجمله نمونه پلتفرم‌های پرداخت است که در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند. مشتریان با اسکن اقلام خود، هزینه آنها را پرداخت می‌کنند و به‌سادگی از فروشگاه خارج می‌شوند. این سیستم‌های خودبازپرداخت در فروشگاه‌های زنجیره‌ای موادغذایی بزرگ زیاد دیده می‌شوند. از دیگر نمونه‌های صندوقداران هوش‌مصنوعی که رقیبی برای صندوقداران انسانی به‌حساب می‌آیند کیوسک‌های سفارش در برخی رستوران‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای هستند که سفارش و پرداخت شما را تحویل می‌گیرند.

فرهیختگان/