در دو دهه اخیر پخش سریال های کره ای در رسانه ملی با استقبال بی نظیر بینندگان تلویزیونی روبرو شده است که در این میان سریال “جومونگ” از محبوبیت فزاینده ای برخوردار و علی رغم تکرار مکرر و بازپخش های متعدد از شبکه های مختلف تلویزیون، همچنان مخاطبین بسیاری را در مقابل تلویزیون میخکوب میکند.
اقتصادسنج؛ در دو دهه اخیر پخش سریال های کره ای در رسانه ملی با استقبال بی نظیر بینندگان تلویزیونی روبرو شده است که در این میان سریال “جومونگ” از محبوبیت فزاینده ای برخوردار و علی رغم تکرار مکرر و بازپخش های متعدد از شبکه های مختلف تلویزیون، همچنان مخاطبین بسیاری را در مقابل تلویزیون میخکوب میکند.
بی شک برای بسیاری از بینندگان و اهالی رسانه این پرسش مطرح شده است که علت محبوبیت سریال های کره ای در مقایسه با سریال های ایرانی چه بوده است و چرا در بین این مجموعه ها، ژانر حماسی رزمی “جومونگ” از توجه بی نظیری در نزد بینندگان ایرانی برخوردار است؟
در همین رابطه، دکتر «ناصر مولایی»، پژوهشگر تاریخ در گفتگو با اقتصادسنج گفت: در یک مقایسه کلی می توان نتیجه گرفت که علت جذابیت سریال های کره ای برای مخاطبین صدا و سیما نسبت به سریال های ایرانی را باید در ضعفِ کارهای ایرانی جستجو کرد.
وی افزود: عدم تنوع از نظر سوژه، قابل پیش بینی بودن پایان داستان، تکراری بودن قصه ها و شخصیت ها، عدم استفاده از تکنیک ها و لوکیشن های مناسب در سریال های ایرانی باعث بی توجهی و خستگی مخاطب شده و به مرور این سریال ها مخاطبین خود را از دست داده اند. در مقابل ساختار ساده و بدون تکلف، داستان های جذاب تاریخی در کنار تکنیک مناسب و استفاده از لوکیشن های بی نظیر طبیعی مجموعه کره ای را برای بیننده ایرانی جذاب کرده است.
مولایی ادامه داد: جدای از این ویژگی های عمومی مجموعه های کره ای، “جومونگ” در مقایسه با سریال های ایرانی و حتی کره ای یک وجهه منحصر به فرد دارد که باعت توجه بی نظیر مخاطبین ایرانی به این مجموعه شده است و آن هم همخوانی و شباهت فراوانی است که داستان و شخصیت های سریال با تاریخ اساطیر و باستانی ایران دارد.
این پژوهشگر تاریخ اظهار داشت:”پسر آسمان” یا “افسانه جومونگ” یک افسانه کره ای متعلق به ۳۷ سال پیش از میلاد مسیح است؛ یعنی در زمانی که دولت اشکانی بر این حکومت می کرد و قرن ها از شکل گیری اساطیر ایرانی گذشته بود. بنابراین چه بسا در ساخت و زایش افسانه جومونگ از اساطیر ایرانی تاثیر پذیرفته و همین نزدیکی و قرابت های حماسی و اساطیری و حتی تاریخی در سریال کاملا مشهود است.
وی گفت: کلیت داستان که سرزمین یک امپراطوری (چوسان قدیم) کهن توسط دشمنان و همسایگانش (هان) اِشغال و قلمرو و فرهنگ و هویتش به مرور در مسیر نابودی و فراموشی است کاملا با شرایط ایران پس از حمله اعراب شباهت دارد. قلمرو امپراطوری “ساسانی” همانند سرزمین “چوسان” توسط مهاجمین همسایه تصرف و سرزمین ایران بخشی از خلافت اسلامی شده و فرهنگ و زبان و هویتش در مرحله نابودی قرار گرفته است و مداوم می بینیم که شخصیت هایی مانند استاسیس، المقنع، بابک خرمدین، یعقوب لیث صفاری و … در مسیر احیا سرزمین نیاکان خود و شکوه و عظمت ایران باستان و مقابله با اعراب در تکاپو هستند. بنابراین روح ژانر تاریخی حماسی جومونگ با تاریخ ایران در قرون اولیه هجری قرابت نزدیک پیدا می کند.
مولایی عنوان کرد: نامیرا و رویین تنی شخصیت اصلی داستان یعنی “جومونگ” در میان خطرات عظیمی که با آن روبرو می شود بازگو کننده شخصیت رویین تن شاهنامه یعنی اسفندیار و مهارتش در تیراندازی نیز یادآور یکی دیگر از شخصیت های اسطوره ای و ملی ایران زمین یعنی “آرش کمانگیر” برای بیننده ایرانی است که به آسانی زمینه قرابت و همزاد پنداری را سبب می شود.
این کارشناس تاریخ افزود: پرنده سپاه دامول سریال جومونگ همان سیمرغ اساطیر ایران است که نشانه جنگاوری بوده و جنگاوران با نصب یک پر سیمرغ بر کلاه خود و یا نصب آن بر پرچم لشکر بر تمام دشمنان پیروز می شدند.
وی اظهار داشت: “سوسانو” در این سریال به عنوان زنی قوی و با اراده در راه اهداف میهن دوستانه خود برای حفظ کیان مردم و سرزمینش تا پای جان می جنگد و با مردان به ستیز و نبرد می پردازد که در ذهن مخاطب اشتراک و قرابت بسیاری با شخصیت “گردآفرید” شیرزن اسطوره ای ایران می یابد که برای دفاع از سرزمین مادریش ایران به نبرد دشمنان می رود و قهرمانانه می جنگد.
این پژوهشگر تاریخ اضافه کرد: تراژدی ایرانی “رستم” و “سهراب” در دوری ناخواسته و بی خبرانه “جومونگ” و فرزندش “یوری” در سریال موج می زند. رستم مهره ای به همسرش تهمینه می دهد تا بر گیسو یا بازوی فرزندش ببندد و از این طریق بتواند پی به هویت فرزندش ببرد و در نهایت بر اساس همین نشان است که هویت پسر بر پدر برملا می شود. جومونگ نیز برای شناسایی هویت فرزند خود خنجری شکسته” را به همسرش می دهد و همین نشان معرف شناخت پسر در نزد پدر می شود با این تفاوت که این تراژدی در “افسانه جومونگ” به شکلی دیگر پایان می پذیرد. این قسمت از فیلم کاملا برگرفته از اساطیر ایرانی است و در افسانه های کره ای به آن اشاره ای نشده است.
وی در نهایت گفت: جدای از آنچه از قرابت مجموعه “افسانه جومونگ” با اساطیر ایران گفته شد مواردی دیگری نیز از این نزدیکی و همخوانی وجود دارد. باید پذیرفت که سریال “جومونگ” در حالی از نظر اسطوره ای روایت داستانی می شود که همه این اسطوره های ایرانی، پیش از افسانه جومونگ در ایران نسل به نسل و زبان به زبان بیان شده است. بنابراین انبوه گرایش مخاطبان ایرانی به این سریال کره ای، به دلیل وجود اسطوره پذیری ایرانیان و حضور قهرمان در این مجموعه است؛ به گونه ای که به راحتی باورپذیری و همزاد پنداری سریال تاریخی را برای مخاطب ایرانی رقم می زند. باید دانست که اساسا میل به قهرمان گرایی و اسطوره سازی در سرزمین ایران و دیگر ملل شرقی وجود داشته و دارد.
فیلمنامه سریالهای کره ای طبق اهداف و فرهنگ ایرانی ساخته میشوند لذا جذابیت خاص برای ایرانیها دارند و همینطور مروج فرهنگ ایرانی در کره هستند. ایران با خرید این سریالها با قیمت بسیار بالا و حیرت انگیز، کمک بزرگی به اقتصاد کره میکند تا بتواند با جلب اعتماد سیاستمدارن و افکار عمومی، زمام امور کره را دردست گیرد. نفوذ در کشورها از طریق ورزش و هنر و فیلم از شیوه های سیاستمداران ایران است. رئیس جمهور کنونی کره مانند بسیاری از کشورهای جهان دست نشانده ایران ، و سیاستهای ایران را اجرا میکند بدون انکه مردم دنیا بفهمند چه خبر است و چه به روزشان می اید.