اقتصادسنج| وزیر جهاد کشاورزی 30 مهر مدعی شد که دولت به وعده خود عمل کرده و همه مطالبات گندمکاران را پرداخته است. در حالی که تا چند روز پس از آن برخی کشاورزان می‌گفتند هنوز طلب خود را از فروش گندم به طور کامل دریافت نکرده‌اند. موضوعی که بعضی مقامات استانی نیز آن را به صورت تلویحی تایید کردند. از سوی دیگر برخی از فعالان اقتصادی نیز معتقدند منظور از مطالبات گندمکاران فقط پول گندم نیست و دولت باید جریمه دیرکرد را نیز به آن ها بپردازد.

دولت با تاخیر 5 تا 6 ماهه و چندین بار خلف وعده، روز 30 مهر (همزمان با پایان نخستین ماه سال زراعی جدید) اعلام کرد که مطالبات گندمکاران را برای خرید تضمینی گندم در سال گذشته، به صورت کامل تسویه کرده است. در همان روز محمدعلی نیکبخت وزیر جهادکشاورزی با افتخار مدعی شد که دولت به وعده خود در مورد تسویه طلب کشاورزان عمل کرده و پول آن ها را به صورت کامل پرداخته است. در حالی که بر اساس قانون، مطالبات گندمکاران باید اردیبهشت و خرداد سال جاری به آن ها پرداخت می‌شد؛ اما اشتباه محاسباتی دولت و در نتیجه کمبود اعتبار، باعث شد نهادهای مسئول ناچار شوند طلب کشاورزان را از فروش گندم، با تاخیر و در نهایت نیز به صورت اقساطی به آن ها پرداخت کنند.

پرداخت اقساط باقی مانده و تسویه مطالبات گندمکاران قرار بود با دستور رئیس دولت سیزدهم و وعده‌های چندباره مسئولان، تا پایان شهریور انجام شود. با پایان تابستان و خلف این وعده‌ها، تاریخ ادعایی بعدی 15 مهر بود که دوام چندانی نداشت. مسئولان دولتی از میانه نخستین ماه سال زراعی جدید، وعده 30 مهر را برای تسویه طلب گندمکاران از فروش گندم در سال گذشته می‌دادند. آخرین روز مهر نیز مسئولان دولتی از عمل به این وعده گفتند.

مطالبات گندمکاران 30 مهر تسویه نشد؟

این ادعاها در حالی مطرح شد که برخی کشاورزان در روزهای بعد می‌گفتند هنوز طلب خود را به صورت کامل دریافت نکرده‌اند. در روزهای گذشته به نقل از تعدادی از مسئولان دولتی در شهرستان‌ها نیز مطالبی در رسانه‌ها منتشر شد که نشان می‌دهد 30 مهر تاریخ تسویه کامل مطالبات گندمکاران نبوده است.

برای مثال، محمدرضا گودرزی یکی از مسئولان استانداری مرکزی در آخرین روز مهر اعلام کرد که ۹۰ درصد مطالبات گندمکاران این استان پرداخت شده است و مابقی نیز ظرف یک تا دو روز آینده پرداخت می‌شود. روز دوم آبان بود که مقامات این استان از تسویه کامل با گندمکاران خبر دادند.

در همین روز (2 آبان)، علی نوبخت مدیرکل خدمات بازرگانی دولتی استان اردبیل گفت که بالغ بر ۳۸ هزار و ۳۴۰ میلیارد ریال از مطالبات گندمکاران این استان پرداخت شده است و بقیه مطالبات هم به‌زودی به حساب کشاورزان واریز می‌شود (ایرنا). هر چند او 30 مهر از تسویه کامل با گندمکاران خبر داده بود (فارس).

ایمنا نیز روز سوم آبان به نقل از برخی کشاورزان در استان‌های مختلف از جمله قزوین، اصفهان، خوزستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی و شرقی و گلستان نوشت که آن ها مطالبات خود را به طور کل دریافت نکرده‌اند. هر چند مقامات برخی از این استان‌ها موضوع را رد کرده و گفته بودند که مطالبات گندمکاران پرداخت شده اما حساب بانکی برخی کشاورزان مسدود است و آن ها به پول خود دسترسی ندارند.

ارسال پیامک بدون واریز پول!

در گزارشی به موضوع دیگری هم اشاره شده بود که یکی از خوانندگان نیز در کامنتی همین مشکل را مطرح کرد؛ ارسال پیامک پرداخت پول از بانک در حالی که مبلغی به حساب فرد واریز نشده بود!

یکی از مسئولان بانک کشاورزی مدعی شده که پول کشاورزان پرداخت شده است و افرادی که پیامک واریز پول را دریافت کرده‌اند، این احتمال وجود دارد که اطلاعات کد ملی آن ها مشکل داشته یا حسابشان مسدود باشد و این افراد باید به شعب بانک مراجعه کنند.

منظور از مطالبات گندمکاران فقط پول گندم نیست!

در این میان، برخی معتقدند حتی اگر ادعاهای مقامات دولتی درست باشد و دولت طلب کشاورزان را از فروش گندم به صورت کامل به آن ها پرداخت کرده باشد، این موضوع به معنای تسویه مطالبات گندمکاران نیست. چرا که دولت موظف است جریمه دیرکرد را نیز به آن ها بپردازد.

محمد بازرگان عضو اتاق اصناف کشاورزی در گفتگویی که سوم آبان با خبرگزاری دانشجو داشته گفته است که دولت در نهایت و پس از ماه‌ها تاخیر روز گذشته (دوم آبان)، پول گندم را به کشاورزان پرداخت کرده است؛ اما این موضوع به معنای تسویه با آن ها نیست.

او توضیح داده است: «طبق قانون، دولت علاوه بر پول گندم، باید سود و جریمه دیرکرد را به کشاورز پرداخت کند. اینکه دولت، وزیر جهاد کشاورزی یا رییس سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌کنند که مطالبات گندمکاران پرداخت شد، منظور آن ها فقط پول گندم است نه سود و جریمه دیرکرد.»

به گفته بازرگان دولت باید سود و جریمه دیرکرد 156 هزار میلیارد تومان پول گندم که با تاخیر به حساب کشاورزان واریز کرده است به آن ها بپردازد. او این موضوع را یک مطالبه جدی از سوی گندمکاران توصیف کرده است.

موضوع پرداخت جریمه دیرکرد چندی پیش در گفتگوی با تعدادی از کشاورزان نیز مورد تایید قرار گرفت. آن ها تاکید داشتند که اگر گندمکاران معادل طلب خود را در بانک می‌گذاشتند یا هر کالایی را با آن خریداری می‌کردند، برای آن ها سود داشت. به همین دلیل، دولت باید با توجه به این تاخیر و تورم موجود در کشور، جریمه دیرکرد را به آن ها پرداخت کند.

در حالی هنوز و با گذشت بیش از پنج هفته از سال زراعی جدید، بحث در مورد مطالبات گندمکاران در مورد سال گذشته ادامه دارد که قیمت خرید تضمینی گندم برای امسال نیز هنوز اعلام نشده است و تکلیف کشاورزان در این مورد هم مشخص نیست.