با نگاهی به قیمت خرید تضمینی گندم در سال‌های گذشته می‌توان دریافت که این نرخ نسبت به سال قبل افزایش ۱۷ درصدی و نسبت به سال آخر دولت دوازدهم افزایش ۲۵۰ درصدی داشته است، با این اوصاف حال این سوال مطرح می‌شود که قیمت تعیین شده گندم با توجه به شرایط موجود مناسب است؟
اقتصادسنج| با نگاهی به قیمت خرید تضمینی گندم در سال‌های گذشته می‌توان دریافت که این نرخ نسبت به سال قبل افزایش ۱۷ درصدی و نسبت به سال آخر دولت دوازدهم افزایش ۲۵۰ درصدی داشته است، با این اوصاف حال این سوال مطرح می‌شود که قیمت تعیین شده گندم با توجه به شرایط موجود مناسب است؟
۲۷ دی ماه سال‌جاری قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی ۱۴۰۲- ۱۴۰۳ از سوی وزیر جهادکشاورزی پس از گذشت چهار ماه از آغاز سال زراعی با قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام شد که از قیمتی که پیش‌تر در شورای قیمت‌گذاری برخی فعالان حوزه کشاورزی و نمایندگان پیشنهاد داده بودند ۲۰۰۰ تومان کمتر بود.
تعیین قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان برای خرید تضمینی هر کیلو گندم اما از ابتدای اعلام رسمی، محل مناقشه بسیاری از فعالان حوزه کشاورزی و کارشناسان اقتصادی دولت شد. برخی از فعالان حوزه کشاورزی و کشاورزان معتقدند قیمت گندم با توجه به تورم و افزایش هزینه‌های تولید، باید قیمتی بیش از ۱۷ هزار تومان باشد تا کشاورزان برای کشت سال بعد این محصول استراتژیک میل و رغبت داشته باشند.
این فعالان معتقدند که بهتر است در قیمت تعیین شده برای گندم بازنگری صورت گیرد.
احتمال می‌دهیم قیمت گندم اصلاح شود
قاسم پیشه ور – رئیس اتاق اصناف کشاورزی – با بیان اینکه بر اساس قانون باید قیمت خرید تضمینی پیش از شروع کشت اعلام تا کشاورزان سود و زیان آن را بررسی و سپس اقدام به کشت کنند گفت: انتظار داریم که در قیمت اعلام شده بازنگری شود و همچنین سیاست‌های حمایتی مانند یارانه کود، بیمه و…برای کشاورزان اجرایی تا کشاورزان دلگرم شوند و به کاشت محصولات دیگری روی نیاورند.
پیشه ور با اشاره به اینکه سال گذشته نیز قیمت گندم افزایش یافت، اظهار کرد: در سنوات قبل هم در قیمت گندم بازنگری شد و احتمال می دهیم با توجه به اینکه ممکن است شرایط اقلیمی از جمله خشکسالی، شرایط سیاسی و… بر قیمت گندم تاثیر بگذارد مجددا نیز اصلاح قیمت صورت بگیرد.
از طرف دیگر اما برخی کارشناسان اقتصادی قیمت تعیین شده را مناسب می‌دانند و می‌گویند که ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان با توجه به هزینه‌های دولت در سال گذشته برای گندم و افزایش قیمتی که طی دو سال قبل داده به نسبت میانگین قیمت سه سال قبل مناسب است.
مستندات برای تغییر قیمت گندم باید ارائه شود
مهدی سروی_ کارشناس اقتصادی – می‌گوید که قیمت تعیین شده برای گندم معقول است و اگر کسی به قیمت گندم اعتراض دارد باید مستندات خود را نسبت به هزینه‌های تولید و اینکه قیمت تعیین شده منصفانه نیست، ارائه دهند.
به گفته وی میانگین هر تن گندم وارداتی ۲۵۰ دلار در تن بوده که با دلار ۵۰ هزار تومانی نهایتا ۱۴ هزار تومان می شود. در نتیجه قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان از قیمت واردات نیز بالاتر است.
وی با اشاره بر اینکه نباید قیمت را به گونه‌ای تعیین کنیم که گندم از خارج به داخل یا برعکس آن قاچاق شود، افزود: اگر چه افزایش قیمت گندم باعث افزایش حاشیه سود کشاورزی می‌شود اما به تبع آن قیمت نهاده‌های دامی، از آن طرف قیمت گوشت و مرغ افزایش می یابد. در نتیجه باید تعادلی بین قیمت گندم و سایر محصولات برقرار باشد.
نگاهی بر قیمت و خرید گندم در سال‌های گذشته
با نگاهی اجمالی به خرید تضمینی گندم قبل از سال ۱۴۰۰ و پس از آن نشان می‌دهد که این نرخ با افزایش ۲۵۰ درصدی همراه بوده است؛ همچنین وزارت جهاد کشاورزی با کمک شرکت بازرگانی دولتی و سازمان تعاون روستایی سال زراعی گذشته که شهریور ماه امسال به پایان رسید حدود ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن گندم به نرخ ۱۵ هزار تومان از کشاورزان خریداری کردند و میزان تولید گندم نیز به حدود ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسید.
بنا بر گزارش‌های موجود برای خودکفایی در بخش گندم بایستی ۱۴ تا ۱۵ میلیون تن گندم تولید و خرید تضمینی نیز به ۱۱ تا ۱۲ میلیون تن برسد که گفته می شود برای خرید این میزان گندم از کشاورزان به بیش از ۲۰۱ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
قیمت جدید خرید تضمینی گندم، افزایش ۱۷ درصدی را نسبت به نرخ خرید تضمینی در سال قبل (۱۵ هزار تومان) نشان می‌دهد که این نرخ نسبت به نرخ سال ۱۴۰۰‐۱۳۹۹ یعنی سال آخر دولت دوازدهم (۵۰۰۰ تومان) افزایش ۲۵۰ درصدی داشته است.
لازم به ذکر است که سال آخر دولت دوازدهم قیمت خرید تضمینی هر کیلو گندم ۵۰۰۰ تومان تعیین شد که رضایت کشاورزان را به همراه نداشت و همین امر منجر به این شد که میزان خرید تضمینی گندم کاهش محسوسی داشته باشد و به عدد ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسید. میزان تولید نیز در این دوره ۸ میلیون تن بود و کشاورزان میل و رغبتی به تولید نداشتند.
