اقتصادسنج | اگر قصد خرید، فروش یا اجاره مسکن یا هر نوع ملک دیگری را دارید باید از مشاور املاک بخواهید قراردادتان را در سامانه املاک و مستغلات ثبت و کد رهگیری ارایه کند. کد رهگیری امنیت معامله را بالا می‌برد، رایگان و الزامی است و اگر واسطه‌ی ملکی از ارایه آن خودداری کرد می‌توانید به اتحادیه مشاوران املاک شکایت کنید.

از سال ۱۳۸۷ با هدف ایجاد امنیت قراردادهای مسکن و به طور کلی قولنامه‌های ملکی، سامانه‌ای تحت عنوان «سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور» به نشانی  www.iranamlaak.ir با هدف ارایه کد رهگیری راه‌اندازی شد. این سامانه ابتدا در آذرماه سال ۱۳۸۷ به صورت پایلوت از منطقه شمیرانات آغاز و سپس به تمامی نقاط کشور گسترش پیدا کرد.

آیا کد رهگیری الزامی است؟

کد رهگیری هنگام عقد قرارداد بین خریدار و فروشنده باید از سوی مشاوران املاک ارایه شود. این سیستم با هدف شفاف‌سازی اطلاعات معاملات املاک و مستغلات کشور و در راستای ساماندهی امور مسکن، به صورت یکپارچه‌ با سایر سیستم‌های این حوزه طراحی و پیاده‌سازی شده است.

در حال حاضر ارایه کد رهگیری از سوی مشاوران املاک الزامی است. متعاملین می‌توانند آن را از بنگاه معاملات ملکی مطالبه کنند و در هنگام ثبت سند به دفاتر اسناد رسمی بدهند. ثبت هرگونه معامله اعم از بیع، اجاره، وکالت، هبه، صلح و غیره بدون کد رهگیری در دفاتر اسناد رسمی ممنوع است.

افراد می‌توانند با استعلام قرارداد املاک از طریق کد ملی و کد رهگیری، استعلام بدهی به شهرداری، مالیات یا وام بانکی برای ملک مورد نظر را دریافت کنند.

آیا کد رهگیری هزینه دارد؟

کد رهگیری هیچگونه هزینه‌ای ندارد و مشاوران املاک موظفند آن را به صورت رایگان در اختیار متعاملین قرار دهند. مشاوران املاک صرفا مجاز هستند حق‌الزحمه یا کمیسیون خود را از طرفین  قرارداد بگیرند. کمیسیون املاک در شهرهای مختلف، متفاوت است و در شهر تهران ۲۵ صدم درصد  از هریک از طرفین است.

چرا دفاتر املاک بابت کد رهگیری پول می‌گیرند؟

مشاوران املاک بابت هر قراردادی که ثبت می‌کنند باید ۹ درصد مبلغ کمیسیون را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی بپردازند. از آن‌جا که ملاک دولت برای دریافت مالیات از قرارداد، ثبت قرارداد است پس از دریافت کد رهگیری، معامله قابل شناسایی می‌شود و مشاوران می‌بایست ۹ درصد مالیات را بپردازند. به همین دلیل بعضی مشاوران به طرفین معامله می‌گویند که این ۹ درصد را باید شما پرداخت کنید. در حالی که این رقم در تعهد مشاوران املاک است.

چرا برخی بنگاه‌ها کد رهگیری نمی‌دهند؟

عدم ارایه کد رهگیری دلایل مختلفی دارد که ممکن است یکی از آن دلایل، نداشتن جواز واسطه‌ی ملکی باشد. هم‌چنین شاید به دلیل تخلف، دسترسی مشاوران املاک به سامانه کد رهگیری از سوی اتحادیه مسدود شده باشد.

اگر مشاور املاک کد رهگیری نداد چه کنیم؟

شهروندان در هر شهر می‌توانند شکایات خود را در زمینه‌های مختلف شامل دریافت کمیسیون بالاتر از نرخ مصوب یا عدم ارایه کد رهگیری از سوی مشاور املاک به اتحادیه شهر خود گزارش دهند. شماره تلفن شکایات در تهران ۷۳۳۴ است. کمیسیون حل اختلاف مستقر در اتحادیه املاک برابر قانون نظام صنفی به طور دائم تخلفات صنفی را رسیدگی می‌کند.