اقتصادسنج| سال هاست که خرید مسکن به عنوان یک سرمایه گذاری مطمئن و بدون باخت در جامعه ایران مطرح می‌شود و قدیمی‌ها همواره به جوان‌ ترها توصیه می‌کنند با خرید خانه، از نظر اقتصادی پیشرفت کنند؛ اما دلایل اقتصادی این رویکرد چیست؟

یکی از قدیمی‌ترین بازارهای سرمایه پذیر در ایران، بازار مسکن است که فقط با داشتن پول می‌توان به آن ورود کرد و به دانش خاصی احتیاج ندارد. این بازار به دلایل مختلف نظیر افزایش تقاضا برای مسکن، رشد تورم، ثبات تقریبی میزان زمین مناسب مسکونی در متن شهرها، عدم امکان واردات زمین و مسکن و … همواره در اقتصاد ایران با افزایش قیمت مواجه بوده و در دورنمای آن نیز تهدید بزرگی دیده نمی‌شود که بتواند بازدهی آن را در مقایسه با سایر بازارهای رقیب کاهش دهد.

البته سرمایه‌گذاری در بازار مسکن تبعات، آسیب‌ها و خطراتی هم دارد که در آینده به آن پرداخته خواهیم پرداخت؛ اما متن حاضر به روی خوب سرمایه‌گذاری در مسکن اختصاص دارد که بسیاری آن را آزموده‌اند و بسیاری نیز مترصد فرصتی برای ورود به آن هستند.

سرمایه‌گذاری در بازار مسکن ایران به دلیل رشد مداوم تورم، در طول زمان صعودی بوده و به‌خصوص به‌واسطه امکان کسب درآمد از طریق اجاره دادن آن، به یک سرمایه‌گذاری عامه‌پسند تبدیل شده است. این در حالی است که سرمایه‌گذاری در سایر بازارها مثل سهام، طلا، ارز، ارز دیجیتال و … سرمایه‌گذار عمدتاً از طریق نوسان قیمت به سود می‌رسد و راسا نمی‌تواند بدون تغییر میزان سرمایه‌گذاری، به نقدینگی جدید دست پیدا کند؛ اما در بازار مسکن جدای از اینکه سرمایه‌گذار با نوسان قیمت و گذر زمان به سود می‌رسد، در کوتاه‌مدت هم از طریق عرضه سرمایه‌گذاری در بازار اجاره، می‌تواند سود کوتاه‌مدت نقدی دریافت کند.

مزیت دیگر مسکن این است که برخلاف اکثر سرمایه‌گذاری‌های دیگر، امکان سرقت اصل سرمایه عملاً وجود ندارد و برای حفاظت آن از سرقت نیز نیاز به صرف هزینه یا انرژی مضاعف نیست؛ درحالی‌که اغلب سرمایه‌گذاری‌های رقیب مسکن، همواره در معرض دستبرد قرار دارند.

نکته دیگری که مسکن را به یک سرمایه‌گذاری سنتی در اقتصاد و جامعه ایران تبدیل کرده، بی‌نیازی آن به دانش اقتصادی خاص است که به‌خصوص آن را در مقابل سرمایه‌گذاری در بازار سهام و ارز دیجیتال برنده کرده است. در حقیقت، سرمایه‌گذاری در مسکن فقط با دانستن برخی نکات مقدماتی و کسب مشورت و راهنمایی از خبرگان این حوزه قابل انجام است و سرمایه‌گذار نه نیازی به گذراندن دوره‌های آموزشی و آکادمیک دارد و نه مجبور به احراز سطح دانش برای حضور در این بازار است.

اعتبار ملک و مسکن برای وثیقه، مزیت دیگری است که از قدیم برای سرمایه‌گذاران مسکن وجود داشته و در شرایط فعلی نیز باوجود مدرنیزه شدن بازارها و اعتباربخشی به سایر دارایی‌ها نظیر سهام، طلا، ارز و … همچنان یکی از محبوب‌ترین و معتبرترین وثایق محسوب می‌شود.

در این میان، از یک‌سو اعتباربخشی به سند ملکی برای وثیقه و از سوی دیگر، سیاست تأمین مالی دولتی برای خرید مسکن از طریق اعطای وام، باعث شده سرمایه‌گذاران مسکن بتوانند فقط با وثیقه کردن ملک خود، بخشی از ارزش سرمایه‌گذاری را از محل تسهیلات بلندمدت تأمین کنند درحالی‌که در اغلب بازارهای رقیب مسکن، امکان سرمایه‌گذاری با دریافت تسهیلات وجود ندارد یا مبلغ آن بسیار اندک و زمان آن کوتاه است.