بر اساس قوانین مالیاتی ایران، خانه‌های خالی که با شرایط قانونی مالیات بر خانه‌های خالی تطابق داشته باشند، مشمول مالیات خانه خالی می‌شوند.
اقتصادسنج| تامین مسکن یکی از اساسی‌ترین نیازهای هر فرد است. بعضی از افراد در جامعه بیشتر از یک خانه دارند و درعین‌حال، افرادی هم هستند که از نداشتن سرپناهی برای زندگی خود رنج می‌برند. این در حالی است که در سراسر کشور خانه‌های خالی و بلااستفاده وجود دارد. در سال ۹۹ طرح مالیات بر خانه های خالی شورای نگهبان تصویب شد و کماکان در حال اجرا است.
به چه خانه‌هایی خانه خالی می‌گویند؟
قبل از اینکه به بررسی مالیات بر خانه های خالی بپردازیم، بهتر است با مفهوم خانه خالی آشنا شوید. قانون مالیات بر خانه های خالی شورای نگهبان، شرایطی در نظر گرفته است که در صورت تطابق با آن‌ها، خانه موردنظر مشمول مالیات خانه خالی می‌شود. این شروط عبارت‌اند از:
- جمعیت شهری که خانه در آن قرار دارد، بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر باشد.
- خانه موردنظر محل سکونت اصلی یا فرعی مالک نباشد.
- یک سال از تاریخ صدور گواهی پایان کار آن ملک یا خانه گذشته باشد. این مدت زمان در پروژه‌های انبوه‌سازی به بیش از ۱۸ ماه می‌رسد.
- بر اساس تاریخ ثبت سند، حداقل چهار ماه از تاریخ خرید خانه گذشته باشد.
- خانه حداقل چهار ماه در اجاره نباشد.
- فرد مستاجر اقامتگاه اصلی داشته باشد.
- خانه یا ملکی که توسط مالک در سامانه معاملات املاک وزارت راه و شهرسازی برای فروش یا اجاره ثبت نشده باشد.
- خانه‌ای که در صورت وقف بودن، بر اساس وقف‌نامه مشکلی برای اجاره رفتن نداشته باشد.
مالیات خانه های خالی چگونه محاسبه می شود؟
بسیاری از افراد تصور می‌کنند مالیات بر خانه های خالی به عواملی مانند قدمت خانه یا فرسودگی آن بستگی دارد. درصورتی که مالیات خانه های خالی کلنگی دقیقا مشابه با قوانین مالیات خانه های خالی نوساز است و هیچ تفاوتی با آن ندارد. از همین رو، اگر خانه‌ای قدیمی از کسی به شما به ارث رسیده، باید علاوه بر پرداخت مالیات بر ارث، بعد از گذشت مدت زمان معین، مالیات خانه خالی هم بپردازید.
مالیات بر خانه های خالی بر اساس عوامل مختلفی مانند زمان خالی بودن ملک، تعداد خانه‌های خالی و میزان ارزش اجاری ملک محاسبه می‌شود. ضریب مالیات بر خانه های خالی در تهران و سایر شهرهای بیش از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت برای دارندگان ۱ تا ۵ خانه عبارت‌اند از:
سال اول: ۶ برابر ارزش اجاری ملک
سال دوم: ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک
سال سوم: ۱۸ برابر ارزش اجاری ملک
ضریب مالیات برای کسانی که بیشتر از ۵ خانه خالی دارند، به شرح زیر است:
سال اول: ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک‌ها
سال دوم: ۲۴ برابر ارزش اجاری ملک‌ها
سال سوم: ۳۶ برابر ارزش اجاری ملک‌ها
مالک خانه در صورت نداشتن اعتراض می‌تواند یک ماه بعد از ارسال برگ تشخیص مالیات، برای پرداخت آن اقدام کند. در صورت دیرکرد در پرداخت مالیات، به‌ازای هر ماه ۲.۵ درصد جریمه به فرد تعلق خواهند گرفت.
