اقتصادسنج | سال 1401؛ سالی بی‌سابقه در بازار مسکن بود. در این سال افزایش تورم و انتظارات ناشی از آن، تحریم‌های بین‌المللی و صعود قیمت دلار و افزایش شیب آن در نیمه دوم سال در نهایت گریبانگیر این بازار نیز شد.

حالا دیگر گرانی تا حدی رسیده است که تهیه سرپناهی دائمی و باکیفیت برای تعداد زیادی از خانواده‌های ایرانی به‌ویژه در کلان‌شهرها به رویایی دور و دست‌نیافتنی تبدیل شده است.

از سوی دیگر، تورم مصالح ساختمانی و افزایش قیمت زمین تا آنجا پیش رفت که سود سازندگان به حداقل خود در چند سال گذشته رسیده است و انبوه‌سازان دیگر تمایلی برای ساخت مسکن ندارند، این موضوع باعث شده بازار مسکن از سمت عرضه نیز با مشکل مواجه شود.

همچنین بر اساس گزارشی که مرکز آمار ایران از رشد اقتصادی ایران در 9 ماهه 1401 منتشر کرده است در پی کوچک شدن کیک اقتصاد ایران سهم ساختمان نیز در تولید ناخالص ملی منفی شده، در حالی که در سال‌های گذشته سهم بیشتری داشته است.

بازدهی مسکن در سالی که گذشت

بر اساس آمارهای بانک مرکزی، متوسط قیمت مسکن در شهر تهران و در فروردین‌ماه 1401، 34 میلیون و 272 هزار تومان اعلام شده که نسبت به ماه گذشته خود 2/4 درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل 16/9 درصد افزایش را تجربه کرده است.

اما از این ماه به بعد شیب صعودی بازار مسکن آغاز می‌شود تا آنجا که در خردادماه نسبت به اردیبهشت بیشترین رشد قیمتی خود یعنی 8/4 را پشت سر می‌گذارد و از 36 میلیون و 351 هزار تومان به 39 میلیون و 414 هزار تومان می‌رسد.

جهش بعدی قیمتی نیز آبان‌ماه با 6/8 درصد رشد اتفاق افتاده است. مهرماه هر متر مربع مسکن در تهران 43 میلیون و 724 هزار تومان اعلام شده که در آبان‌ماه تا 46 میلیون و 704 هزار تومان افزایش پیدا کرده است.

توقف انتشار گزارش متوسط قیمت مسکن

البته آخرین گزارش بانک مرکزی تا آذرماه امسال اعلام شده که متوسط قیمت را 48 میلیون و 73 هزار تومان اعلام کرده است.

مرکز آمار هم گزارش تحولات بازار مسکن شهر تهران را تنها تا یک‌ماه بعد یعنی دی‌ماه منتشر کرده که بر اساس آن متوسط وزنی قیمت مسکن حدود 55 میلیون تومان ثبت شده است. مرکز آمار متوسط قیمت فروردین‌ماه 1401 را نیز 36 میلیون و 542 هزار تومان اعلام کرده بود.

بازدهی قیمت مسکن

بنابراین قیمت مسکن بر اساس آمارهای بانک مرکزی از فروردین تا آذرماه امسال 40/2 درصد و طبق گزارش مرکز آمار ایران تا دی‌ماه 50/5 درصد رشد کرده است.

متوسط قیمت مسکن برمبنای میانگین حسابی هر ماه رقمی نزدیک‌تر به آمار بانک مرکزی دارد و برای دی‌ماه حدود ۵۲ میلیون و ۸۰۰‌ هزار تومان اعلام شده است.
البته براساس برآوردهای فردای اقتصاد متوسط قیمت مسکن در تهران بهمن‌ماه رشدی بیش از پنج میلیون تومان را تجربه کرده و به نظر می‌رسد که در این بازه متوسط قیمت حسابی در تهران با تداوم رشد، وارد کانال ۵۸ میلیون تومانی شده است.

با فرض رقم 58 میلیون تومانی متوسط قیمت مسکن، هر فرد برای خرید یک واحد مسکونی 60 متری و کوچک‌متراژ باید سه میلیارد و 480 هزار تومان بپردازد!

با توجه به رشد قیمت دلار و چشم‌انداز تورمی مسکن نیز کارشناسان متوسط قیمت مسکن را از این حدود نیز بیشتر تخمین می‌زنند.

پیمان مولوی، اقتصاددان و کارشناس بازار سرمایه، نیز پیش از این در نیمه اول اسفند بیان کرده بود: اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که در مورد مسکن و فعالیت در این بازار باید به آن توجه داشت، نرخ بهره حقیقی است. تا زمانی که نرخ بهره حقیقی منفی پایدار بر اقتصاد حاکم باشد، روند رشد قیمت‌ها در بخش مسکن ادامه خواهد داشت. چراکه وقتی طی سالیان گذشته نرخ بهره حقیقی در اقتصاد کشور مثبت شد، رکود بر معاملات بازار مسکن سایه افکند.

وی افزود: در حال حاضر، نرخ بهره حقیقی منفی 20 درصد است، این امر تداوم رشد قیمت‌ها در بازار مسکن را نشان می‌دهد.