اقتصادسنج | بر اساس اطلاعات مندرج در سامانه املاک و اسکان کشور، سامانه معاملات املاک و مستغلات کشور راه اندازی شد.

این سامانه در راستای وظایف قانونی وزارت راه و شهرسازی از جمله ماده ۱۸ قانون جهش تولید مسکن تهیه شده و بر مبنای این بند قانونی «رصد و نظارت بر بازار مسکن، ثبت همه معاملات املاک و مستغلات اعم از خرید، فروش، پیش خرید، پیش فروش، رهن و اجاره مسکن برای متعاملین در بنگاه های مشاوران املاک توسط بنگاه ها و برای سایر متعاملین خارج از بنگاه های مشاوران املاک توسط خود متعاملین، در سامانه معاملات املاک و مستغلات کشور و ثبت قرارداد، أخذ شناسه (کد) رهگیری بدون أخذ هزینه الزامی است.»

بر این اساس در اولین فاز شروع به کار این سامانه، امکان ثبت و استعلام قراردادهای ثبت شده برای قرارداد اجاره مسکن در حالت یک به یک (یک مالک شش دانگ به یک مستاجر)، به صورت برخط فراهم شده است و مؤجر و مستاجر می توانند قرارداد اجاره واحد مسکونی مورد معامله خود را در این سامانه انجام داده و کد رهگیری و نسخه الکترونیکی آن را دریافت کنند.

به معنای دیگر هم اکنون مستأجر و موجر می توانند بدون نیاز به مراجعه به بنگاه معاملات املاک با ثبت قرارداد در این سامانه کد رهگیری رایگان دریافت کنند.

از طرفی، امکان استعلام کد رهگیری قراردادهای اجاره مسکن نیز در این سامانه وجود دارد.

سامانه ها تاثیری در اجاره بها ندارد

شقاقی شهری، کارشناس اقتصادی در خصوص اینکه این سامانه می تواند تأثیری بر اجاره بها داشته باشد،  گفت: این سامانه و راه اندازی آن بر قیمت اجاره بها تاثیری ندراد چرا که اجاره بها تحت تاثیر قیمت مسکن تعیین می شود وقتی خانه که ۵ سال پیش متری ۵ الی ۱۰ میلیون تومان بوده امروزه به حدوده ۷۰ میلیون تومان رسیده است نمی توان توقع داشت که قیمت اجاره بها افزایش پیدا نکند.

وی در ادامه افزود: وقتی سرمایه رو به افزایش باشد نمی توان مقابل اجاره سرمایه را کنترل کرد با حذف کمیسیون یعنی دو الی سه میلیون تومان تاثیری در اجاره بها نخواهد داشت به طور مثال اجاره خانه ۶۰ متری که متری ۱۰ میلیون تومان است ۶۰۰ میلیون تومان رهن آن است و در این ۶۰۰ میلیون دو الی سه میلیون کمیسیون به چشم نمی آید که با حذف آن تاثیری در اجاره بها داشته باشد.

این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: همه این گرانی ها تابع تورم است و تا وقتی که تورم کنترل نشود این روند افزایش اجاره بها و افزایش قیمت ها ادامه خواهد داشت و با راه اندازی سامانه ها هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد

همچنین فرهاد بیضایی، کارشناس مسکن در خصوص تاثیر این سامانه بر اجاره بها، گفت: این سامانه فقط مشوقه برای ثبت قراردادها و مشخص شدن تعداد مستاجران و تعداد خانوارها است.

وی در ادامه بیان کرد: در صورت حذف مشاورین املاک اپراتورهای ای تی بیس وارد بازار می شود که خود به معنی واسطه گری است و این راهکاری برای کنترل اجاره بها نیست و فقط بازار اجاره بها را شفاف می کند

سامانه قرارداد اجاره و دریافت کد رهگیری نمی تواند قیمت اجاره بها را کنترل کند اما این امر برخی از مشاورین املاک را حذف می کند و به جای ان واسطه گری های جدید ایجاد می شود این اپراتور می تواند خانه های خالی را مشخص کند و برای مالیات ستانی کمکی باشد یا برای اینکه تعداد مستاجران مشخص شود اما نمی تواند راهکاری برای کنترل اجاره بها باشد.