اقتصادسنج | بررسی‌های انجام شده و گزارش‌های میدانی بدست آمده از وضعیت جدید بازار مسکن نشان می‌دهد بازار مسکن تحت تاثیر سیاست‌های تثبیت نرخ ارز، کم‌نوسان شده است؛ اما سوال مهم این است که آیا این وضعیت در بازار معاملات مسکن پایدار است؟

احسان برین – پژوهشگر اقتصادی – با تاکید بر اینکه قطعا وضعیت اخیر بازار ارز در کم‌نوسان شدن بازار مسکن بی‌تاثیر نبوده است، گفت: با این حال باید بررسی کنیم که جنس این نوسانات ارزی، چه بوده است. برخی مواقع در یک بازار عادی نوسانات ارز براساس پارامترهای واقعی یک اقتصاد رخ می‌دهد؛ اما برخی مواقع سیاست‌گذار تلاش می‌کند تا با انجام روش‌هایی خاص، این نوسانات ارزی را به کمترین حد ممکن تقلیل دهد.

او با اشاره به اینکه وضعیت فعلی از جنس گزینه دوم یعنی تلاش دولت برای کاهش و کنترل نوسانات ارزی است، این نکته را اضافه کرد که در چنین شرایطی اگر نگاه واقع‌بینانه‌ به شرایط داشته باشیم، نمی‌شود خیلی امیدوار بود که این پایداری یا ثبات نسبی برای طولانی‌مدت باقی بماند.

این پژوهشگر اقتصادی در توضیح این موضوع به دو نکته اشاره کرد و گفت: اولا در حال حاضر در دسترسی ایران به منابع ارزی گشایشی ایجاد نشده است. عرضه‌ ارز به عنوان یک بازار خاص ثابت مانده و حتی ممکن است عرضه کمتر هم شود. در نتیجه این عامل می‌تواند انتظار افزایش نرخ ارز را ایجاد کند. دوم آنکه فعالان بازار انتظار دارند که دولت در سال جاری با کسری بودجه قابل توجهی دست و پنجه نرم کند.

او ادامه داد: در این میان دولت هم تلاش کرده تا به جامعه القا کند که در سال جاری، سیاست پولی را انبساطی اجرا نکرده است. با این شرایط دولت ناپار است که برای جبران کسری بودجه شدید دست به دامان خلق پول شود. اگر دولت بخواهد کسری بودجه را از طریق انتشار پول جبران کند، قطعاً یکی از کانال‌هایی که پول‌های خلق شده به آن سرازیر می‌شود، بازار ارز و مسکن است.

برین تاکید کرد: بنابراین نمی‌توانیم با نرخ‌هایی که در حال حاضر در بازار دیده می‌شود، امیدوار باشیم نرخ ارز، مسکن یا سایر دارایی‌ها ثابت و پایدار باقی بمانند.

او به تجربه مشابه در خصوص تلاش سیاستگذار برای تثبیت نرخ ارز مربوط به دهه 80 اشاره کرد و افزود: پیش از این نیز سیاستگذار در دهه 80 چنین تلاشی برای تثبیت ارز انجام داد اما اقدام کنونی با آن دوره یک تفاوت مهم دارد.

برین عنوان کرد: در دهه هشتاد شمسی، اصطلاحاً جیب سیاست‌گذار پر از پول بود. ما در آن سال‌ها جهش‌های مهمی در درآمدهای نفتی داشتیم. علاوه بر آن، تحریم‌ها هم تا این حد شدید بر کشور اعمال نشده بود. دسترسی به منابع ارزی هم نسبت به الان، در وضعیت بسیار بهتری بود و سیاست‌گذار قادر بود تا سیاست‌های تثبیتی اعمال کند.

این کارشناس اقتصادی در عین حال یک تفاوت دیگر این دوران با دهه 80 را به سطح قیمت ها مربوط دانست و گفت: یکی دیگر از تفاوت‌های اقتصادی دهه 80 با حال حاضر این است که قیمت‌ها هنوز تا این حد افزایش نیافته بود؛ تأمین مالی برای خانواده‌ها مثل زمان حاضر تا این حد سخت و دور از دسترس نبود. بنابراین در آن زمان شاهد یک ثبات نسبی در نرخ ارز بودیم و معاملات مسکن مانند حالا از رونق نیفتاده بود.

او با تاکید بر اینکه اگر اوضاع خزانه دولت خوب بود، تا این حد به اتکای صرف به اظهارنظر و تلاش برای القای ثبات به جامعه روی نمی‌آورد، اظهار کرد: شرایط زمان حاضر با دهه هشتاد شمسی متفاوت است و نمی‌توان انتظار وضعیت پایدار داشت. در دهه هشتاد شاهد بودیم که علیرغم ثبات ارزی، معاملات مسکن از رونق نیفتاده بود اما اکنون حتی اگر ثبات ارزی هم برای چند ماه دیگر ادامه پیدا کند، بعید به نظر می‌رسد که رونق به معاملات مسکن بازگردد.

اکو ایران/