اقتصادسنج| یک متخصص‌ شنوایی اظهار کرد: از شایعترین علل مشکلات شنوایی در کودکان عوامل ژنتیکی، عفونت‌های گوش میانی، ضربه به سر و عفونت‌های دوران بارداری مادر است. کودک با نقص شنوایی در یادگیری مهارت‌های کلامی دچار مشکل شده و ممکن است به دلیل فقدان این توانایی، دچار اضطراب و افسردگی شود.

شهرزاد اکبری زاده درباره تاثیرات کم شنوایی بر رشد اجتماعی کودکان گفت: کودکانی که به کم شنوایی مبتلا هستند، به خاطر عدم توانایی در ارتباط موثر و اینکه نمی‌توانند احساسات خود را بیان کرده و خوب بشنوند، ممکن است در معرض ابتلا به بیماری‌های روانی مثل اضطراب و افسردگی قرار گیرند. به همین علت، بسیار مهم است که کم شنوایی یا ناشنوایی در مراحل اولیه نوزادی و حتی کودکی شناخته شده و مداخلات لازم برای آن صورت گیرد.

وی افزود: کم شنوایی از بین نمی‌رود و حتی ممکن است تشدید شود بنابراین اگر در کودکی کم شنوایی وجود دارد با نادیده گرفتن آن نه تنها کمکی به کودک نمی‌کنیم، بلکه ناخواسته بر مشکلات او همسو با رشد جسمی و اجتماعی‌اش اضافه کرده و باعث می‌شویم که سلامت مغز و روان کودکمان دچار مشکل شود. بنابراین خانواده‌ها نباید به توصیه‌های اطرافیان بسنده کنند. توصیه‌هایی نظیر اینکه «ما خانوادگی تا هفت سالگی حرف نزده‌ایم و اگر الان کودک حرف نمی زند، ایرادی ندارد و یا مشکلی نیست که به صداها واکنش نشان نمی‌دهد». بر تمامی پدر مادرها واجب و لازم است که غربالگری شنوایی نوزاد و کودک خود را جدی گرفته و آن را انجام دهند. تا اگر مشکلی وجود داشت، مداخلات لازم در زمان مناسب اتفاق بیافتد تا مشکلات بعدی جلوگیری شود.

وی ادامه داد: حدود سه سالگی، سن زبان آموزی در کودکان بوده، به خاطر همین زمان در این دوره بسیار مهم و حائز اهمیت است. چون هر چقدر که نقص شنوایی کودک تشخیص داده نشود، کودک زمان طلایی را برای زبان آموزی، پردازش شنیداری و کلامی از دست خواهد داد. اگر بعد از سن زبان آموزی این کم شنوایی تشخیص داده شود، ممکن است هیچ وقت کودک نتواند مثل یک فردی طبیعی با شنوایی طبیعی در شرایط طبیعی زندگی قرار گیرد.

اکبری زاده یادآور شد: امروزه در کشور در تمام بیمارستان‌ها غربالگری شنوایی در حال انجام است؛ از این نظر پروتکل کشوری خوب و خاصی داریم و با کمی آگاهی از جانب والدین و پیگیری می‌توان این پروسه تکامل شنیداری و کلامی کودک را به بهترین شکل طی کنیم.

کم شنوایی‌های ژنتیکی را جدی بگیریم

این ادیولوژیست درباره علت‌های کم‌شنوایی در نوزادان گفت: ممکن است کم شنوایی یا ناشنوایی نوزادان به علت ژنتیکی یا ارثی ایجاد شود، تقریباً از هر دو مورد کم شنوایی نوزادان یک مورد به دلایل ژنتیکی اتفاق می‌افتد، به عبارت دیگر وقتی یکی از اعضای خانواده دچار کم شنوایی است، احتمال اینکه به نسل بعدی منتقل شود، بسیار بالاست.

وی در ادامه افزود: ازهر سه نوزادی که دچار کم شنوایی ژنتیکی است، یک نوزاد دچار نقص یا دارای سندروم مثل داون، آشر و دیگر سندروم‌ها است. همین‌طور از هر چهار مورد کاهش شنوایی که در نوزادان اتفاق می‌افتد، یک مورد آن به دلیل عفونت مادر در دوران بارداری، عوارض پس از تولد و یا ضربه به سر است. همچنین از شایعترین علل کم شنوایی در کودکان عفونت گوش میانی وکم شنوایی ناشی از صداهای بلند و علل خاص مثل بیماری مننژیت است.

اکبری زاده در مورد کم شنوایی ژنتیکی بیان کرد: با توجه به نقش ژن‌های غالب و مغلوب در انتقال ویژگی‌ها و بیماری‌ها کم شنوایی‌های ژنتیکی به دو دسته سندرومی و غیر سندرمی تقسیم می‌شود. در کم شنوایی‌های سندرمی علاوه بر کاهش شنوایی علل و نقص‌های دیگر پزشکی دیگری نیز در فرد دیده می‌شود که معمولاً ۳۰ درصد از کم شنوایی‌های ژنتیکی را شامل می‌شود، اما ۷۰ درصد از کم شنوایی ژنتیکی غیر سندرمی هستند که فقط فرد نقص شنوایی دارد .

وی بیان کرد: همینطور کم شنوایی‌های ژنتیکی طبق سه الگو طبقه بندی می‌شوند که شامل کم شنوایی‌های اتوزومال مغلوب، کم شنوایی‌های اتوزموال غالب و کم شنوایی‌های وابسته به کروموزوم ایکس است که در کم شنوایی اتوزمال مغلوب دو کپی معیوب ژنی هم از مادر و هم از پدر برای ایجاد کم شنوایی نیاز هست. در ۷۵ تا ۸۰ درصد کم شنوایی‌های ژنتیکی غیر سندرمی الگوی وراثت ناشی از اتوزومال مغلوب هست.

این متخصص شنوایی گفت: همچنین۲۰ تا ۲۵ درصد از کم شنوایی‌های غیر سندرومی الگوی وراثتی اتوزموال قالب دارند، یعنی اگر تنها یکی از والدین ژن قالب را داشته باشد، می‌تواند آن را به فرزندش منتقل کند. در سومین طبقه‌بندی کم شنوایی وابسته به کروموزوم ایکس، اگر ژن‌هایی که روی کروموزوم ایکس قرار دارند، معیوب باشند می‌توانند موجب کاهش شنوایی شوند. این ژن‌ها مغلوب هستند.

وی خاطرنشان کرد: به عنوان نتیجه‌گیری نهایی کم شنوایی ژنتیکی عامل بیش از ۵۰ درصد کم شنوایی‌هاست، پس بسیار مهم است که در خانواده‌هایی که سوابق یا وجودی از فرد کم شنوایی دارند، به طور ویژه به بررسی شنوایی در نسل بعد خود بپردازند.