اقتصادسنج| آلودگی هوا یک خطر شناخته‌شده برای سلامتی است. سال‌ها پیش، آلودگی هوا به‌عنوان تهدیدی برای سلامت تنفسی در نظر گرفته می‌شد. در طول دهه‌های بعدی با گسترش تحقیقات، نگرانی‌ها در ارتباط با اثر آلودگی هوا بر بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، چاقی، و اختلالات سیستم تولیدمثل، سیستم عصبی و سیستم ایمنی افزایش یافت.

آلودگی هوا می‌تواند بر سلامت ریه تأثیر بگذارد و در ایجاد آمفیزم، آسم و سایر بیماری‌های تنفسی مانند بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) نقش دارد. آمفیزم به آسیب تدریجی بافت ریه، به‌ویژه تخریب آلوئول‌ها (کیسه‌های هوایی کوچک) گفته می‌شود. رادیکال‌های آزاد، مولکول‌های حاوی اکسیژن هستند که به‌راحتی با مولکول‌های دیگر واکنش نشان می‌دهند. این واکنش‌ها می‌توانند برای بدن مضر باشند.

در ادامه این مطلب، به اقدامات مهمی که باید در شرایط آلودگی هوا انجام دهید می پردازیم.

۱. در خانه بمانید

تا حد امکان از خانه خارج نشوید، به‌ویژه برای کودکان، سالمندان، زنان باردار و افراد دارای بیماری‌های قلبی و تنفسی.

۲. درها و پنجره‌ها را بسته نگه دارید

از ورود هوای آلوده به داخل خانه جلوگیری کنید.

۳. از ماسک مناسب استفاده کنید

در صورت ضرورت خروج از منزل، از ماسک‌های استاندارد مانند N95 یا FFP2 استفاده کنید. ماسک‌های معمولی پارچه‌ای یا جراحی تأثیر چندانی ندارند.

۴. نوشیدن آب کافی

آب به دفع سموم از بدن کمک می‌کند و مخاط دستگاه تنفسی را مرطوب نگه می‌دارد.

۵. مصرف میوه و سبزیجات تازه

به‌خصوص موارد سرشار از آنتی‌اکسیدان مثل پرتقال، لیمو، هویج و اسفناج که به بدن کمک می‌کنند با رادیکال‌های آزاد مقابله کند.

۶. استفاده از تصفیه‌کننده هوا (در صورت امکان)

دستگاه‌های تصفیه هوا در خانه یا محل کار می‌توانند ذرات آلاینده را کاهش دهند.

۷. کاهش فعالیت بدنی شدید در فضای باز

ورزش یا دویدن در فضای آلوده خطرناک است، زیرا میزان تنفس افزایش می‌یابد و آلاینده‌ها بیشتر وارد ریه‌ها می‌شوند.

۸. اطلاع از شاخص آلودگی هوا (AQI)

از طریق اپلیکیشن‌ها یا سایت‌های هواشناسی از وضعیت آلودگی مطلع شوید و برنامه‌ریزی بر اساس آن انجام دهید.

کارهایی که نباید انجام دهید

پنجره را برای تهویه باز نگذارید در صورت بالا بودن آلودگی.

خودرو را بدون ضرورت روشن نکنید (آلودگی را بیشتر می‌کند).

استفاده از اسپری‌ها و مواد شیمیایی داخل خانه را محدود کنید.

سیگار کشیدن در فضای بسته را کاملاً کنار بگذارید.

در زمان آلودگی هوا، بدن در معرض مواد سمی، رادیکال‌های آزاد و ذرات معلق قرار می‌گیرد که می‌توانند به سیستم تنفسی، قلبی و ایمنی آسیب بزنند. برای کاهش اثرات این آلودگی، مصرف برخی مواد غذایی مفید است:

خوراکی‌های مفید هنگام آلودگی هوا

۱. خوراکی‌های حاوی آنتی‌اکسیدان

آنتی‌اکسیدان‌ها به بدن کمک می‌کنند با رادیکال‌های آزاد مبارزه کند.

میوه‌ها و سبزیجات رنگی: مثل پرتقال، کیوی، توت‌فرنگی، هویج، انار، لبو

چای سبز: سرشار از پلی‌فنول‌ها

زردچوبه: ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدان قوی

۲. ویتامین C و E

برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش آسیب‌های سلولی:

ویتامین C: مرکبات، فلفل دلمه‌ای، بروکلی

ویتامین E: مغزها (بادام، فندق)، روغن زیتون، آووکادو

۳. امگا ۳

خاصیت ضدالتهابی دارد و از ریه‌ها محافظت می‌کند: ماهی‌های چرب مثل سالمون، ساردین، بذر کتان، گردو

۴. فیبر بالا

برای پاکسازی بدن از سموم: سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات، غلات کامل (مثل جو دوسر)

۵. آب و مایعات

برای رقیق کردن مخاط تنفسی و کمک به دفع سموم: آب، دمنوش‌های گیاهی مثل نعناع، آویشن، بابونه