بحران جدی در بازار روغن موتور در پی کاهش تولید

به گزارش «اقتصادسنج»، شرکت نفت پارس که یکی از تولیدکنندگان بزرگ در بازار است طی ۵ ماه نخست امسال تغییراتی را در تولید روغن موتور از جمله کاهش تولید ۱/۴ درصد روغن پایه، کاهش تولید ۱۳/۵ درصد روغن موتور بنزینی و نیز کاهش ۴/۲ درصدی مجموع تولید شرکت داشته است. کاهش تولیدی که التهاب زیادی در بازار ایجاد کرده است.

سه عامل در افزایش قیمت ۷۹ درصدی این محصول نقش داشته است: گرانی لوب کات، افزایش نرخ ارز و بالا رفتن دستمزدها. در همین رابطه نیز انجمن پالایشگاه‌های تولید کننده روغن نیز خواستار افزایش قیمت این‌ محصول استراتژیک بوده اند. هرچند که از سال گذشته زمزمه هایی نسبت به بالا رفتن بهای روغن موتور در بازار شنیده می شود، اما سازمان حمایت و سایر ارگان های ذیربط نسبت به گرانی روغن موتور مقاومت داشتند. مقاومتی که منجر به تعطیلی ۱۰۰ شرکت کوچک تولید کننده روانکار شده و کمبود در بازار داخل ایجاد کرده است. البته گرانی روغن موتور ناشی از حمایت تمام قد دولت از پالایشگاه ها و عرضه محصولات با قیمت جهانی یا بعضا گران تر از بازارهای بین المللی به تولیدکنندگان داخلی است.

در همین راستا عباس کهتری مدیر برندینگ نفت بهران، عنوان کرد: سرنوشت بازار روغن موتور به تصمیمات و اتفاقات مهم مانند برجام، شرایط اقتصادی و سیاسی کلان کشور گره خورده است. این مسائل در شکل گیری بازار روغن موتور در سال جاری بسیار تاثیرگذار است. در حوزه صنعت روانکارها مشکل اساسی توازن و تعادل میان سیاست های بخش تامین این صنعت مانند خرید لوبکات و مواد اولیه با سیاست های حوزه فروش برقرار نیست. در بخش تامین با قیمت های جهانی و شناور نفت باید مواداولیه را از پالایشگاه نفت دریافت می کنیم.

وی افزود: در بخش فروش روغن موتور قیمت ها حمایتی است و از تیرماه سال گذشته تا کنون هیچ مجوز افزایش قیمتی دریافت نکردیم. تاکنون نیز روی مسئولیت اجتماعی و امنیت سهم در بازار، بازار را تامین کردیم. با صادرات تاکنون موفق شدیم بخشی از سود مورد نیاز را تامین کنیم.

علی سلیمانی کارشناس اقتصاد انرژی و مدرس دانشگاه ضمن اشاره به اینکه، مشکل دیگر، خروج شرکت های کوچک از بازار روغن موتور است، گفت: به دلیل عدم نرخ گذاری صحیح، قیمت گذاری دستوری، افزایش نهاده های تولید بیش از۱۰۰ شرکت خرده فروش روغن تعطیل یا نیمه تعطیل شدند. این مورد منجر به انتقال نیاز بازار آن‌ها و اعمال فشار به چهار تولیدکننده بزرگ روغن موتور در کشور شد.

وی با ابراز تاسف از این که سامانه جامع تجارت مانع از توزیع مناسب روغن موتور در بازار است، افزود: تولید شرکت‌ها نشان می دهد که چهار تولیدکننده بزرگ، در تولید چندان کاهش نداشتند. دیده شد که تولید نسبت به ماه مشابه سال گذشته، افزایش نیز داشته است. غیر از بحث سامانه جامع تجارت، مشکلات دیگری نیز وجود دارد. یکی از این مشکلات این هست که خرده فروشان به دلایل مختلف نسبت به ثبت نام در این سامانه خود داری کردند.

او اظهار داشت: نظارت بر بازار لوازم یدکی بر عهده وزارت صمت، سازمان استاندارد، اتحادیه و تعزیرات است، اما تاکنون هیچ کدام اقدامات لازمی صورت نگرفته است، در بخش روغن توزیع مویرگی متوقف شده و فقط به صورت محدود آن هم در اختیار عمده فروشان قرار می‌گیرد. برخی از متخلفان برند‌های روغن را جعل کرده و بر روی محصولات تقلبی خود گذاشته‌اند و هر روز مصرف کنندگان با رشد قیمت‎‌ها مواجه هستند.

وی معتقد است: این روزها کاهش عرضه عاملی شده تا فروش روغن دست دلالان بیفتد و آن‌ها هم با بالاترین قیمت‌ها اقدام به فروش محصولات کنند. وقتی قیمت روغن در بازار افزایش یابد فضا برای فروش روغن‌های تقلبی باز خواهد شد. شکایت‌ها به دلیل نبود کیفیت قطعات به شدت افزایش یافته است.