عرضه مرغ گرم به‌صورت سایز و با وزن کوچک مزیت‌هایی زیادی از برای تولیدکننده و مصرف‌کننده خانگی و حتی صنفی دارد اما بخش عمده تولید مرغ در کشور در اوزان سنگین و چاق انجام می‌شود.
اقتصادسنج | عرضه مرغ گرم به‌صورت سایز و با وزن کوچک مزیت‌هایی زیادی از برای تولیدکننده و مصرف‌کننده خانگی و حتی صنفی دارد اما بخش عمده تولید مرغ در کشور در اوزان سنگین و چاق انجام می‌شود.
گوشـت مـرغ بـه دلیـل ارزش غذایـی بـالا و قیمـت مناسـب از منابـع پروتئینـی مهـم سـبد غذایـی خانـواده‌هـا به شـمار مـی‌رود و مصـرف سـرانه آن در کشـور ما حـدود 28 کیلوگـرم برآورد می‌شـود.
سیاسـت‌های تولیـد مـرغ سـنگین از سـوی تولیدکننـدگان، فرهنگ مصـرف مـرغ درشـت در جامعـه و عدم حمایـت از تولیـدکننـدگان مـرغ سـایز و اسـتاندارد باعـث شده اسـت کـه امـروزه مرغ گوشـتی با وزن بـالا روانـه بـازار شود و در نتیجـه لاشـه‌های موجـود در بـازار وزن هـای بالاتـری داشـته کـه گاهـی اوقـات وزن آنهـا بـه 3 کیلوگرم هـم می‌رسـند.
پـرورش و تولیـد مرغ سـنگین نـه تنها باعـث خسـارت اقتصادی زیـادی بـه تولیـدکننـدگان می‌شـود بلکـه مصرف‌کننـدگان ایـن محصـولات نیـز دچـار زیان‌‌های مالی و مخاطرات سلامتی می‌شـوند.
بررسـی‌‌ها نشـان می‌دهـد کـه بـا افزایـش وزن مـرغ علاوه بـر کاهش کیفـت لاشـه، مقـدار پوسـت و چربـی محوطه بطنی لاشـه بـه‌صورت درصـدی از وزن لاشـه افزایـش می‌یابـد به طوری کـه ایـن میـزان در یـک مـرغ 1200 گرمـی حـدود 12 درصـد و در مـرغ 2000 گرمی حـدود 15 درصد اسـت.
کاهش سـن کشـتار موجـب تـردی و افزایش کیفیت گوشـت ران و سـینه مرغ می‌شـود؛ گوشت مرغ سایز در حالـت خـام بـه رنـگ صورتـی کم‌رنـگ اسـت و هر چه سـن کشـتار افزایش یابد رنگ گوشـت تیره‌تر می‌شـود.
سـبز شـدن عضـات سـینه مـرغ یکـی دیگر از مـوارد کاهش کیفیت لاشـه اسـت کـه بـه دلیـل عـدم خون‌رسـانی و کمبـود اکسـیژن در عضلـه عمقی سـینه مرغ‌هـای سـنگین وزن دیده می‌شـود.
توصیه‌های بهداشتی
افـرادی کـه مشـکل چربـی خـون و کلسـترول دارنـد باید از مرغ‌هـای جـوان با وزن لاشـه پایین اسـتفاده کنند زیرا هر چه سـن مـرغ بـالا رود و وزن لاشـه آن سـنگین‌تر باشـد چربی‌هـا و مخصوصاً اسـید‌هـای چـرب اشـباع بیشـتری در داخـل بافت‌ها ذخیره شـده و مصـرف ایـن نـوع گوشـت‌ها باعـث افزایـش چربـی خـون و نهایتـاً مشـکلات قلبـی و عروقی می‌شـود.
بر اساس پژوهش انجام شده توسط سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی مـرغ سـایز یا مـرغ بـا وزن اسـتاندارد، مرغ بـا وزن زنـده معادل 00/2-8/1 و وزن لاشـه 5/1-3/1 کیلوگرم اسـت.
خرید و مصرف مرغ در انـدازه اسـتاندارد به دلیل کیفیت مطلوب می‌تواند سـطح سـامت و بهداشـت عمومـی را ارتقـا بخشـیده و بـه امنیـت غذایـی جامعـه را کمک کنـد.
از مزایای مصرف مرغ سایز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تولیـد محصـول سـالم، ارتقـای سـطح سـامت و بهداشـت عمومـی جامعـه
بهبود مزه، طعم و تردی گوشت گوشت ران و سینه
کاهـش افـت لاشـه به دلیل بـروز بیماری‌هـای متابولیکی مثل سـندرم آسـیت و بیماری عضله سبز
کاهش باقیمانده‌های آنتی بیوتیکی در لاشه
کاهـش مقاومـت آنتی بیوتیکی در مصرف‌کننـدگان به دلیل مصرف مرغ سـالم
کاهـش مقدار پوسـت لاشـه به عنـوان بخش غیـر قابل مصرف به‌صـورت درصدی از وزن لاشـه
کاهش چربی محوطه بطنی
کاهش بیماری‌های قلبی ـ عروقی در مصرف‌کنندگان
پخت و پز راحت و آسان
امکان خرید بیشتر توسط اقشار کم درآمد
مصرف کمتر دارو و واکسن در مرغ سایز
دولت با توجه به این ویژگی‌ها و اهمیت تولید مرغ سایز در کشور دولت نیز اقدامات ترویجی و مدیریتی را در این خصوص انجام داده است و وزارت جهاد کشاورزی به دنبال آن است با همکاری تشکل‌های صنفی، عرضه مرغ سایز را بازار افزایش پیدا کند.
حسین دماوندی‌نژاد؛ معاون امور تولیدات دامی وزارتخانه در این ارتباط اظهار داشت: هر چقدر دوره پرورش پرنده در واحدهای مرغداری کوتاه‌تر باشد، دارو و واکسن کمتری مصرف می‌کند و از این رو مرغ سایز، محصولی است که سلامتی آن حفظ شده است.
وی‌افزود: دوره پرورش مرغ سایز از دید ما 38 تا 42 روز است و سپس به کشتارگاه منتقل می‌شود.
وی اظهار داشت: پرنده پیش از آن که درگیر بیماری شود و یا چربی زیادی بگیرد و کیفیت لاشه برای مصرف پایین بیاید باید کشتار شود.
دماوندی‌نژاد کاهش هزینه تولید، افزایش کیفیت لاشه پرنده به علت مصرف کمتر دارو و بازارپسندی بالاتر را از مزیت‌های تولید مرغ سایز برشمرد.
وی ادامه داد: ما به طور جدی پیگیری می‌کنیم که از طریق تشکل‌های صنفی، پرورش دهندگان مرغ ترغیب شوند که هرچه بیشتر مرغ سایز را روانه بازار کنند.
این مقام مسوول گفت: در مورد مصرف مرغ سایز اقدامات ترویجی آغاز شده و به ویژه این موضوع را از طریق مراجعی همچون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پیگیری می‌کنیم.
معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی اذعان داشت: از آنجایی که مرغ‌های قطعه‌بندی شده در بازار رواج پیدا کرده، ترویج مصرف مرغ سایز کمی سخت است، اما تلاش ما برای ترویج مصرف مرغ سایز در جامعه مصرف کننده ادامه دارد.
وی با اشاره به اهمیت فرهنگ سازی در این باره تصریح کرد: افزایش تولید و عرضه مرغ سایز به میزان تقاضا در بازار بستگی دارد.
دماوندی‌نژاد گفت: از سال‌ها پیش بحث مرغ سایز، مرغ سالم و عاری از آنتی‌بیوتیک جزو دغدغه‌های وزارت جهاد کشاورزی بوده و پروژه‌ها و برنامه‌های مختلفی برای آن تهیه شده است.
مشکلات کمبود تولید مرغ سایز در میان واحدهای صنفی
مشکلات کمبود تولید مرغ به صورت سایز علاوه بر مردم در واحدهای صنفی نیز مشکلاتی ایجاد کرده است به طوری یکی از فعالان صنفی صنعت غذا با اشاره به اینکه کیفیت و طعم بهتر مرغ سایز که منجر به تولید محصول نهایی با کیفیت بالاتری می‌شود، گفت: برای خرید مرغ با وزن کم، به صورت سورت شده و یک اندازه در تهیه غذا، با مشکلات زیادی برای تامین آن مواجه بودیم به طوری که این محصول در بسیاری از کشتارگاه‌های طیور و مرغداری‌ها یافت نمی‌شود.
زرگان افزود: با توجه به اینکه میزان تولید مرغ در سایز کوچک کم است مجبور به سفارش به مرغداری‌ها با سایز کوچکتر شدیم و در نتیجه مبلغ بالاتری نیز پرداخت می‌کنیم.
