اقتصادسنج |شاید شما هم این مورد را در بچه‌های خود یا اطرافیانتان دیده یا شنیده باشید که موقع غذا خوردن خیلی پدر و مادر را دچار چالش می‌کنند.

چشمانش را بست و سعی کرد به خودش مسلط باشد، اینطور ادامه داد: «همیشه فکر می‌کردم از پس همه چیز برای بچه بربیایم الا اینکه اگر غذا نخورد، چه کار باید بکنم؟» ساکت شد و قندش را در چای انداخت و گفت: «می دانی، من هرغذایی که لازم و مفید است برایش درست کردم، حتی غذا‌هایی که خودش طلب می‌کند، اما باز هم پس می‌زند و از دهانش بیرون می‌ریزد. هر چه حرص می‌خورم و التماس می‌کنم که غذا بخورد، دور خانه دنبالش می‌دوم و قاشق قاشق غذا در دهانش می‌گذارم، اما فکر می‌کنم از این کار‌ها لذت می‌برد تا مرا بیشتر حرص بدهد، باز هم نمی‌خورد!»

این‌ها صحبت‌های مادری است که به خاطر غذا نخوردن و بدغذایی فرزندش مدام در اضطراب و استرس قرار دارد و مستأصل شده است. اما واقعا بدغذایی یک بچه چه دلائلی می‌تواند داشته باشد و چطور می‌توان این چالش را با یک بچه بدغذا حل کرد؟ ممکن است این اتفاق برای هر پدر و مادری بیافتد که بچه اش برای غذا بدرفتاری بکند و هر غذایی را نخورد بنابراین این مطلب چه برای کسانی که تازه مادر و پدر شدند و چه کسانی که هنوز بچه ندارند، بدردبخور باشد.

چند علت مهم بدغذایی بچه‌ها

دکتر سیمین احتشام کیا، پزشک و متخصص درباره علل بدغذایی بچه‌ها می‌گوید: «برخی بچه‌ها به دلائل جسمانی مثل مشکلات معده و روده، بی اشتهایی جسمانی، مصرف شیر زیاد برای شیرخوارگان، داشتن ویروس یا التهاب گلو، ابتلا به اسهال و برخی به دلائل روانی مثل تحت فشار بودن از سوی والدین، اضطراب و استرس، علاقه به نه گفتن، نداشتن حس خوب از خوردن غذا، کلافگی، خستگی زیاد، علاقه به بازی کردن همیشگی، بدغذا می‌شوند.

مادر و پدر ابتدا باید مطمئن شوند که مشکل بدغذایی دائمی فرزندشان به دلیل مسائل جسمانی نیست که با آزمایش و چکاپ مشخص می‌شود که اگر اینطور باشد باید مانع جسمانی آن رفع شود. گاه هم دیده می‌شود که شیرخوارگان سر زمان مشخص از شیر گرفته نمی‌شوند و به خاطر همین علاقه‌ای به مصرف مواد غذایی جامد پیدا نمی‌کنند، بنابراین خود از شیر گرفتن بچه‌ها سر زمان معین باعث می‌شو د که بچه به اشتها بیافتد و مواد غذایی مصرف کند.»

مادران فرزندان بدغذا بدانند

برخی مادران هم هستند که توجهی به زمان مناسب غذا دادن به بچه‌ها نمی‌کنند و تصورشان این است که بچه مثل خودشان زمانبندی غذایی دارد در حالیکه اینطور نیست و بچه هاهر زمان که گرسنه می‌شوند باید غذا بخورند.

تا گرسنه نشده، غذا نخورد

بنابراین به تعبیر دکتر احتشام بچه تا زمانی که گرسنه نشده نباید غذا بخورد و همین امر اگر رعایت نشود، باعث بدغذایی بچه‌ها می‌شود. بچه‌ای که گرسنه باشد خودش به سمت غذا کشیده می‌شود اینکه در هر زمانی ما انتظار داشته باشیم بچه‌ها غذا بخورند، اینطور نمی‌شود.

غذا خوردن را ساده کنید، درگیر آداب غذا نباشید

برخی مادران تصور دارند که بچه‌های کوچک هم می‌توانند رسوم غذا خوردن را، چون بزرگتر‌ها به جا بیاورند، مودب و مرتب و تمیز غذا بخورند. در حالیکه بچه‌ها تمایل به بازی کردن با غذا هم دارند. حتی می‌توانید مثل یک هواپیما به بچه‌ها غذا بدهید و اجازه دهید هر طور دوست دارد غذا بخوردو بعد از غذا لباس هایش را عوض کنید یا اینکه یک پیش بند ببندید و اجازه دهید حتی غذا را بریزد یا با دست آن را مزه مزه کند؛ بنابراین درگیر آداب غذا برای بچه‌ها نشوید تا انتها با بازی هم غذایشان را میل کنند و سخت نگیرند.

با هم غذا را آماده کنید

مشارکت دادن بچه‌های بزرگتر در امر پخت و پز غذا باعث می‌شود که انتها هم به اشتها بیایند و شاد شوند. همین امر روند غذا خوردنشان را هم اگر بدغذا هستند، بهتر می‌کند. تحقیقات نشان داده است کسانی که بچه هایشان هنگام پخت و سرو غذا مشارکت دارند، حس بهتری از غذا خوردن دارند. مثلا بچه‌ها سه، چهار ساله می‌توان اجازه داد که هنگام آماده کردن و چیدن ظروف مشارکت کنند.

همیشه از بچه‌ها نظر نخواهید

بعضی مادر‌ها سعی می‌کنند برای هر غذایی نظر بچه‌ها را بپرسند که چه چیز دوست داری، همان را درست کنم و در نهایت هم بچه‌ها لجبازی می‌کنند و همان غذا را هم نمی‌خورند و به این ترتیب چرخه لجبازی و دلسردی در خانه ادامه پیدا می‌کند. بهتر است برخی غذا‌هایی که به لحاظ سلامتی برایشان مفید است را با مزه دار کردن و شکل و شمایل زیبا به خوردشان بدهید تا باب سلیقه شان شود.

اطلاعات درست از میزان صحیح ماده غذایی که بچه در طول روز باید بخورد کسب کند

احتشام کیا معتقد است که برخی مادران تصورشان این است که بچه باید در سنین پایین حجم غذایی زیادی بخورد و در هر وعده انتظار غذای یک آدم بزرگ را از او دارند، این دست مادران باید مطالعه کنند و ببینند که بچه‌ها در هر سنی چه میزان مواد غذایی در هر وعده نیاز دارند که به بدنشان برسد اینطور نه بچه و نه خودشان را اذیت نمی‌کنند؛ بنابراین اطلاعات درست و علمی از میزان غذای واقعی که فرزند شما در این سن نیاز دارد، به شما کمک می‌کند.

هله هوله در خانه نگه ندارید

برخی خانواده‌ها هم هستند که اهل هله هوله خوری اند. مثلا همیشه در کمد و کشوی آشپزخانه شان بیسکوییت و کیک نگه داری می‌کنند یا بچه‌ها از سنین کم پفک و چیپس می‌خورند، این‌ها نه تنها باعث بدغذایی بچه‌ها می‌شود بلکه معده شان را هم به هله هوله عادت می‌دهد و باعث سوتغذیه می‌شود. اگر این دست هله هوله‌ها را در خانه نگه ندارید، مشکلات کمتر می‌شود و برای بیرون رفتن بچه‌ها هم غذای سالم تهیه کنید. مثلا اگر الان بهار و تابستان است و بچه‌ها زیادبه پارک می‌روند، برایشان ساندویچ الویه خانگی یا پوره سیب زمینی درست کنید. زمانی که در پارک بازی می‌کنند و گرسنه می‌شوند قطعا از ساندویچ شما استقبال می‌کنند.

آداب سفره را رعایت کنید و پای حرفتان بمانید

برخی بچه‌ها از کودکی وارد یک بازی لجبازی برای غذا نخوردن می‌شوند و پدر و مادر را هم به این بازی می‌کشانند. احتشام کیا در این زمینه می‌گوید که والدین باید هوشیار باشند و خود را به راهی بزنند که در جریان این بازی نیستند، سفره را زمان مشخص پهن کنند و اگر بچه بزرگتر است به او بگویند فقط دراین زمان سفره پهن می‌شود و باید غذا بخورد وگرنه دیگر خبری از غذا نیست هر چقدر هم که نق و غر بزند دیگر غذا به او ندهند تا بداند برای زمان‌های دیگر سر سفره حاضر شود. هیچ زمان هم از حرفشان پایین نیایند مثلا بچه گریه کند، بگویند برایش از بیرون غذا بگیرد یا اینکه یک مدل غذای دیگر برایش تهیه کنند، اصلا نباید در خانه این مسائل اینطور حل و فصل شود.

برای غذا خوردن به بچه‌ها استرس وارد نکنید

برخی بچه‌ها به خاطر استرسی که والدین هنگام غذا خوردن به آن‌ها وارد می‌کنند، بدغذا می‌شوند. بچه‌ها باید بدون هیچ فشار و اضطرابی غذا بخورند، این را والدین باید در نظر داشته باشند که با آرامش به آن‌ها غذا بدهند. حتی گاهی غذا را جلوی بچه‌های کوچک بگذارید و اجازه دهید که بچه‌ها خودشان غذا دهان خود بگذارند حتی اگر که غذا را روی لباسشان بریزند و بخندند و بازی کنند. این باعث می‌شود که فرایند غذا خوردن برایشان لذت بخش شود.

در نهایت دکتر احتشام کیا معتقد است که کلید رفع مشکلات تغذیه کودکان آرامش والدین است اگر والدین با ارامش بتوانند مسائل را حل کنند، مشکل بدغذایی بچه‌ها را نیز به مرور رفع خواهد شد.