اقتصادسنج | بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار یکی از گزینه های سرمایه گذاری می باشد که طی سال گذشته توجه عموم مردم را به خود جلب کرده است اما در صورتیکه سرمایه گذاران مبادرت به خرید و فروش سهام بدون داشتن سواد مالی کافی کنند، نه تنها منجر به کاهش سود دهی می شود بلکه ممکن است زیان های جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. داشتن سواد مالی کافی و کسب تجربه مناسب و استفاده از تجربیات دیگر سرمایه گذاران حرفه ای بازار و دوری کردن از اشتباهات رایج در سرمایه گذاری میتواند به تازه کاران کمک کند تا سبد سهام بهتر و بهینه تری را انتخاب کنند. در صورتی که سرمایه گذاران شرایط ورود مستقیم به بازار بورس را ندارند هم میتوانند از طریق نهادهای مالی مانند صندوق های سرمایه گذاری و یا شرکت های سبدگردان اقدام نمایند.در این مقاله 5 اشتباه رایج در سرمایه گذاری را بررسی خواهیم کرد.

1- نداشتن استراتژی و برنامه مشخص

اولین اشتباهاتی که سرمایه گذاران در بورس مرتکب می شوند، نداشتن استراتژی و برنامه می باشد توجه داشته باشید که داشتن استراتژی نشان دهنده نظم و انضباط می باشد که یکی از ویژگی‌های مهم سرمایه گذاران حرفه‌ای است. این نظم به شما کمک می‌کند تا به استراتژی و برنامه خود متعهد باشید و مطابق با قانون‌های خود پیش بروید. برای طراحی برنامه سرمایه گذاری توجه به چند عامل اصلی از جمله افق زمانی ، میزان ریسک پذیری، میزان وجوه قابل سرمایه گذاری، و میزان افزایش احتمالی سرمایه گذاری در آینده بسیار ضروری است. سرمایه گذار باید به دقت بداند چه کار می خواهد بکند و تا چه اندازه تحمل پذیرش نوسان های بازار را دارد.

2- عدم تنوع در سبد سهام

یکی دیگر از اشتباهات رایج سرمایه گذاران در بورس عدم تنوع در سبد سهام می باشد و برای جلوگیری از ضررهای هنگفت منطقی ترین راه این است که در سبد سهام خود انواعی از سهام مختلف داشته باشید و روی یک سهام خاص تمام سرمایه گذاری خود را انجام ندهید، زیرا ممکن است آن سهام در دوره‌ای دچار نوسان و ضرر شود و کل پول شما نابود شود. البته در نظر داشته باشید که نباید در تنوع دادن زیادی روی کنید زیرا تنوع بیش از اندازه سهام نیز موجب پرداخت کارمزد بیش از حد می‌شود. همیشه حفظ تعادل در سرمایه گذاری بهترین کار است.

3- درگیر شدن بیش‌ازحد با قیمت‌های کوتاه مدت بازار و نداشتن صبر

درگیر شدن بیش ‌از حد با قیمت‌های کوتاه مدت بازار، نوسانات و روندها از اشتباهات رایج سرمایه گذاران در بورس می باشد در حالی ‌که معامله گران روزانه بازار باید پیگیر نوسانات کوتاه مدت باشند، اکثر سرمایه گذاران نباید فکرشان را درگیر این موضوعات کنند. شما با این کار تمرکزتان را از روی سهام شرکت های مطمئن، متنوع سازی پرتفوی سهام و روند بلندمدت بازار از دست می‌دهید و عواقب ناخوشایندی برای شما خواهد داشت.

4- عدم توجه به حد زیان (stop-loss)

به ساده ترین شکل اگر بخواهیم حدزیان یا حدضرر را توضیح دهیم یعنی زمانی که ضرر سهام ما از یک میزان مشخص بیشتر شد اقدام به فروش آن کنیم و از ضرر بیشتر جلوگیری کنیم. البته حد زیان مربوط به کم شدن سود نیز می شود و زمانی که یک سهام رشد می کند باید بتوانیم حدزیان را کاهش دهیم. امروزه در سیستم های بورس حدضرر خودکار قرار داده شده و شما می توانید برای سهام های خود یک حدضرر تعیین کنید تا در صورت رسیدن به آن مقدار سهام به صورت خودکار به فروش رسیده و از ضرر بیشتر شما جلوگیری کند. تعیین میزان حد زیان بستگی به سلیقه و نوع سرمایه گذاری شما دارد. بنابراین همیشه یک حدضرر برای خود تعیین کنید و در صورت رسیدن به آن مقدار سهام خود را فروخته تا از ضرر بیشتر جلوگیری کنید.

5- پیروی نکردن از یک روند (trend)

یک اصطلاح در بورس وجود دارد که می گوید روند دوست شما است و از آن پیروی کنید. البته همیشه دنبال کردن روند بازار مناسب نبوده و شما باید تصمیمات خود را بگیرید ولی در بسیاری از مواقع دنبال کردن روند مناسب است. تجربه ثابت کرده که افراد مختلف در بسیاری از مواقع در یک جهت حرکت می کنند. مثلاً وقتی نرخ دلار افزایش پیدا می کند همه برای خرید دلار اقدام می کنند. بنابراین باید تا حد امکان از روند پیروی کنید و در کنار آن نگاه کلی به ماجرا داشته باشید تا در زمان مناسب در صورت ضرر بتوانید از این بازی با کمترین میزان ضرر خارج شوید.

دیگر اشتباهات رایج در سرمایه گذاری

اشتباهات رایج در سرمایه گذاری که در بالا گفته شد، می توانند برای بازارهای دیگر هم مورد استفاده قرار بگیرند.اما باتوجه به اینکه بازارهای سرمایه گذاری دیگر مانند مسکن، طلا و ارز ماهیت و معاملات متفاوتی با بازار سرمایه دارند، باید اشتباهات رایج در این بازارها را جداگانه بررسی کرد.به عنوان مثال رایج ترین اشتباه سرمایه گذاری در بازار مسکن، عدم رعایت ضوابط و دستورالعمل های قانونی و احاطه کامل به شرایط و بندهای قرارداد است.یا به عنوان مثال عدم کارشناسی کامل خودرو در هنگام خرید هم یکی از اشتباهات رایج سرمایه گذاری در بازار خودرو است که به دلیل طیف وسیع سرمایه گذاری در این بازارها نمی توان کامل به آن پرداخت.