اقتصادسنج| ریزش شاخص‌های اصلی بورس تهران، با محدود ساختن دامنه نوسان سهام، تا حد بسیار زیادی کنترل شد. در میان انتقادات زیادی که همچنان بر سر رویکرد منفعلانه سازمان طی دو روز معاملاتی چهارشنبه و شنبه مطرح می‌شود، سرنوشت بازار تا چهارشنبه با محدودیت یک درصدی دامنه نوسان، چگونه رقم خواهد خورد؟

شاخص کل بورس تهران در دومین روز معاملاتی هفته، شاهد منفی تخفیف خورده 0.05 درصدی، معادل هزار و 85 واحد بود. افت مجدد شاخص کل، نماگر اصلی تالار شیشه‌ای را در آستانه از دست دادن کانال دو میلیونی و در سطح دو میلیون و پنج هزار و 608 واحدی قرار داده است.

سهام متوسط و کوچک بازار غالبا قفل در صف فروش بودند تا شاخص هم‌وزن نیز حال و روز خوبی نداشته باشد. شاخص هم‌وزن، طی افت 0.13 درصدی که معادل 833 واحد از این شاخص است، در سطح 637 هزار واحدی باقی ماند.

معاملات بورس تهران در آینه آمار و ارقام

تابلو بورس اوراق بهادار تهران، ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) را در روز یکشنبه، بالغ بر دو هزار و 253 میلیارد تومان نشان می‌داد. این تابلو همچنین حجم معاملات روز یکشنبه را پنج میلیارد برگه سهم نشان می‌دهد.

از سوی دیگر، بررسی آمار مالکیت افراد حقیقی در این روز از خروج سرمایه آنها از بازار سهام حکایت دارد. شاخص ورود و خروج سرمایه در پایان معاملات روز شنبه بورس از خروج 133 میلیارد تومانی پول حقیقی از سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی خبر می‌دهد.

پیش بینی بورس فردا دوشنبه 15 مرداد 1403یکشنبه، نخستین روزی بود که محدودیت دامنه نوسان بر معاملات نمادهای فعال در بورس و فرابورس اعمال شد. این محدودیت پس از دو روز پرعرضه و منفی شدید نماگرهای سهامی اعمال شد. این موضوع باعث شد تا ارزش و حجم معاملات با رکود بیشتری مواجه شود.

روند تصمیمات عجیب مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، همچنان ادامه دارد. فارغ از بحث موافقان و مخالفان درباره محدودتر شدن دامنه نوسان، این موضوع که پس از دو روز معاملاتی ریزشی و در حالی که چنین سقوطی پیش‌بینی می‌شد، این تصمیم گرفته شده است، سیل انتقادات را روانه تصمیم‌گیرندگان سازمان کرده است.

کارشناسان معتقدند قبل از اینکه نزدیک به سه هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شود و صندوق‌های اهرمی متحمل دو روز منفی 10 درصدی شوند، امکان عملیاتی کردن چنین تصمیماتی فراهم بود.

نکته دیگر، سوالی است که در ذهن بسیاری از اهالی بازار سرمایه ایجاد شده است؛ آیا دامنه نوسان مثبت و منفی یک درصدی سهام، به مثبت یا منفی شدن بازار منجر خواهد شد؟

در پاسخ به این سوال باید گفت، شرایط بازار و بازدهی مثبت یا منفی شاخص‌های تالار شیشه‌ای به عوامل بنیادی، سیاست‌های انقباضی شامل نرخ بهره، اجزای ترازنامه بانک مرکزی و نرخ رشد پول و… بستگی دارد. بنابراین وضعیت بنیادی شرکت‌ها و یا سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی تحت تاثیر محدودیت دامنه نوسان قرار نمی‌گیرند. به همین واسطه، از روی دامنه نوسان محدود، نمی‌توان انتظار مثبت یا منفی شدن بازار را داشت.

با این حال اما در راستای پیش بینی بورس فردا، دوشنبه 15 مرداد، باید گفت که محدودیت نوسان یک درصدی، عملا بازار را در حالت نیمه تعطیل قرار داده است. در چنین شرایطی، بازار نیازمند پیش بینی خاصی نیست و تابع میزان افزایش یا کاهش ریسک‌های ژئوپولیتیک موجود است.

با وجود این، رنج مثبتی که در صندوق‌های اهرمی مشاهده شد، احتمال گرایش جریان معاملات به سمت کاهش عرضه و حتی ثبت برخی از سفارشات خرید وجود دارد. نکته حائز اهمیت این است که این سناریو تنها در صورتی عملیاتی است که تنش‌های ژئوپولیتیک رو به کاهش بگذارد.