اقتصادسنج | سرمایه‌گذاری و معامله گری دو مفهوم مهم در حوزه مالی و بازار سرمایه هستند که با وجود هدف مشترک کسب سود، تفاوت‌های مهم و اساسی با یکدیگر دارند که دانستن آن از الزامات فعالیت در بورس و بازار سرمایه است. تفاوت دو مفهوم سرمایه گذاری و معامله گری به رویکرد آن‌ها برای سودآوری و ایجاد ثروت باز می‌گردد. هر شخصی که قصد ورود به بورس را دارد باید با توجه به خصوصیات و ترجیحات شخصیتی خود، رویکرد معاملاتی خود را مشخص کند تا بتواند مطابق با آن استراتژی مناسب را اتخاذ کند و در نهایت به سودآوری برسد.

در این مقاله قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم که تعریف سرمایه‌گذاری چیست؟ تعریف معامله گری چیست؟ تفاوت بین معامله گری و سرمایه گذاری؟ هر کدام از این دو مناسب چه افرادی هستند؟ و با کدام می‌توان بهتر به سودآوری رسید؟ یا به بیانی دیگر سرمایه گذاری بهتر است یا معامله گری؟

سرمایه گذاری چیست؟

در علم اقتصاد یکی از تعاریف سرمایه‌گذاری صرف نظر از مصرف امروز با هدف مصرف بیشتر در آینده است. به بیانی دیگر سرمایه‌گذاری با هدف سود بیشتر انجام می‌شود و موضوع زمان در این مفهوم اهمیت زیادی دارد. هرچند سرمایه‌گذاری می‌تواند در افق زمانی کوتاه مدت، میان مدت یا بلندمدت اتفاق بیوفتد اما هنگامی‌که آن را با واژه معامله‌گری قیاس می‌کنیم منظور افق زمانی بلندمدت است. در واقع سرمایه‌گذاری نیاز به صبر و حوصله دارد و هدف اصلی آن کسب سود در کوتاه مدت و خروج از سهم نیست.

احتمالا از برخی از افراد شنیده اید که قصد وی از خرید یک نماد در واقع سهامداری آن است. سهامداری در اینجا همان مفهوم سرمایه‌گذاری را دارد و به معنای خرید بلندمدت یک سهم به قصد بهره مندی از سود نقدی، فرصت های رشد احتمالی آن شرکت است. سرمایه‌گذاران در این حالت بررسی های زیادی روی شرکت و حتی شرکت های زیر مجموعه آن انجام می دهند تا مطمئن شوند که خرید سهم مورد نظر صرفه اقتصادی بلندمدتی دارد.

در این حالت تحلیل های اقتصادی و تحلیل بنیادی تاثیر زیادی در بررسی های سرمایه‌گذار دارد و تصمیم گیری در خصوص خرید یا نگهداری سهم آن شرکت نیاز به بررسی های بیشتری دارد. پس از خرید سهم مورد نظر سهامدار توجه چندانی به نوسانات قیمتی آن نماد نخواهد داشت چرا که از ارزندگی سهم اطمینان دارد و افق زمانی او نیز بلندمدتی است.

معامله گری چیست؟

خرید و فروش دارایی در مدت زمان بسیار کوتاه به منظور کسب سود از نوسان قیمتی را معامله گری می‌گویند. هدف معامله گر (Trader) خرید و نگهداری سهم به منظور دریافت سود نقدی یا سرمایه گذاری بلندمدت نیست. معامله گران سهم را در قیمت های پایین می‌خرند و در قیمت بالا می‌فروشند و از تفاوت آن سود می‌کنند. همچنین معامله گران برای خود حدضرر قائل هستند و به نوسانات منفی توجه ویژه ای دارند. از ابزارهای پرکاربرد معامله گران تابلوخوانی و تحلیل تکنیکال است.

تفاوت بین سرمایه گذاری و معامله گری

با توجه به تعاریفی که از سرمایه گذاری و معامله گری ارائه شد متوجه تفاوت های موجود در این دو مفهوم شده اید اما در این بخش به طور مجزا تفاوت های این دو را نام می بریم.

افق سرمایه‌گذاری

همانطور که گفته شد اولین و مهم ترین تفاوت معامله گری و سرمایه گذاری (سهامداری) در مدت زمان خرید تا فروش سهم و در واقع افق سرمایه گذاری افراد است. سرمایه گذاران به مدت بیشتری سهم را نگهداری می کنند و معامله گران از چند ساعت تا چند هفته سهم را نگه می دارند. در برخی مواقع نوسان گیران نیز سهم را تنها برای چند ساعت نگهداری می کنند.

هدف نگهداری

همانطور که در بخش های قبلی ذکر شد سرمایه گذاران به قصد استفاده از سود نقدی یا استفاده از دیگر مزایای نگهداری سهم همچون شرکت در مجمع یا کنترل عملیات شرکت به حوزه سرمایه گذاری وارد می‌شوند. بنابراین توجه به نوسان قیمتی برای سرمایه گذاران چندان مورد توجه نیست. برعکس سرمایه گذاران، معامله گران کسب سود خود را از تفاوت قیمتی خرید و فروش بدست می آورند و بنابراین نوسان قیمتی برایشان بسیار حائز اهمیت است.

میزان ریسک

به طور کلی بازار سرمایه و بورس با ریسک همراه است اما ریسک معامله گری به تبع بیشتر از سرمایه گذاری و سهامداری است. چرا که مسئله مهم در معامله گری نوسان قیمتی است و در صورتیکه تحلیل اشتباهی در خصوص روند رخ دهد با توجه به اینکه زمان صرف شده برای تحلیل مورد نظر در زمان کوتاهی معمولا رخ می دهد ریسک بیشتری دارد. بنابراین معامله گران برای خود حدضرر تعیین می کنند. برخلاف آن در سرمایه گذاری که زمان بیشتری برای تحلیل و بررسی شرکت صرف می شود، احتمال بروز اشتباه کمتر است و چون افق زمانی سرمایه گذاری بلندمدتی است بنابراین عموما کم ریسک تر از معامله گری تلقی می شود.

معامله گری کنیم یا سرمایه گذاری؟

تا اینجا با تفاوت های معامله گری و سرمایه گذاری آشنا شدیم. اما سوال مهم این است که حال معامله گری بهتر است یا سرمایه گذاری؟ باید بگوییم پاسخ به این سوال بستگی به خصوصیات و ویژگی های شخصیتان دارد. در صورتیکه تخصص شما در حوزه تحلیل بنیادی و اقتصادی است و زمان و فرصت بسیار زیادی برای تحلیل شرکت و وضعیت بنیادی آن دارید و یا اینکه به تحلیل افراد حرفه ای و متخصص بازار دسترسی دارید و همچنین در خود ظرفیت پذیرش ریسک زیادی را سراغ ندارید احتمالا سرمایه گذاری برایتان مناسب تر است.

یا اگر بسیار ریسک پذیر هستید و زمان کافی برای رصد بازار در ساعات معاملاتی را دارید و همچنین در تحلیل روند سهام تخصص کافی دارید و فرد صبوری نیستید شاید معامله گری برای شما بهتر باشد. با این حال همواره باید توجه داشته باشید که معامله گری با ریسک زیادی همراه است و درصد زیادی از افرادی که به دست به معامله گری میزنند همیشه فرد موفقی نیستند.

در هر صورت اگر قصد ورود به بورس و حضور در بازار سرمایه را دارید اما هنوز در این حوزه تخصص کافی را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم ابتدا به دنبال یادگیری مفاهیم مهم و تخصص های لازم در این مسیر باشید که خواندن منابع آموزشی بسیار کمک کننده خواهد بود. تا پیش از حرفه ای شدن در بورس نیز می‌توانید به صورت غیرمستقیم سرمایه گذاری کنید که یک گزینه مناسب برای آن خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه گذاری هستند.