کم آبی گریبانگیر تمامی قارهها شده است، خشکسالی از جمله پدیدههای نگرانکنندهای است که تقریباً بسیاری از مناطق جهان را در بر گرفته و زندگی صدها میلیون انسان را به مخاطره انداخته است؛ اتفاقی ترسناک که محدود به یک یا دو کشور خاص نیست و در صورت بیتوجهی به آن میتواند بحرانهای بزرگتری را رقم میزند.
کم آبی گریبانگیر تمامی قارهها شده است، خشکسالی از جمله پدیدههای نگرانکنندهای است که تقریباً بسیاری از مناطق جهان را در بر گرفته و زندگی صدها میلیون انسان را به مخاطره انداخته است؛ اتفاقی ترسناک که محدود به یک یا دو کشور خاص نیست و در صورت بیتوجهی به آن میتواند بحرانهای بزرگتری را رقم میزند.
به گزارش «اقتصادسنج»، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون)، در همین رابطه سایت تخصصی «EarthSky» گزارشی را منتشر کرد که نشان میدهد خشکسالی از قاره آسیا گرفته تا قاره اروپا و آمریکا و نیز آفریقا گسترش یافته است و عملاً به یک معضل و موضوع جهانی تبدیل شده است.
بر اساس این گزارش نه تنها در غرب کشور آمریکا دریاچههای بزرگی مثل مید و پاول با خشکسالی شدید رو به رو شدهاند که قاره اروپا نیز در حال تجربه کردن شکل جدیدی از خشکسالی است که به نظر بسیاری از کارشناسان در 500 سال اخیر بیسابقه است و به همین دلیل چندین رودخانه مهم در قاره اروپا خشکشدهاند.
همچنین در کشور چین نیز شرایط مطلوبی به لحاظ وضعیت منابع آب وجود ندارد و بزرگترین دریاچه آب شیرین و طولانیترین رودخانه چین نیز در حال خشک شدن هستند.
در قاره آفریقا و به ویژه در منطقه جغرافیایی شاخ آفریقا نیز شرایط به شدت نگران کننده است و پیشبینیها گویای این است که زندگی بیش از 20 میلیون انسان تنها در شاخ آفریقا به خاطر خشکسالی در معرض تهدید قرار گرفته است.
بر اساس گزارشی که در ماه اوت رصدخانه جهانی خشکسالی منتشر کرد، چیزی حدود دوسوم مساحت اروپا تحت تأثیر خشکسالی شدید قرار گرفته و تولید محصولات استراتژیکی چون ذرت، دانههای روغنی، سویا و… با چالش رو به رو شده است؛ وضعیتی نگرانکننده که از جمله بارزترین مصادیق ظاهری آن کاهش شدید سطوح رودخانههای معروف اروپایی است و البته رصدخانه جهانی خشکسالی پیشبینی میکند در آینده نزدیک شرایط بدتر نیز خواهد شد.
نمایان شدن آثار تاریخی و بقای جنگ به دنبال خشک شدن رودخانهها
گفته میشود به دلیل خشک شدن رودخانهها و دریاچهها در کشور اسپانیا نگرانی بابت آغاز جنگهای محلی بالا گرفته است و از سوی دیگر کاهش منابع آب در این کشور سبب شده تا مناظری که سالهای طولانی زیر آب پنهان بوده است، حالا دوباره آشکار شود.
به طور مثال در کشور اسپانیا و به دلیل کاهش سطح آب رودخانهها یک دایره سنگی مربوط به ماقبل تاریخ به نام استون هنج پس از 5 دهه دوباره نمایان شده است؛ سازهای باستانی که باستانشناسان معتقدند قدمت آن به هزاره چهارم یا پنجم پیش از میلاد بازمیگردد و پیش از این زیر آب پنهان بوده است.
همچنین گفته میشود به دنبال خشکسالی اخیر و با پائین آمدن سطح رودخانه دانوب، بقایای چندین کشتی آلمانی متعلق به جنگ جهانی دوم آن هم مملو از مواد منفجره که در نزدیکی شهر بندری «پراهوو» صربستان غرق شده بودند، آشکار شده است.
در کشور چک و در نزدیکی مرز آلمان نیز به دلیل کاهش سطح آب رودخانهها سنگی موسوم به سنگ گرسنگی کشف شده است که حاوی پیامهای ترسناکی است و بر اساس مطالعه سال ۲۰۱۳ توسط یک تیم باستان شناس چک، چندین تاریخ کمبود آب شامل ۱۴۱۷، ۱۶۱۶، ۱۷۰۷، ۱۷۴۶، ۱۷۹۰، ۱۸۰۰، ۱۸۱۱، ۱۸۳۰، ۱۸۴۲، ۱۸۹۲ و ۱۸۹۲ روی همین سنگ ذکر شده است؛ سنگی که دوباره و در یک دوره خشکسالی و قحطی دیگر سر از آب بیرون آورده است!
شرایط در جنوب غربی آمریکا نیز چندان مطلوب گزارش نمیشود و بر اساس گزارشی که در تاریخ 16 آگوست منتشر شد، توالی دوران خشکسالی به مدت 23 سال حالا دریاچه مید، دریاچه پاول و رود کلرادو را در معرض خشکی قرار داده است؛ منطقهای که گفته میشود دستکم معیشت 40 میلیون نفر از 7 ایالت آمریکا و نیز کشور مکزیک به آبهای سطحی آن وابسته است!
توضیح بیشتر اینکه دریاچه پاول در تاریخ 24 اوت پایینترین سطح خود از سال 1960 میلادی تا کنون را تجربه کرد و تنها 26 درصد از ظرفیت آن اکنون آب دارد و همچنین چیزی حدود 70 درصد از ظرفیت دریاچه مید نیز خالی است؛ اتفاقی که سبب شده تا بقایای اجساد، هواپیماهای جنگی و قایقها از اعماق دریاچه مید آشکار شود و کاوشگران در پی یافتن اجساد و بقایای تاریخی از این محل باشند.
نمایان شدن رد پای خزندگان غولپیکر با وقوع خشکسالی در تگزاس
همچنین گزارش شده است که وقوع خشکسالی در تگزاس و به دنبال آن خشکشدن رودخانهای که از پارک ایالتیِ «درّهی دایناسورها» میگذرد، سبب شده تا ردپای خزندگان غولپیکری که حدود ۱۱۳ میلیون سال پیش روی این کره خاکی میزیستند، نمایان شود.
این ردپاها آنقدر گویا و شفاف است که سرپرست پارک ایالتی به روزنامه «The Hill» گفته بود: شما میتوانید انگشتان پای دایناسورها را ببینید و شما حتی میتوانید ببینید که آنها در حالی میدویدند کجا سرخوردهاند!
بر اساس این گزارش کشور چین نیز با خشکسالی شدیدی دست و پنجه نرم میکند و در تابستانی که گذشت گرما در این کشور رکورد شکست و دمای شدید و بارندگی کم خشکسالی بیسابقهای را در این کشور ایجاد کرد.
به طور مشخص در کشور چین رود یانگ تسه به عنوان طولانیترین رود چین و سومین رود طولانی جهان در معرض خشک شدن قرار گرفته و زندگی 450 میلیون شهروند که معیشت آنها به این رود وابسته است، با تهدیدات جدی رو به رو شده است. همچنین در این کشور دریاچه پویانگ به عنوان بزرگترین دریاچه آب شیرین چین در حال خشک شدن است و اکنون کمتر از 25 درصد از مساحت آن آب دارد.
همانطور که اشاره شد شرایط در کشور آفریقا به ویژه در منطقه جغرافیایی شاخ آفریقا نیز به شدت نگرانکننده است و آن گونه که «گاردین» گزارش داده است، تداوم خشکسالی در این قاره کشورهایی چون کنیا، اتیوپی و سومالی را با فاجعه رو به رو کرده است و بیش از 20 میلیون نفر در معرض گرسنگی قرار دارند.