اقتصادسنج؛ قطر بزرگ‌ترین صادرکننده گاز طبیعی مایع (LNG) در جهان است و صادرات ال‌ان‌جی، نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی این کشور بخش قابل توجهی از درآمدهای دولت را تامین می‌کند. حال این سوال مطرح است که چرا قطر پنج برابر از ایران بیشتر درآمد کسب کرده است؟

قطر تاکنون از میدان مشترک‌ گازی، بالغ بر 1500 میلیارد دلار کسب کرده است، ایران نزدیک به 300 میلیارد دلار. قطر با توان تولید 107 میلیون تن ال‌ان‌جی در سال بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول در دنیاست، ایران به جایش گاز خود را به مصرف سوخت خانگی رسانده است و در کنارش به توسعه صنایع پتروشیمی و فولاد و سیمان نیز مدد رسانده است؛ اما مهم‌ترین بخش مصرف گاز در ایران سوخت خانگی بوده است.

بر این اساس، سمت ما، در سال 1385 سهم پارس جنوبی از کل تولید گاز کشور 10 درصد بوده که در سال 1390 به 40 درصد افزایش یافته و به 63 درصد در سال 1400 رسیده است. با احتساب یارانه گاز به عنوان هزینه-فرصت گاز مصرفی، در مجموع 233 میلیارد دلار درآمد از میدان گازی پارس جنوبی طی 15 سال گذشته حاصل شده است.

با توجه به درآمد چهار میلیارددلاری صادرات گاز ایران به ترکیه، طی 15 سال در مجموع 70 میلیارد دلار درآمد صادراتی هم از محل صادرات گاز به این کشور حاصل شده است. با احتساب یارانه 233 میلیارددلاری و 70 میلیارد دلار درآمد صادراتی، مجموع درآمدهای ایران از میدان گازی پارس جنوبی به 303 میلیارد دلار می‌رسد.

از طرفی در نظر بگیریم که؛ تولید گاز ایران در سال گذشته حدود ۲۵۵ میلیارد مترمکعب بود و پارس جنوبی سهمی ۷۰درصدی در کل تولید گاز داشت. ایران و قطر همچنین هر کدام روزانه بیش از ۶۵۰ هزار بشکه میعانات گازی (نوعی نفت خام فوق سبک) از این میدان تولید می‌کنند. ایران تا ژانویه 2021، دو تریلیون مترمکعب گاز از پارس جنوبی استخراج کرده که کمتر از نصف تولید گاز قطر از این میدان طی سه دهه گذشته است.

قطر توسعه میدان گنبد شمالی خود را از سال 1991 آغاز کرده اما ایران توسعه پارس جنوبی را از سال 2001 آغاز کرد. در فاصله سال‌های 1991 تا 2001، قطر حدود 210 میلیارد مترمکعب گاز از این میدان استخراج کرد که به ارزش آن زمان، حدود 60 میلیارد دلار درآمد برای قطر به دنبال داشته است.

قطر تمامی نیاز داخلی و صادراتی گاز خود را از گنبد شمالی تامین می‌کند. طبق برآوردهای صورت‌گرفته میزان ذخایر گازی بخش قطری این میدان مشترک، 36 تریلیون مترمکعب است که آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) میزان قابل استحصال گاز در بخش قطری را حدود 26 تریلیون مترمکعب تخمین زده است. حدود ۶۰ درصد از مساحت میدان مشترک پارس جنوبی و ۶۰ درصد از حجم گاز درجای آن در سمت قطر قرار دارد.

قطر بزرگ‌ترین صادرکننده گاز طبیعی مایع (LNG) در جهان است و صادرات ال‌ان‌جی، نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی این کشور بخش قابل توجهی از درآمدهای دولت را تامین می‌کند.

این کشور در سال 2020 از مجموع 211 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی تولیدشده تنها 22 میلیارد مترمکعب را با خط لوله دلفین به امارات و عمان صادر و 106 میلیارد مترمکعب را به‌صورت ال‌ان‌جی به کشورهای هندوستان، کره جنوبی، ژاپن، چین، انگلستان، پاکستان، کویت و سایر کشورها صادر کرده است.

جالب‌تر اینکه؛ در سال‌های پیش‌رو، قطر در نظر دارد تا سال 2027 ظرفیت صادراتی خود را با عملیاتی کردن دو فاز جدید، 68 میلیارد مترمکعب بیشتر تولیدش را افزایش دهد.

حال این سوال را باید جواب دهیم که چرا قطر پنج برابر از ما بیشتر درآمد کسب کرده است؟