اقتصادسنج| مدتی است خودروهایی را مشاهده می کنیم که خودشان به حمل بار سنگین مشغول شده اند.

خودروها انواع مختلف دارند و هرکدام برای کاری ساخته شده اند. به عنوان مثال وانت بار ها و خاورها، برای حمل بارهای بزرگ استفاده می شوند و خودروهای کوچک تر مخصوص نشستن سرنشینان و بار اضافی در حد گنجایش صندوق عقب است.

اما مدت زمان بسیاری است که در سطح شهر، خودروهایی را مشاهده می کنیم که بیشتر از میزان گنجایش، بار زده اند. برای مثال، خودرویی را مشاهده کردیم که ابعاد کوچکی داشت اما یک عدد یخچال بزرگ را بر روی سقف خود جای داده بود. یا برای مثال خودرو؛ ی دیگری چند عدد فرش را درون ماشین جای داده بود که از ۲ طرف تمام عرض خیابان را گرفته است.

اگر بخواهیم به چنین اقدامی، اسم مشخصی دهیم باید بگوییم که این اقدام ( نه به وانت ) نام دارد.

افرادی که دوست دارند خودشان، بار خودشان را حمل کنند و پول به وانت بار ندهند، فشار زیاد بر روی ماشین خود را به صرفه تر می دانند تا پرداخت یک ریال به وانت.

این گونه از اقدامات، بیشتر در بازار تهران رخ می دهد. در بازار تهران، به علت حجم بالای خرید مغازه داران، جا به جایی بار در ابعاد بزرگ صورت می گیرد و بیشتر افراد، ترجیح می دهند تا خودشان، وسایل را جا به جا کنند.

مشاهده این پدیده در بازار تهران

موضوع بسیار جالب و عجیب که در بازار تهران مشاهده می شود، موتورسوارانی هستند که به جا به جایی بار مشغول هستند. گاهی دیده شده که ارتفاع بار آنقدر از خود موتور سوار بلند تر است که تعادل را برای راکب برهم می زند. موضوع ( نه به وانت) پدیده ای است که بسیار خطر آفرین بوده و حوادث خیابانی را تشدید می کند.

وجود حجم باز غیرمتعارف، می تواند تمرکز راننده را برهم زند و موجب شود تا اتفاقی ناگوار صورت گیرد. همین موضوع برای موتورسواران هم صدق می کند که احتمال برهم زدن تعادل و افتادن روی زمین را تا حد بسیار بالایی افزایش می دهد.

ماهیت وانت بار ها همین است که بارهایی با ابعاد بالا را جا به جا کنند. تازه می توان گفت که بار، بدون خطر و صحیح و سالم به مقصد می رسد. البته وانت بارها، هزینه ای ثابت ندارند و بر اساس شرکت ها و آن هایی که آزاد کار می کنند، قیمت ها متغیر خواهد بود. هزینه وانت بار بین شهری با توجه به تعداد دفعات رفت و برگشت و تعداد لوازم تعیین می شود.

سوخت وانت بار بنزین است و بنزین مصرفی و استهلاک ماشین با توجه به مسافت طی شده تعیین می شود بنابراین هنگام محاسبه‌ی قیمت وانت بار مسافت از اهمیت زیادی برخوردار است. در واقع می‌توان گفت که نرخ کرایه وانت بار بر اساس کیلومتر است.

سال گذشته ( ۱۴۰۲ ) برای نرخ کرایه وانت بار درون شهری کرایه وانت پیکان درون تهران ۳۰۰ هزارتومان و برای نیسان ۴۰۰ هزارتومان براورد شده بود. اکنون کرایه حمل بار با وانت به ازای ۲ ساعت بین ۴۵۰ تا ۵۵۰ هزار تومان است. هزینه کارگر برای حمل بار جداگانه حساب می شود.

مردم تمایل به کرایه وانت بار ندارند

اما گویا مردم علاقه چندانی برای کرایه وانت بار ندارند و خودشان اقدامات لازم جا به جایی را انجام می دهند. جا به جایی گاز، ماشین لباسشویی، یخچال، فرش و تلویزیون و … از جمله  لوازمی است که افراد با خودروی شخصی و با بستن وسایل بر روی باربند انجام می دهند.

در تصویر زیر، یک خودروی پراید را مشاهده می کنید که بر روی سقف خود حجم بار بسیاری را قرار داده و در صندوق عقب نیز، کامل بر از وسایل است. در این صورت،خودرو، دید خود به عقب را از دست می دهد و آینه ها به صورت واضح، خودروهای پشت سر را نشان نمی دهند. ممکن است هرلحظه حادثه ای ناگوار برای این قبیل از رانندگان رخ دهد.

در این تصویر، بازهم یک خودروی پراید را مشاهده می کنیم که بالای خودرو، برج بزرگی درست کرده است. این امکان وجود دارد که با باز شدن طناب، هرلحظه لوازم روی سقف در خیابان پخش شود و حادثه هایی بزرگ ایجاد کند.

بازهم یک خودروی پراید که بار مبل دارد. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می شود، یک خودرو پراید تعدادی مبل و لوازم منزل را بار خودرو کرده است که ایمنی لازم را ندارد و بازهم ممکن است با باز شدن طناب وسط خیابان، حادثه ای بزرگ رخ دهد.

اما در تصویر آخر، یک موتورسیکلت را مشاهده می کنیم که به جمله ( نه به وانت ) اعتقاد زیادی دارد. همانطور که در عکس مشخص است، راندده موتورسیکلت تعداد  بسیار بالایی توپ پارچه را بر روی موتور قرار داده و خودش به زحمت نشسته است. مشخص نیست که در مواقع حساس چگونه می خواهد بهترین عملکرد را نشان دهد.

میلیون ها عکس از شهرهای مختلف ایران وجود دارد که خودروها، بار را اینگونه جا به جا می کنند که بسیار خطر آفرین است. پرداخت هزینه اندک به وانت بارها، می تواند جلوی خسارات احتمالی را بگیرد که جبران آن ها شاید امکان پذیر نباشد.