مصرف بنزین در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۰، ۱۱ درصد رشد داشت و رقم مصرف روزانه در نوروز امسال از ۱۴۴ میلیون و ۲۰۰ هزار لیتر هم عبور کرد. با یک حساب سرانگشتی از همین آمار و ارقام می‌توان به این نتیجه رسید که صادرات بنزین در شرایطی که مصرف در داخل به شکلی واضح ناتراز است شبیه به یک شوخی می‌ماند.
اقتصادسنج | مصرف بنزین در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۰، ۱۱ درصد رشد داشت و رقم مصرف روزانه در نوروز امسال از ۱۴۴ میلیون و ۲۰۰ هزار لیتر هم عبور کرد. با یک حساب سرانگشتی از همین آمار و ارقام می‌توان به این نتیجه رسید که صادرات بنزین در شرایطی که مصرف در داخل به شکلی واضح ناتراز است شبیه به یک شوخی می‌ماند.
از ابتدای سال جاری بار دیگر افزایش مصرف بنزین به سر تیتر رسانه‌های نزدیک به دولت تبدیل شد. مسئولان دولت نیز بدون اشاره به نکات فنی، بار دیگر انگشت اتهام خود را به سمت مردم گرفتند و عدم رعایت الگوی مصرف توسط شهروندان را عامل ناتزازی بنزین معرفی کردند.
این اظهارات باعث شد تا بار دیگر بحث احتمال افزایش قیمت بنزین به میان آید و مردم در این باره ابراز نگرانی کنند. حال گذشته از موضوع تغییر قیمت یا سهمیه‌بندی، پرسش اصلی این است که آیا واقعاً مردم مقصر افزایش مصرف بنزین هستند؟ به‌عنوان مثال آیا ورود خودروهای جدید به خیابان‌ها منجر به بروز تقاضای جدید برای سوخت نمی‌شود که مسئولان آن را نادیده می‌گیرند؟
فقط در سال گذشته حدود ۱.۲ میلیون کارت سوخت نوشماره برای خودروهای جدید صادر شد و طبق آمار این یعنی سالانه فقط همین خودروهای نوشماره حدود ۳.۵ میلیون لیتر در روز بر مصرف بنزین اضافه می‌کنند؛ ۳.۵ میلیون لیتر در روز رقم قابل توجهی است و معادل ظرفیت تولید بنزین پالایشگاه تبریز به حساب می‌آید.
گذشته از این، طبق ادعای خودروسازان سالانه حدود یک میلیون خودرو تولید می‌شود و قرار است تیراژ تولید امسال به یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو برسد. این در حالی است که تقریباً به ازای عرضه این خودروها، هیچ خودرویی اسقاط نمی‌شود و در حال حاضر حدود شش میلیون خودروی فرسوده در کشور در حال تردد هستند. در صورتی که اگر به ازای این خودروها، محصولات جدید وارد بازار می‌شدند، حداقل روزانه صرفه‌جویی ۳۳ میلیون لیتری در مصرف بنزین اتفاق می‌افتاد.
مصرف بنزین به تولید آن رسید
طبق آخرین آمار، مصرف و تولید بنزین در کشور سربه‌سر شده و به‌طور متوسط مصرف روزانه این فرآورده نفتی همانند تولید آن، در محدوده ۱۱۰ میلیون لیتر است.
در پایان اردیبهشت نیز متوسط مصرف روزانه بنزین کشور ۱۱۲ میلیون لیتر بود و اکنون هم این عدد به همان ۱۱۰ لیتر رسیده؛ صرف نظر از اینکه در فروردین ماه به دلیل مسافرت‌های نوروزی رشد فزاینده مصرف بنزین اتفاق افتاد و در تابستان هم به دلیل رشد میزان سفرها باز جای نگرانی برای افزایش مصرف بنزین وجود دارد.
با این تفاسیر در موضوع مصرف بنزین هم طبق معمول انگشت اتهام به سوی مردم است و در مقاطع زمانی مختلف مسئولان امر از مردم می خواهند که میزان مصرف بننزین را کاهش دهند. این در حالی است که به دلایلی که تا امروز هیچ حرفی از آنها به میان نیامده برای میزان مصرف خودروهای فرسوده که با توجه به استهلاک آنها بیشتر هم می‌شود هیچ برنامه‌ای وجود ندارد.
چندی قبل رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودرو، نیز تائید کرد که »اگر خودروهای فرسوده از مدار خارج شوند، حداقل ۳۳ میلیون لیتر بنزین صرفه‌جویی می‌شود.».
در نهایت پر واضح است که بروز ناترازی گسترده در بازار بنزین علل دیگری جز مصرف مردمی هم دارد؛ ازجمله ورود بیش از یک میلیون خودروی تولید داخلی با بهره‌وری پایین و مصرف بالای سوخت در بازار می‌توان اشاره کرد.
از سوی دیگر، طبق آمار، تا امروز بالغ بر ۳۰ میلیون کارت سوخت در اختیار مردم قرار گرفته که بسیاری از این خودروها، مربوط به خودروهای تولید نسل قدیم و فرسوده و پرمصرف هستند.
با این حساب لازم است خودروهای فرسوده از چرخه خارج شوند یا حداقل فرآیند تولید و حتی واردات خودرو با سوخت‌های پاک جایگزین شود. اما به نظر می‌رسد که این موضوع فعلا در اولویت دولت نیست و فعلا مردم ناچار هستند با این شرایط سخت دست و پنجه نرم کنند.
تجارت‌نیوز/
