اقتصادسنج | چندین هزار سال است که از زعفران برای تهیه انواع غذا، نوشیدنی و نیز ارتقای سطح سلامتی و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود. زعفران؛ گران ترین ادویه جهان به‌شمار می‌رود که معروف به طلای سرخ است. این مسئله موجب شده است که بسیاری از سودجویان برای داشتن تجارتی پرسودتر، دست به فروش زعفران تقلبی بزنند. زعفران انواع بسیار متفاوتی دارد که مدل‌های خاصی از این طلای سرخ به کشورهای خارجی صادر می‌شود.

۱. آزمایش آب سرد

در یک لیوان آب سرد، مقداری زعفران بریزید و منتظر بمانید تا زعفران شروع به رنگ پس دادن کند. ۱۰ الی ۱۵ دقیقه طول می‌کشد تا زعفران اصل رنگ پس بدهد، در حالی که زعفران تقلبی سرعت رنگ‌دهی بسیار بالایی دارد.

زعفران خالص در ابتدا رنگ زرد یا نارنجی روشن از خود پس می‌دهد و زمانی‌ که مقدار زعفران بیشتری در آب حل می‌شود، محلول به رنگ قرمز تیره درمی‌آید. اما اگر زعفران بلافاصله رنگ قرمز از خود آزاد کند، احتمالا تقلبی است. در چنین حالتی، بهتر است از مصرف آن خودداری کنید؛ چرا که ممکن است حاوی مواد شیمیایی مضر باشد.

همچنین، در نظر داشته باشید پیش از آنکه رشته‌های زعفران کاملا در آب حل شوند، همچنان رنگ قرمز خود را حفظ خواهند کرد. اما زعفران تقلبی بعد از مدت کوتاهی سفید می‌شود.

۲. عطر شیرین

زعفران بوی منحصربه‌فردی دارد. اگر بوی آن را بشناسید، به‌راحتی می‌توانید زعفران اصل را از تقلبی تشخیص دهید. اگر عطر عسل را می‌شناسید و نیز می‌دانید که یونجه چه بویی دارد، رایحه زعفران اصل را هم خواهید شناخت. عطر زعفران اصل ترکیبی از بوی شیرینی عسل و یونجه است.

۳. مزه تلخ

این را به‌عنوان یک قاعده کلی درباره زعفران اصل به‌یاد داشته باشید: زعفران اصل بوی شیرینی دارد اما هرگز شیرین نیست! مقداری زعفران را در دهان خود قرار دهید. اگر طعم شیرینی داشته باشد، تقلبی است. زعفران اصل تلخ است.

۴. آزمایش جوش شیرین

زعفران را با مقداری جوش شیرین مخلوط کنید و روی آن آب بریزید. اگر زعفران اصل باشد، رنگ آن زرد خواهد شد. همچنین، می‌توانید مقداری جوش شیرین را در آب بریزید و به آن کمی زعفران اضافه کنید. اگر زعفران اصل باشد، رنگ مخلوط آب و جوش شیرین زرد خواهد شد. اما اگر زعفران تقلبی باشد، رنگ آن قرمز تیره خواهد شد.

۵. آزمایش آب جوش

مقداری زعفران را در آب جوش بریزید و ۵ دقیقه صبر کنید. پس از این مدت، اگر رنگ رشته‌های زعفران همچنان قرمز باشد، زعفران اصل است؛ اما اگر زعفران تقلبی باشد، رشته‌های آن سفید خواهد شد.

۶. سابیدن زعفران مابین انگشتان

بعد از آنکه زعفران چند دقیقه در آب سرد ماند، چند رشته از آن را بردارید و آن‌ها را بین انگشتان‌تان بسابید، زعفران خالص در این حالت تغییر شکل نخواهد داد، اما زعفران تقلبی خرد یا له می‌شود.

۷. آزمایش کاغذ روزنامه

مقداری زعفران را لای کاغذ روزنامه بریزید و آن را فشار دهید. اگر روی روزنامه لکه روغن افتاده باشد، زعفران تقلبی است. اما اگر زعفران پودر شود، یعنی اصل است و تقلبی نیست.

تقلب‌های موجود در فروش زعفران

قیمت بالای زعفران، طمع سودجویانی را که به تجارت طلای سرخ مشغول هستند، برمی‌انگیزد و آنها را به تولید زعفران تقلبی و کسب سودهای کلان تشویق می‌کند. همانطور که می‌دانید استفاده از زعفران‌های تقلبی، خواص درمانی زعفران را از بین می‌برد. برای آشنایی بیشتر با بسیاری از خواص درمانی زعفران، مقاله “فواید زعفران” را بخوانید و از آن برای درمان استفاده کنید.

ریشک ذرت

از آنجایی که ریشک‌های اطراف ذرت بسیار مشابه زعفران است، بسیاری از متقلبان آن را با رنگ‌های مصنوعی که مشابه زعفران است، رنگ می‌کنند و به‌فروش می‌رسانند. اما توجه داشته باشید که ریشه بلال حالت مستقیم و پرچم زعفران حالت انحنا دارد. از این رو، به‌راحتی می‌توانید تشخیص دهید که زعفران اصل است یا تقلبی.

افزودن رنگ شیمیایی

عده‌ای از سودجویان، ساقه‌های سفید زعفران را خریداری کرده و با رنگ‌های شیمیایی مخلوط می‌کنند و به‌نام زعفران اصل به‌فروش می‌رسانند. همچنین، ممکن است این ترکیب را به نسبت ۵۰-۵۰ با زعفران اصلی ترکیب کرده و به قیمت زعفران اصل به خریداران بفروشند. این نوع تقلب را با استفاده از آزمایش آب سرد و آب جوش که در بالا بیان شد به‌راحتی می‌توانید تشخیص دهید. اما با خرید آنلاین زعفران از فروشگاه عطرین از بابت اصل بودن زعفران خیالتان راحت است.

افزودن روغن

برخی با استفاده از اسپری روغن روی زعفران، تلاش می‌کنند وزن آن را بیشتر کنند و سود بیشتری کسب کنند. آزمایش کاغذ روزنامه که در بالا بیان شده، این نوع تقلب را آشکار خواهد ساخت.

گوشت گاو ریش‌شده

گوشت گاو بعد از خشک شدن، شکل و رنگی کاملا مشابه زعفران پیدا می‌کنند و به‌دلیل قیمت پایین و چگالی بالا بسیار برای متقلبین سودآور است. تشخیص گوشت گاو با چشم غیرمسلح امکان‌پذیر نیست. از این رو، می‌توان آن را با زعفران طبیعی ترکیب کرد و به‌جای زعفران اصل به فروش رساند.

کم‌فروشی در وزن زعفران

برخی از فروشندگان زعفران با افزودن نمک و شکر سعی در افزایش وزن زعفران و کسب سود بیشتر دارند. با چشیدن زعفران می‌توانید این نوع تقلب را تشخیص دهید. اگر زعفران طعم تلخی نداشته باشد، اصل نیست.

رنگ فرش

یکی از خطرناک‌ترین تقلب‌ها در فروش زعفران، افزودن رنگ فرش به آن است. افراد سودجو با ترکیب گیاهان طبیعی و رنگ فرش، رنگ قرمز زعفران را درست می‌کنند و همراه زعفران اصل وارد بازار می‌کنند و با قیمت‌های بسیار بالا به‌فروش می‌رسانند.

و در آخر، از خرید زعفران فله خودداری کنید

از آنجایی که عموما بر زعفران‌هایی که به‌صورت فله در بازار عرضه و توزیع می‌شوند نظارت چندانی صورت نمی‌گیرد، بهتر است به‌جای خرید فله‌ای، زعفران را به‌صورت بسته‌بندی‌ تهیه کنید.