ارزان بودن سیم‌کارت‌ها بعضا باعث شده تا افراد در نگهداری سیم‌کارت‌ها دقت لازم را نداشته و در پی آن چندین سیم‌کارت داشته باشند که گاهی حتی نمی‌دانند این سیم‌کارت‌ها کجا و در دسترس چه کسی است؛ این در حالی است که عدم دقت در نگهداری سیم‌کارت‌ها ممکن است باعث شود که سیم‌کارت در دسترس افراد سودجو قرار بگیرد و آنها با فعال کردنش، به فعالیت‌های مجرمانه اقدام کنند.
اقتصادسنج؛ ارزان بودن سیم‌کارت‌ها بعضا باعث شده تا افراد در نگهداری سیم‌کارت‌ها دقت لازم را نداشته و در پی آن چندین سیم‌کارت داشته باشند که گاهی حتی نمی‌دانند این سیم‌کارت‌ها کجا و در دسترس چه کسی است؛ این در حالی است که عدم دقت در نگهداری سیم‌کارت‌ها ممکن است باعث شود که سیم‌کارت در دسترس افراد سودجو قرار بگیرد و آنها با فعال کردنش، به فعالیت‌های مجرمانه اقدام کنند.
پدیده سیم‌کارت‌های جعلی و ناقص یا همان سیم‌کارت‌های بدون هویت که به اقدامات خلاف‌کارانه از جمله کلاهبرداری و حتی قتل منجر شده، طی سال‌های گذشته مشکلات متعددی ایجاد کرده است و از طرفی به‌واسطه این سیم‌کارت‌ها قاچاق ترافیک انجام می‌شد و حجم این قاچاق نیز بسیار بالا اعلام شده بود. درنهایت این مشکلات موجب شد سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در این زمینه به اقدامی جدی دست بزند.
در این راستا سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرد که در طرح احراز هویت و ساماندهی سیم‌کارت‌ها برای جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی و برای این‌که دیگر در ایران سیم‌کارت بدون هویتی وجود نداشته باشد، سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکین را راه‌اندازی کرده است. بدین ترتیب کاربران با مراجعه به پورتال سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در بخش خدمات الکترونیکی و یا در نشانی اینترنتی mobilecount.cra.ir می‌توانند از تعداد خطوطی که با کد ملی آنان ثبت شده، آگاه شده و نسبت به غیرفعال کردن خطوطی که از آنها استفاده نمی‌کنند، اقدام کنند.
همچنین کاربران می‌توانند علاوه بر استفاده از سایت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، با ارسال کد ملی مالک خط به یکی از شماره‌های ۳۰۰۰۱۵۰ و ۳۰۰۰۵۰۴۹۰۱ از طریق یکی از خطوط تحت مالکیت، نسبت به استعلام تعداد خطوط ثبت‌شده به نام خود اقدام کنند.
اما این خدمات فقط به افراد حقیقی داده می‌شود که حداقل یک سیم‌کارت در یکی از اپراتورهای چهارگانه داشته باشند. بدین ترتیب مشترکین تلفن همراه باید کد ملی و شماره تلفن همراه خود را در این سامانه وارد کنند. پس از ثبت اطلاعات، پیامکی برای آنها ارسال می‌شود که در آن تعداد سیم‌کارت‌های ثبت شده با کد ملی متقاضی در هر اپراتور تلفن همراه درج شده است.
هر مشترک در هر دوره ۱۰ روزه فقط یک‌بار می‌تواند از این سامانه تعداد خطوط خود را استعلام کند. همچنین درصورتی که از آخرین استعلام بیش از ۱۰ روز گذشته ولی موفق به استعلام نشده باشد، می‌توان موضوع را با مدیریت سامانه درمیان گذاشت. با وارد کردن اطلاعات اولیه، کد رهگیری به فرد داده خواهد شد و پس از آن پیامکی با محتوای تعداد سیم‌کارت‌ها در هر اپراتور برایش ارسال می‌شود.
در این سامانه کاربران می‌توانند تعداد تمامی سرویس‌های مخابراتی که به نامشان ثبت شده را استعلام کنند و نتیجه این استعلام به خط تلفن همراه اعلام‌شده توسط کاربر پیامک می‌شود. بنابراین حداقل باید در یکی از اپراتورهای تلفن همراه، یک سیم‌کارت با کد ملی (شناسه هویتی) کاربر ثبت شده باشد. گفتنی است مشترکان تلفن همراه درصورت مشاهده هرگونه مغایرت در تعداد خطوط ثبت‌شده به نام خودشان می‌توانند برای جلوگیری هر نوع سوءاستفاده احتمالی، شخصا به دفاتر خدمات مشترکین اپراتورها مراجعه کنند و با ارائه کارت ملی از تمامی خطوط به نام خود که ممکن است بدون اطلاع مشترک به نام وی ثبت شده باشد، آگاه شده و برای قطع هر یک از سیم‌کارت‌ها اقدام کنند.
بنابراین درصورت هرگونه ایجاد مزاحمت از طریق سیم‌کارت و یا ارتکاب اعمال مجرمانه، این مالک سیم‌کارت است که در وهله‌ی اول باید در محاکم قضایی پاسخگو باشد، زیرا قانون وی را دارنده سیم‌کارت می‌شناسد؛ هرچند بعد از بررسی‌های فنی می‌توان مشخص کرد که این تماس از سوی وی صورت نگرفته است، اما قانون در ابتدا مالک سیم‌کارت را می‌خواهد و وی باید پاسخ‌گوی محاکم قضایی و شاکی باشد تا بعد که مجرم اصلی شناسایی شود. به همین دلیل اکیدا به دارندگان سیم‌کارت‌ها توصیه شده حتما در نگهداری سیم‌کارت‌های خود دقت لازم را داشته باشند و سیم‌کارت‌هایی را که نیاز ندارند حتما از طریق اپراتور مربوطه غیرفعال کنند و به هیچ وجه سیم‌کارت تلفن همراه خود را در اختیار دیگران قرار ندهند، زیرا هرگونه استفاده خلاف قانون، عواقب آن بر عهده مالک اصلی سیم‌کارت بوده و وی مقصر شناخته خواهد شد.
طبق این گزارش، مغایرت احتمالی بین تعداد خطوط اعلام‌شده با تعداد مورد انتظار ممکن است به دو دلیل باشد؛ در صورتی که تعداد سیم‌کارت‌های اعلام‌شده کمتر از انتظار شما باشد، بدین معناست که برخی از سیم‌کارت‌های در اختیارتان به نام شما ثبت نشده است و یا اطلاعات هویتی برای برخی از خطوط در اختیارتان فاقد کد ملی بوده یا کد ملی ثبت شده صحیح نیست که در آن صورت احتمال قطع این خطوط توسط اپراتورها وجود دارد. در صورتی هم که تعداد سیم‌کارت‌های اعلام شده بیشتر از انتظار باشد، به این معناست که تمام یا برخی از خطوط خود را بدون رعایت ضوابط و مقررات تغییر نام به دیگران واگذار شده و یا تعدادی سیم‌کارت به نام شما و البته بدون اطلاع کاربر در بانک اطلاعاتی اپراتورها ثبت شده است.
چند سیم‌کارت می‌توان خرید؟
براساس مقررات هر شخص حقیقی می‌تواند در مجموع از تمامی اپراتورهای تلفن همراه، حداکثر تعداد ۱۰ سیم‌کارت فعال به نام خود داشته باشد. اتباع غیرایرانی با داشتن مدارک هویتی معتبر شامل گذرنامه، کارت پناهندگی، کارت اقامت (آمایش)، کارت هویت و کارت سبز می‌توانند به‌صورت همزمان حداکثر سه سیم‌کارت فعال از مجموع تمامی اپراتورهای تلفن همراه به نام خود داشته باشند. اشخاص حقوقی مانند شرکت‌ها برای تعداد سیم‌کارت‌های فعال به نام خودشان محدودیتی ندارند.
با این حال در بسیاری از پرونده‌های کلاهبرداری، با سیم‌کارت‌هایی مواجه می‌شویم که در اختیار مالک اصلی نیست و افراد دیگری از آن سوءاستفاده می‌کنند و مجرمان سایبری هم به همین دلیل به دنبال خرید سیم‌کارت بدون سند زدن هستند. تمامی مسوولیت‌های استفاده از سیم‌کارت، حتی اگر کسی به غیر از مالک از آن استفاده کند، به‌عهده مالک آن است. همچنین ارسال پیامک انبوه تبلیغاتی یا تبلیغات پیامکی با سیم‌کارت شخصی ممنوع است و استفاده از سیم‌کارت شخصی برای تبلیغات، باعث مسدود شدن سرویس ارسال پیامک و قطعی سیم‌کارت می‌شود.
بسیاری از جرائم و کلاهبرداری‌های اینترنتی و تلفنی با استفاده از سیم‌کارت‌های تلفن همراه سایر افراد انجام می‌شود، بنابراین کاربران نباید سیم کارت روشن و فعال خود را در اختیار دیگران قرار دهند. با ارسال کد ملی به سامانه ۳۰۰۰۱۵۰ یا مراجعه به سایت رگولاتوری به آدرس www.cra.ir، منوی حقوق کاربران، گزینه استعلام سرویس‌های مشترکین، می‌توانید از تعداد سیم‌کارت‌هایی که به نام شما ثبت شده، مطلع شوید و با مراجعه به دفاتر امور مشترکان اپراتورها، نسبت‌به مسدودسازی سیم‌کارت‌هایی که با نام شما فعال شده و از آنها مطلع نیستید، اقدام کنید.
همچنین از ۲۵ اردیبهشت ماه سال جاری هم از سوی مسئولان اعلام شد پیامک اطلاع رسانی برای هر شخص با ماسک CRA.ir ارسال می شود تا افراد از تعداد سیم کارت هایی که به نام آنهاست مطلع شوند.
