با فیلترینگ اینستاگرام و واتس اپ ، فعالان صنایع دستی نیز همچون بسیاری از کسب و کارهای آنلاین با مشکلات متعددی در شهر‌های مختلف مواجه شده‌اند به طوری که فروششان بسیار کاهش یافته و بسیاری نیز تعطیلی را بر رونق کم‌سوی کسب و کارشان ترجیح داده‌اند.
اقتصادسنج | فیلترینگ و کندی اینترنت به کسب و کارهای بسیاری آسیب زده است. امروزه بسیاری از فعالان صنایع دستی فروشگاهی ندارند، بلکه از پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام برای عرضه و فروش محصولاتشان استفاده می‌کنند. فروشندگان عمده نیز در اینستگرام تولیدکنندگان را یافته و بی واسطه از آن‌ها محصولات را خریداری می‌کنند.
البته تا ۴ ماه پیش اوضاع چنین بود. اکنون دیگر نه فروشنده‌ای با تولیدکنندگان ارتباط دارد و نه مشتریان می‌توانند کالای مورد نیاز خود را از شهر‌های مختلف سفارش دهند.
کارشناسان همواره ادعا می‌کردند اینستاگرام بیش از وزارت کار، اشتغال‌زایی کرده است اما دولت فعلی پلتفرمی که منبع درآمد بسیاری بود را فیلتر کرده است. این امر به جز ترقی بازار وی پی ان‌ها چه سود دیگری داشته است؟
این در حالی است که مردم همچنان اینستاگرام را به پلتفرم‌های داخلی ترجیح می‌دهند. در این میان فعالان کسب و کارهای مجازی و فروشندگان محصولات در اینستاگرام دچار معضل شده‌اند.
مشکلات متعدد فعالان صنایع دستی در فروش محصولاتشان
فعالان صنایع دستی در شهر‌های مختلف از مشکلات متعدد در فروش محصولات صنایع دستی به سبب فیلترینگ اینستاگرام و واتس اپ می‌گویند.
محمد رضوانی، تولیدکننده سفال و سرامیک در اصفهان گفت: دوستان و همکارانم که در اینستاگرام فعالیت داشتند و کالا‌های خود را عرضه می‌کردند با مشکلات بسیاری مواجه شده‌اند. البته من در اینستاگرام فعالیت نمی‌کردم، اما محدودیت فضای مجازی بر روی فروش و فعالیت فعالان صنایع دستی تاثیر بسیاری داشته است.
فروش صنایع دستی به نصف رسیده است
فروش بسیاری از فعالان صنایع دستی به نصف حتی کمتر رسیده است. اینستاگرام پلتفرمی برای ارتباط فعالان صنایع دستی با شهر‌های مختلف بود که با فیلتر شدن آن عملا دست بسیاری از فعالان صنایع دستی به بازار را قطع کرده است.
حامد کاظمی، فعال صنایع دستی در زمینه محصولات چوبی در شیراز گفت: فروشمان بعد از فیلترینگ اینستاگرام و واتس اپ به نصف رسیده است. چه در زمینه ارتباط با مشتری و مشتریان عمده، چه ارتباط با مغازه‌ها و فروشندگان با مشکلات بسیاری مواجه شده‌ایم.
وی افزود: ما در تهران و بسیاری از شهر‌های کشور عرضه کالا داشتیم، اما اکنون به دلیل محدودیت اینترنت عرضه کالای چندانی به بسیاری از شهر‌ها نداریم و فعالیت کردن بسیار مشکل شده است.
کاظمی گفت: با وجود محدودیت‌های موجود در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی بین‌المللی، پیام‌رسان‌های داخلی را نصب نکرده و در پیام‌رسان‌های داخلی فعالیتی نداریم.
تعطیلی کارگاه‌های صنایع دستی در اثر محدودیت های اینترنتی
بسیاری از کارگاه‌های صنایع دستی در شهرضا تعطیل شده است. کارکنان این کارگاه‌ها که اکثرا بانوان سرپرست خانوار بودند، بیکار شده‌اند. بسیاری از مشاغل در این شهر نیز از بین رفته است.
محمدحسین بهاری، سفالگر و سرامیک کار فیروزه‌ای شهرضا به اقتصاد ۲۴ گفت: در حوزه صنایع دستی من و بسیاری از همکارانم بازار بزرگی در اینستاگرام داشتیم اما با فیلترینگ این پلتفرم، بازار کسب و کارمان به طور کامل از بین رفت.
وی افزود: در رابطه با فروش در بازار‌های داخلی بازار هدف را از دست دادیم. علاوه بر افرادی که کالای ما را برای مصارف شخصی خریداری می‌کردند، فروشندگان و دارندگان فروشگاه‌ها نیز تولیدکننده را در اینستاگرام پیدا کرده و مستقیم و بی واسطه از تولیدکنندگان محصولات را خریداری می‌کردند. اکنون تمام این فرصت‌ها از بین رفت.
بهاری گفت: بیش از ۹۰ درصد از محصولاتم را به خارج از کشور صادر می‌کردم. با وضع به وجود آمده فرصت صادرات محصولات نیز به طور کامل از بین رفت. کارگاه‌های صنایع دستی در شهرضا تعطیل شده‌اند. فعالان صنایع دستی شهرضا مغازه‌ای نداشتند و در اینستاگرام به ارائه محصولاتشان می‌پرداختند. با این اقدام غیرکارشناسی و نابخردانه، فضای کسب و کارهای مجازی از بین رفت و بسیاری از مشاغل نابود شدند.
این سفالگر افزود: بسیاری از کارمندان کارگاه‌های صنایع دستی، بانوان سرپرست خانوار بودند که اکنون شغلشان نابود شد. به عنوان یک تولیدکننده صنایع دستی نمی‌دانم این شرایط تا چه زمانی ادامه دارد و تا کی باید صبر کنیم. آیا شرایط تغییر می‌کند؟ قرار است اینستاگرام رفع فیلتر شود یا خیر؟
وی تاکید کرد: فضای مجازی یک ابزار است. محدود کردن و فیلترینگ آن راهکار نیست، بلکه باید استفاده مناسبی از آن مانند هر ابزار دیگری کرد. چاقو را یک جراح برای نجات جان بیمار استفاده می‌کند، یک آشپز برای پخت و پز استفاده می‌کند و یک جنایتکار برای آسیب زدن به مردم. آیا باید خرید و فروش چاقو را ممنوع کنیم چراکه جانیان از آن برای آسیب زدن به مردم استفاده می‌کنند؟
چالش‌های فعالان کسب و کارهای مجازی
کارشناسان نیز از مشکلات فعالان کسب و کارهای مجازی با وجود کندی اینترنت و فیلترینگ اینستاگرام و واتس اپ می‌گویند.
حمید حاجی اسماعیلی، کارشناس بازار کار و کارآفرینی گفت: اقتصاد دیجیتال موضوع بسیار جدیدی است در دنیا و به شدت مورد توجه است. همه کشور‌ها سهم بسیار زیادی از اقتصاد خود را به اقتصاد دیجیتال اختصاص داده و بر روی آن حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند.
وی افزود: اقتصاد دیجیتال فرصت‌های نوینی برای مردم خلق کرده است. اقتصاد دیجیتال در تمام دنیا فرصت است، اما در ایران به دلایل امنیتی و سیاسی با محدودیت‌های بسیاری مواجه شده است. از گذشته نیز مشکلاتی در استفاده از اینترنت وجود داشت. اکنون بسیاری از پلتفرم‌های اینترنتی فیلتر شده‌اند و کسب و کار مردم در فضای مجازی با مشکلات بسیاری مواجه شده است.
دولت در زمینه دولت الکترونیک ناموفق بود
حاجی اسماعیلی گفت: دولت در زمینه دولت الکترونیک نیز موفق عمل نکرده است. مشکل اساسی اینجاست که دولت نتوانسته تمهیدات لازم را برای ایجاد و تسهیل گری کسب و کار مردم در فضای مجازی ایجاد کند. بسیاری از کسب و کار‌ها با وجود تمام این محدودیت‌ها فعالیت می‌کردند، اما اکنون با کند شدن اینترنت بسیاری از این کسب و کار‌ها آسیب دیده اند.
به گفته وی، ۳۰۰ هزار شغل از کند شدن اینترنت و فیلترینگ اینستاگرام آسیب دیده‌اند. بسیاری از این کسب و کار‌ها نیز تعطیل شده اند.
این کارشناس بازار کار افزود: متاسفانه هنوز فضای مجازی و استفاده از تکنولوژی‌های نوین برای اشتغال‌زایی و رویکرد مردم در فضای مجازی برای دولت اهمیت ندارد. در صورتی که اقتصاد دیجیتال و اشتغال‌زایی در فضای مجازی بسیار مهم بوده و فرصتی استثنایی برای ایجاد مشاغل جدید است. به ویژه در زمینه کاهش هزینه‌ها بسیار مهم است. در واقع فضای مجازی فرصت اقتصادی مهمی در کشور است که مغفول مانده و قربانی سیاستها و برنامه‌های امنیتی شده است.
