اقتصادسنج؛ شهرداری تهران برای پرداخت بدهی کلانی که گریبانش را گرفته به هر ریسمانی چنگ می‌زند. یکی از این ریسمان‌ها، عوارض از قبر است. اگرچه شهرداری برای عوارض از همه قبور عقب‌نشینی کرد، اما قرار است عوارض آرامگاه خانوادگی را برای سال آینده 58 درصد افزایش دهند.

استخوان مردگان را از قبر خارج کنید و از آنها عوارض بگیرید. این تنها یکی از واکنش‌هایی است که کاربران شبکه‌های اجتماعی نسبت به خبر عوارض از قبر در سال 1402 نشان دادند. عوارضی که حالا شهردار تهران می‌گوید برای آرامگاه‌های خانوادگی است و برای سال آینده حدود 58 درصد افزایش می‌یابد.

کفگیر شهرداری تهران به ته دیگ خورده است. مولدسازی و عوارض از قبور از راهکارهای شهرداری برای جبران بدهی کلانی است که گریبانش را گرفته است. اما نقشه زاکانی برای درآمدزایی از قبور بهشت زهرا چیست؟

لوایح عوارضی از سوی شهرداری تهران، هفته گذشته به شورای شهر رفت. در لایحه بهای خدمات آرامستان‌ها در سال 1402، هزینه‌ای برای نگهداشت سالیانه برای هر پلاک قبر در نظر گرفته شده است.

بر اساس این لایحه، هزینه نگهداری از هر قبر 164 هزار تومان و برای آرامگاه‌های خانوادگی یک میلیون و 900 هزار تومان عنوان شد. پس از واکنش‌های گسترده کاربران شبکه‌های اجتماعی، سخنگوی شورای شهر تهران آن را تکذیب کرد. البته مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، نظر دیگری این مورد داشت.

او گفت: «آنچه در خصوص بهشت زهرا مطرح شد، عوارض نیست و بهای خدمات است.»

بهای خدمات اسم رمز عوارض از قبر

بهای خدمات اسم رمز عوارض از قبر است. پر بیراه نیست اگر بگوییم شهرداری این عوارض را برای همه قبور در نظر گرفته بود، اما با واکنش‌های گسترده منتقدان عقب‌نشینی کرد. حالا در تازه‌ترین واکنش‌ها علیرضا زاکانی، شهردار تهران اعلام کرد که این عوارض مربوط به آرامگاه‌های خانودگی است.

زاکانی درباره دریافت عوارض از قبر گفت: «موضوع مربوط به آرامگاه‌های خانوادگی است که از سابق رسم بود. در ازای ارائه خدمات، سالانه پولی از آنها گرفته می‌شد. این طرح مربوط به قبور عمومی نیست.»

عوارض از آرامگاه خانوادگی چقدر است؟

اگرچه شهرداری برای عوارض از قبور عمومی ناکام ماند، اما همچنان از آرامگاه‌های خانوادگی درآمدزایی دارد، با این تفاوت که هزینه نگهداری از آرامگاه‌های خانوادگی را 58 درصد افزایش داده است!

بررسی تجارت‌نیوز نشان می‌دهد در حال حاضر برای آرامگاه‌های خانوادگی سالانه مبلغ حدود یک میلیون و 200 هزار تومان از افراد دریافت می‌شود.

یکی از اپراتورهای بهشت زهرا می‌گوید: «2 نوع آرامگاه خانوادگی داریم؛ روباز و سقف‌دار. آرامگاه روباز 10 قبرِ سه طبقه‌ای است. آرامگاه مسقف نیز 20 قبر 2 طبقه‌ای است؛ یعنی 40 قبر.»

آنطور که او می‌گوید قیمت آرامگاه خانوادگی روباز 825 میلیون تومان و قیمت آرامگاه مسقف یک میلیارد و 500 هزار تومان است. اما این تنها هزینه‌ای نیست که افراد باید برای این آرامگاه‌ها بپردازند.

اپراتور بهشت زهرای تهران می‌گوید: «عوارض از قبر نداریم اما سالانه مبلغی برای نگهداری از قبر دریافت می‌کنیم.»

او ادامه می‌دهد: «بهشت زهرا برای نگهداری از آرمگاه‌های خانوادگی سقف‌دار سالانه یک میلیون و 200 هزار تومان هزینه دریافت می‌کند. برای آرامگاه‌های خانوادگی روباز اما هزینه‌ای دریافت نمی‌کنیم.»

می‌گوید هر نامی می‌خواهید برای این هزینه در نظر بگیرید، به ما به آن مالیات نمی‌گوییم؛ هزینه نگهداری از قبور است.

اما آیا این هزینه برای هر قبر محاسبه می‌شود یا برای هر مقبره؟ اپراتور بهشت زهرا در این مورد می‌گوید: «برای هر مقبره (مجموعا 40 قبر) هزینه نگهداری دریافت می‌شد.» به عبارتی برای هر قبر در آرامگاه سقف‌دار، 30 هزار تومان دریافت می‌کنند.

هزینه نگهداری از قبر بدون ارائه خدمات

سوال اینجاست که سازمان بهشت زهرا چه خدماتی برای این آرامگاه‌ها ارائه می‌دهد که بهای میلیونی برای آن دریافت می‌کند؟ آیا این آرامگاه‌ها مزیت دیگری جز کنار هم بودن قبرها دارند؟

اپراتور بهشت زهرا در این مورد می‌گوید: «تنها مزیت آرامگاه روباز، کنار هم بودن قبرهاست، اما آرامگاه روبسته، مانند خانه است و سقف دارد.»

به گفته او نگهبانی اختصاصی از آرامگاه‌ها هم در کار نیست. نگهبان بهشت زهرا به طور کلی از همه قبرها بازدید دارد. بنابراین خدمات ویژه‌ای برای این آرامگاه‌ها در طول سال ارائه نمی‌شود اما هزینه نگهداری از آن دریافت می‌شود.

بهشت زهرای تهران بزرگترین آرامستان ایران است. آمار دقیقی از تعداد قبرها و آرامگاه‌های خانوادگی در دست نیست. بر اساس آخرین آمارها بیش از یک میلیون و 600 هزار قبر در بهشت زهرا وجود دارد.

هنوز جزئیات دیگری از هزینه نگهداری از آرامگاه‌های خانوادگی منتشر نشده است. مشخص نیست شهرداری برای آرامگاه‌های روباز هم برنامه جدیدی دارد یا همچنان فقط از آرامگاه‌های مسقف هزینه دریافت می‌کند؟

شهرداری چوب حراج به املاک خود زد؟

لوایح عوارض و اظهارات مقامات شورای شهر و شهرداری یک پیام دارد؛ درآمدزایی شهرداری از مردگانی که دستشان از دنیا کوتاه است. درآمدی که برای پرداخت بدهی کلان شهرداری به کار می‌آید.

اخیرا لطف‌الله فروزنده، معاون مالی شهرداری تهران گفت که بانک‌ها مدعی بدهی ۶۰ هزار میلیارد تومان و پیمانکاران نیز مدعی ۸۰۰۰ میلیارد تومان بدهی شهرداری تهران هستند.

به عبارتی آنطور که فروزنده گفته شهرداری به بانک‌ها و پیمانکاران مجموعا 68 هزار میلیارد تومان بدهی دارد.

البته شهرداری روی مولدسازی هم برای صفر کردن این بدهی‌ها حساب باز کرده است. اخیرا نیز شورای شهر تهران مجوز فروش 6 ملک را به شهرداری تهران داد. آنطور که شرق گزارش داده، ارزش این املاک دست‌کم پنج ‌هزار ‌و ۷۱۹ میلیارد تومان برآورد می‌شود.