اقتصادسنج| مرکز آمار ایران در گزارش‌های تورم ماهانه سال ۱۴۰۱، تورم بهمن‌ماه را در کل نقاط کشور برابر با ۳.۵ درصد اعلام کرد. این میزان حدود ۰.۸ درصد از دی‌ماه کمتر بود با این وجود اما سطح تورم مصرف‌کننده همچنان بالاست و تورم نقطه‌ای در همین ماه از 53 درصد فراتر رفته بود.

تورم به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت دلار، در سال جدید روند افزایشی قرار دارد. از همین رو کارشناسان در سال ۱۴۰۲ سناریوهای متعددی را پیش روی اسکناس آمریکایی ترسیم می‌کنند. کارشناسان اقتصادی نیز تمام سناریوها را وابسته به برجام می‌دانند و بر اساس قیمت نفت و بودجه دولت، تورم سال آینده را بالای ۴۰ درصد پیش‌بینی می‌کنند.

به طور کل دو سناریو پیش روی اقتصاد ایران قرار دارد؛ سناریوی اول بدون برجام و بدون کاهش انتظارات تورمی است که در آن احتمالا تورم بالای ۴۰ درصد وجود دارد. اما در سناریوی خوشبینانه، مساله آغاز مذاکرات برجام و برداشته شدن تحریم‌ها مطرح است.

در این صورت با کاهش انتظارات تورمی در کوتاه‌مدت ممکن است موتور رشد قیمت‌ها خاموش شود و از تابستان شاهد فروکش کردن رشد قیمت‌ها باشیم. در این سناریوی خوشبینانه، تورم می‌تواند به محدوده ۲۵ درصد نیز کاهش پیدا کند.

تورم ۴۳ درصدی، میانگین تورم ۱۴۰۱

میانگین تورم در سال ۱۴۰۱ از سوی بانک مرکزی در حدود ۴۳ درصد اعلام شد. تحلیلگران اقتصادی معتقدند، عدد بانک مرکزی آن‌طور که باید و شاید بیانگر واقعیت تورم کشور نیست. بر همین اساس کارشناسان، تورمی در حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد را درست می‌دانند.

در این شرایط اگر تورم را ۵۰ درصد در نظر بگیریم دلار در سال ۱۴۰۱ باید در محدوده ۳۷ هزار تومان قرار می‌گرفت و با تورم ۶۰ درصدی این اسکناس آمریکایی تا قیمت حدود ۴۰ هزار تومان می‌رسید. با همین فرمول اما اگر قیمت دلار را برای سال آینده در نظر بگیریم، دلار سال ۱۴۰۲ با تورم ۵۰ درصدی افزایش قابل توجهی خواهد داشت.

عدم همخوانی بودجه و درآمدهای نفتی

در همین راستا ایران اکونومیست بر اساس اعلام بودجه از درآمدهای نفتی دولت در سال 1402، قیمت دلار را بر اساس 14 سناریو، از 33 تا 46 هزار تومان محاسبه کرده است. این در حالی است که دولت پیش از این قیمت دلار را در حدود 23 هزار تومان اعلام کرده بود.

اگر صادرات نفت را یک میلیون و 400 هزار بشکه در روز در نظر بگیریم و قیمت هر بشکه را 80 دلار فرض کنیم، در این صورت درآمد دولت از فروش نفت حدودا 400 همت خواهد بود که از تمام ارقام نوشته شده در بودجه 1402 پایین‌تر است.

این گزارش عدم همخوانی بودجه و درآمدهای نفتی را سه عامل مهم می‌داند. یا قیمت دلار متغیر بوده و فاصله قابل توجهی با رقم اعلامی دارد، یا میزان بشکه صادراتی فراتر از یک میلیون و 400 هزار بشکه منظور شده است. در آخر این احتمال نیز می‌تواند بررسی شود که ارزش دلاری هر بشکه فاصله قابل توجهی با 80 دلار داشته باشد