اقتصادسنج| ایالات متحده آمریکا با تمدید معافیت عراق از تحریم‌‌های بانکی ایران، امکان ادامه بازپرداخت بدهی بغداد به تهران بر سر خرید برق را فراهم کرده است. یک روز پس از آنکه وبگاه آمریکایی «فری‌‌‌‌‌‌بیکن» خبر داد که دولت جو بایدن معافیت تحریمی را تصویب خواهد کرد که بر اساس آن، ایران به دست‌‌کم ۱۰میلیارد دلار از دارایی‌‌‌‌‌‌های مسدود شده‌‌‌‌‌‌اش در عراق دسترسی پیدا کند، وزارت خارجه آمریکا نیز این موضوع را تایید کرد.

آمریکا خرداد امسال نیز به عراق اجازه داد نزدیک به سه میلیارد دلار از بدهی‌‌های ایران را بپردازد.متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره معافیت تحریمی تمدید شده برای عراق در زمینه تحریم‌‌های ایران گفت: «تا کنون، ۲۰ معافیت برای پرداخت هزینه واردات برق از سوی عراق به ایران صادر شده است. این معافیت‌‌ها به زمان دولت دونالد ترامپ و سال ۲۰۱۸ برمی‌‌گردد.»

میلر افزود: «در تمامی این معافیت‌‌ها قرار بوده است که هیچ بخشی از این پول‌‌ها به ایران نرسد. پول‌‌ها در حساب‌‌های بانکی محدود شده باقی می‌‌مانند تا تنها برای مصارفی مانند غذا، دارو و اهداف بشردوستانه مورد استفاده قرار بگیرند.» میلر تاکید کرد: «این موضوع با چند سیاست‌‌ ما منطبق بوده است، یکی اینکه تلاش کنیم اهرم فشار عراق بر ایران را کاهش دهیم و دیگر اینکه وابستگی عراق به ایران در زمینه انرژی را کاهش دهیم.»

این مقام دولت آمریکا ادامه داد: «ما برخی سیاست‌‌هایی داشته‌‌ایم که روی آنها کار کرده‌‌ایم تا از استقلال عراق در زمینه انرژی اطمینان بیابیم اما در این میان، آنها به خریداری برق ایران ادامه می‌دهند. بنابراین، ما هم مانند دولت ترامپ معافیت‌‌هایی صادر کردیم تا این پول‌‌ها به حساب‌‌های بانکی محدودشده منتقل شوند و برای مصارف بشردوستانه و دیگر امور غیرتحریمی مورد استفاده قرار بگیرند.»

دولت آمریکا، شامگاه سه‌‌شنبه، معافیت از تحریم‌‌های ایران را برای یک دوره چهار ماهه دیگر تمدید کرد که به عراق اجازه می‌دهد به خرید برق از ایران ادامه دهد و تهران نیز قادر خواهد بود به‌‌طور محدود به میلیاردها دلار از وجوه مسدود شده خود در عراق دسترسی پیدا کند.خبرگزاری آسوشیتدپرس در این باره نوشت مقامات آمریکایی گفته‌‌اند که «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا تمدید معافیت تحریمی ایران را برای یک دوره ۱۲۰ روزه امضا کرد که روز سه‌‌شنبه (به وقت محلی) به کنگره ارسال شده است.این اقدام، احتمالا، انتقاد افراد تندرو با سیاست‌‌های ضدایرانی در کنگره و جاهای دیگر را به دنبال خواهد داشت که معتقدند این تمدید به ایران در شرایطی که تحت فشار فزاینده‌‌ای برای پایان دادن به پشتیبانی خود از گروه‌‌های مورد حمایتش در منطقه، از جمله حماس قرار دارد، پاداش خواهد داد.

در حال حاضر، حدود ۱۰ میلیارد دلار وجوه حاصل از خرید برق ایران در حساب‌‌های امانی در عراق نگهداری می‌شود و این معافیت به بغداد اجازه می‌دهد تا واردات انرژی خود را بدون ترس از مجازات‌‌های آمریکا برای نقض تحریم‌‌های ایران ادامه دهد.همچنین این معافیت چهار ماهه مقرراتی را حفظ خواهد کرد که بر اساس آن، بخش‌‌هایی از درآمدهای برق می‌تواند به حساب‌‌هایی در عمان منتقل و سپس به یورو یا سایر ارزهای رایج مبادله‌‌شده برای ایران برای خرید محصولات غیرتحریمی تبدیل شود.

مقامات رسمی آمریکایی که خواستند نامشان فاش نشود، گفتند که آنتونی بلینکن به این دلیل که دولت در واشنگتن نمی‌‌خواهد دسترسی عراق را به یک منبع حیاتی انرژی قطع کند، این معافیت را امضا کرده است.به گفته این مقامات، اما دولت آمریکا مطمئن است که ایران نمی‌تواند از حتی یک پنی این پول‌‌ها برای اهدافی که واشنگتن آنها را مخرب می‌‌خواند، استفاده کند. آنها خاطرنشان کردند که یک فرآیند بررسی دقیق در جریان است تا اطمینان حاصل شود که این پول نقد تنها برای تهیه کالاهای بشردوستانه شامل غذا، دارو، تجهیزات پزشکی و کالاهای کشاورزی قابل استفاده است. فری بیکن در این خصوص نوشت: «دولت بایدن اصرار دارد که این ۱۰میلیارد دلار نیز مانند ۶ میلیارد دلاری که در قطر نگهداری می‌شود، تنها برای اهداف غیرتحریمی استفاده شود. منتقدان استدلال می‌کنند از آنجا که پول قابل تبدیل است، این دسترسی به ایران اجازه می‌دهد تا پول نقد را در مکان‌‌‌‌‌‌های دیگر برای فعالیت‌‌‌‌‌‌های غیرقانونی آزاد کند.»

قانون‌گذاران جمهوری‌خواه کنگره این استدلال را زمانی مطرح کردند که دولت بایدن را تحت فشار قرار دادند تا پرداخت ۶ میلیارد دلار به ایران را متوقف کند، با این استدلال که اگرچه این پول برای اهداف بشردوستانه تخصیص داده شده بود، اما به حکومت ایران کمک کرد تا بودجه را به سمت گروه‌‌هایی مانند حماس و حزب‌‌الله هدایت کند. مسوولان ایرانی در روزهای اخیر بر اهمیت پرداخت‌‌‌‌‌‌های برق تاکید کرده‌‌‌‌‌‌اند و بنا بر گزارش‌‌‌‌‌‌ها به رهبران عمان گفته‌‌‌‌‌‌اند که باید «استفاده از این منابع جدید ارزی را تسریع کنند.» این امر نشان می‌دهد که دولت ایران برای ادامه آزاد کردن این پول نقد به دولت بایدن متکی است.میلر در ادامه نشست خبری خود در پاسخ به اینکه آیا دولت آمریکا نگران برداشت عمومی از این اقدام با توجه به همزمان بودن آن با ادعای مورد حمله قرار گرفتن نظامیان و پایگاه‌‌های نظامی آمریکا در منطقه توسط نیروهای نیابتی وابسته به ایران نیست، گفت: «ما نگران برداشت عمومی نیستیم. نگران واقعیت هستیم. واقعیت این است که این پول‌‌ها تنها می‌تواند برای امور بشردوستانه و دیگر امور غیرتحریمی مورد استفاده قرار بگیرد.»

۴۰۰ تحریم علیه ایران

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با نادیده گرفتن نقش مخرب و ثبات‌‌زدای واشنگتن در منطقه که آخرین نمونه آن حمایت تمام‌‌عیار از رژیم صهیونیستی در جنگ غزه است، ادعاهایی را علیه نقش ایران در منطقه مطرح کرده و گفت: «وقتی موضوع پاسخگو کردن ایران به دلیل رفتارهای ثبات‌‌زدایش مطرح است، یادآور می‌‌شوم که ما تاکنون، بیش از ۴۰۰ تحریم از آغاز کار این دولت بر ایران اعمال کرده‌‌ایم. در هفته‌‌های اخیر اقداماتی انجام داده‌‌ایم تا از ایجاد بازدارندگی (در قبال ایران) اطمینان بیابیم و پنتاگون نیز حملاتی را علیه شبه‌‌نظامیان وابسته به ایران انجام داد. ما همچنان ایران را به دلیل رفتار ثبات‌‌زدایش پاسخگو خواهیم کرد.»او در بخش دیگری از این نشست مدعی شد: «چه این معافیت‌‌ها صادر شوند چه نشوند، چه ملت ایران از این پول‌‌ها بهره‌‌ای ببرند چه نبرند، حکومت ایران به تامین مالی فعالیت‌‌های خصومت‌‌آمیز ادامه می‌دهد. این موضوع طی چند سال تغییری نکرده است.» میلر همچنین درباره صدور این معافیت گفت: «ما فکر می‌‌کنیم افزایش پول‌‌هایی که به نفع مردم ایران استفاده شود، ارزشمند است. البته این پول بدهی عراق به ایران برای واردات برق از ایران بوده است.»

پیام‌‌های آمریکا

او در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا ایران مانع آغاز جنگی تمام‌‌عیار از سوی حزب‌‌الله علیه رژیم صهیونیستی شد، گفت: «من درباره اقدامات ایران صحبتی نمی‌‌کنم. درباره آمریکا صحبت می‌‌کنم و ما پیام واضحی فرستاده‌‌ایم که فکر می‌‌کنیم هر طرفی که با اسرائیل دشمنی دارد، نباید وارد این درگیری شود. ما پیام‌‌های علنی و غیرعلنی در این باره فرستاده‌‌ایم و امیدواریم دریافت و درک شوند. اگر نشوند، آماده خواهیم بود که اقدام کنیم.»اظهارات میلر در این باره در پی این مطرح می‌شود که جنبش حزب‌‌الله لبنان پس از آغاز جنگ غزه در پی عملیات گسترده و غافلگیرانه «طوفان الاقصی» توسط جنبش مقاومت فلسطین علیه رژیم صهیونیستی، درگیری‌‌هایی با رژیم اشغالگر قدس در مرزهای شمالی اراضی اشغالی داشته است.

بیم گسترش درگیری‌‌ها در غزه به یک جنگ تمام عیار منطقه‌‌ای با گسترش درگیری‌‌ها میان حزب‌‌الله و رژیم صهیونیستی و گشوده شدن جبهه‌‌های جدید علیه آن، از ابتدای جنگ غزه وجود داشته است.ایران با هشدار دادن درباره گسترش این درگیری، ادعاها علیه خود مبنی بر نقش داشتن در «کنترل» نیروهای مقاومت منطقه و «دستور دادن» به آنها را رد کرده و گفته است آنها خودشان تصمیم‌گیرنده هستند. میلر همچنین درباره پول‌‌های آزادشده از کره‌جنوبی طی توافق تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا که قرار شد به حساب‌‌های محدودشده‌‌ای در قطر منتقل شوند، گفت که هیچ بخشی از این پول‌‌ها هنوز هزینه نشده است.