اقتصادسنج| شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه‌ای را به تصویب رساند که از ایران می‌خواهد همکاری با این نهاد بین‌المللی را افزایش دهد.

خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌ها نوشته است که این قطعنامه همچنین از ایران خواسته تصمیم خود در لغو انتصاب بازرس‌های باتجربه را به عقب برگرداند.

قطعنامه مذکور با ۲۰ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع به تصویب رسیده است.

این قطعنامه که توسط بریتانیا، فرانسه و آلمان پیشنهاد شده بود و در ابتدا با مقاومت ایالات متحده مواجه شد، زیرا واشنگتن می ترسید ایران مشابه گذشته، به این قطعنامه مغرضانه که با اهداف سیاسی تببین شده است، واکنش نشان دهد.

این قطعنامه همچنین از ایران می خواهد بیانیه موسوم به ۴ مارس درباره حل‌وفصل تمام موضوعات باقیمانده بین ایران و آژانس را «بدون تاخیر» اجرا کند و مجوز بازرسان آژانس را که ایران براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان لغو کرده است، احیا کند.

سند یادشده با تکرار ادعاهای سیاسی پادمانی و ریشه‌دار در اسناد جعلی رژیم صهیونیستی از تهران می‌خواهد که در خصوص «ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران، توضیحات معتبر ارائه کند و آژانس را از مکان(های) فعلی مواد هسته ای و/یا تجهیزات آلوده مطلع کند»

این درحالیست که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده و هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند. ایران نیز به همکاری خود با آژانس در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان ادامه داده و تاکید دارد که مسائل باقی‌مانده با رویکرد حرفه‌ای و بدون جانبداری آژانس قابل حل است.

با این حال، در قطعنامه شتابزده و غیرسازنده تروئیکا ادعا شده است که در صورت عدم «همکاری لازم، کامل و بدون ابهام ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقیمانده» ممکن است از مدیرکل آژانس خواسته شود که یک «ارزیابی جامع و به روز شده در مورد احتمال حضور یا استفاده از مواد هسته ای اعلام نشده در ارتباط با مسائل باقی مانده گذشته و حال، در مورد برنامه هسته ای ایران، بر اساس اطلاعات موجود ارائه کند.»

پیش از آغاز رای‌گیری، کشورهای موسوم به گروه همفکر، با صدور بیانیه‌ای مشترک، تصویب قطعنامه علیه ایران را اشتباه محاسباتی خوانده و هشدار دادند که چنین اقدامی نتیجه معکوس خواهد داشت. آن‌ها از کشورهای عضو شورا خواستند که در برابر تلاش‌ها برای سیاسی کردن مسائل پادمانی مقاومت کرده و به این قطعنامه رای موافق ندهند.

این برای چهارمین بار پس از اجرای برجام و بسته‌شدن پرونده ادعاهای پادمانی درباره برنامه صلح‌امیز هسته‌ای ایران است که کشورهای غربی با صحنه‌گردانی رژیم صهیونیستی، علیه ایران قطعنامه ارائه می‌کنند.

رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در جمع خبرنگاران مستقر در وین از صدور قطعنامه علیه ایران در نشست شورا نه حمایت و نه با آن مخالفت کرد؛ اما به طور تلویحی فشار بر ایران را رویکرد سنجیده‌ای ندانست و با اشاره به سفر اخیرش به تهران و دیدار با مقام های کشورمان گفت که به تعاملات با ایران برای پیشبرد بیانیه ۴ مارس درباره حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده ادامه می‌دهد.

کشورهای گروه همفکر نیز در بیانیه خود تصریح کردند: ما از ادامه تعامل ایران با آژانس در مورد مسائل پادمانی استقبال و از سفر مدیرکل آژانس به ایران در ماه گذشته و همچنین تحرکات مثبت برای گفت‌وگوها و همکاری‌های بیشتر قدردانی می‌کنیم. در جریان سفر اخیر مدیرکل به ایران، دو طرف توافق کردند که ارتباط خود را در مورد ادامه اجرای بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ حفظ کنند و آن‌ها در شرف بحث در مورد همکاری بیشتر هستند. در چنین زمانی، فرانسه، آلمان و بریتانیا به دنبال پیشبرد پیش نویس قطعنامه هستند که نتیجه معکوس خواهد داشت.

از این منظر صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام، به ویژه در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران، اقدامی برخلاف رویه دیپلماسی، شتاب‌زده و غیرسازنده تلقی می شود و جمهوری اسلامی ایران نیز هشدار داده است که هرگونه اقدام سیاسی در شورای حکام، با واکنش متناسب، موثر و فوری مواجه خواهد شد.

پیشتر نیز، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان درباره عواقب به تصویب رسیدن چنین قطعنامه ای هشدار داده بود و گفته بود: در صورت صدور قطعنامه در آژانس، قطعا عکس‌العمل نشان می‌دهیم.

در تاریخ 15 خرداد، رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به آغاز فعالیت شورای حکام و گروسی که صحبت‌هایی در مورد گفت‌وگوهای ایران و آژانس داشتند که اگر ایران قبول کند آیا به بعد از انتخابات موکول می‌شود و کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان به دنبال یک پیش نویس قطعنامه هستند، بحث شورای حکام چطور ارزیابی می‌شود، افزود: جلسه شورای حکام روز گذشته آغاز شده و ادامه دارد، هر سه ماه یکبار این بحث مطرح است، یعنی مدیرکل وظیفه دارد به موجب مصوبه شورای امنیت عملکرد قطعنامه ۲۲۳۱ که همان متن برجام است را هر سه ماه یکبار به شورای حکام و هر ۶ ماه یکبار به شورای امنیت و سازمان ملل گزارش می‌دهد.

اسلامی گفت: این گزارش شامل دو بخش برجام و پادمانی است، طبیعی است در بخش پادمان یک روال طبیعی برابر ضوابط پادمان و ان پی تی داریم، البته آژانس در ایران مستقر و بازرسی‌ها را انجام می‌دهد، طبق همان ضوابط کار ما جریان دارد که هیچ‌گاه متوقف نبوده و نخواهد ماند.

وی ادامه داد: بخش دیگر که مربوط به بخش برجامی بوده طبیعی است در برجام طرفینی از جمله آمریکا وجود دارد که تعهداتی داشته و به تهعدات خود عمل نکرده است، از برجام خارج شده که هم خود تعهدات را انجام نداده و هم اجازه همکاری دیگران با ایران را نداده است، با استناد این حقوق برجام براساس ماده ۳۶ برجام این حق قانونی را داریم که اگر طرفین به تعهدات خود برنگشتند و عمل نکردند ما هم کاهش تعهدات را داریم، اکنون در فاز کاهش تعهدات هستیم و ملاک برای ما قانون اقدام راهبردی مجلس برای رفع تحریم‌ها است.

اسلامی بیان کرد: در چارچوب قانون ملی کار می‌کنیم در چارچوب پادمان و ان پی تی نیز هستیم، اگر گزارش آن مغایرتی می‌دهد به دلیل این است که آن‌ها در برجام به تعهدات عمل نکردند که لازم است به تعهدات خود برگردند ما هم تعهدات خود را انجام می‌دهیم، اگر قطعنامه دهند یا فشار سیاسی بیاورند قطعا عکس‌العمل نشان می‌دهیم.