اقتصادسنج| دارایی‌های دیجیتال در سال‌های اخیر به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفته‌اند زیرا امروزه افراد و مشاغل بیشتری فعالیت‌های خود را به اینترنت و فضای مجازی منتقل می‌کنند و همین امر منجر به افزایش روزافزون محبوبیت دارایی‎ها و ارزهای دیجیتال می‌شود. از سوی دیگر پول سنتی دیگر پاسخگوی نیاز اقتصاد مدرن نیست.

اقتصاد دیجیتال که با پیشرفت‌های فناوری شروع به توسعه کرده است، به افزایش استفاده از ارز دیجیتال و انواع صرافی ارز دیجیتال  نیز منجر شده است. ارزهای دیجیتال این پتانسیل را دارند که طرز تفکر جامعه را در مورد پول به طور کامل تغییر دهند. ظهور ارزهای دیجیتالی که فقط به شکل الکترونیکی وجود دارند، بانک‌های مرکزی جهانی را به بررسی چگونگی عملکرد ارزهای دیجیتال ملی سوق داده است. رشد و توسعه فناوری می‌تواند استفاده از ارزهای الکترونیکی را به جای ارزهای فیزیکی گسترش دهد.

انواع دارایی های دیجیتال پذیرفته شده در صرافی ارز دیجیتال کدامند؟

دارایی‌های دیجیتال از سه نوع اصلی تشکیل شده‌اند. دنیای دیجیتال توسط محیط اینترنتی که توسط صرافی‌های ارز دیجیتال به صاحبان سرمایه معرفی و ارائه می‌شوند در اختیار معامله‌گران قرار می‌گیرند و عبارتند از ارزهای دیجیتال بانک مرکزی،  CBDC‌ها و استیبل کوین‎ها.

CBDC

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) ارزهای الکترونیکی هستند که توسط بانک مرکزی یک کشور صادر و کنترل می‌شوند. طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول، بیش از صد کشور در تمام دنیا تحقیقات CBDC انجام می‎دهند و برنامه‌هایی در این راستا دارند.

یک CBDC می‎تواند جایگزینی برای ارز سنتی فیات باشد. برخلاف ارز فیات که به دو صورت فیزیکی و دیجیتالی وجود دارد، CBDC  ها فقط به صورت دیجیتالی وجود دارند. استفاده از ارزهای الکترونیکی بانک مرکزی به عنوان راهی برای افزایش سرعت و امنیت روش‎های پرداخت متمرکز تلقی می‌شود.CBDC  ها با کاهش هزینه‌ها و خطرات حاصل از پول نقد، می‌توانند پرداخت‌های فرامرزی را تسهیل کرده و نیاز به ارز خارجی را کاهش دهند.

ارزهای دیجیتال

ارزهای دیجیتال توسط اشخاص خصوصی توسعه یافته و معرفی می‌شوند، بنابراین مستقل از بانک مرکزی یا نهادهای دولتی هستند. ارزهای دیجیتال از فناوری بلاک چین یعنی یک سیستم دفتر کل دیجیتالی که تراکنش‌های رمزنگاری را ثبت می‌کند، استفاده می‌کنند. ارزهای دیجیتال از رمزنگاری برای افزایش امنیت در برابر اهداف مخرب ارز دیجیتال استفاده می‎کنند.

بیت کوین و اتریوم شناخته شده‌ترین و بزرگترین ارزهای دیجیتال امروز دنیای دیجیتال هستند. برخلاف CBDCها، ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند، به این معنی که هیچ طرف واحدی مسئول صدور یا مبادله این ارزها نیست.

استیبل کوین‎ها

استیبل کوین‎ها نوعی ارز دیجیتال هستند که از پدیده بلاک چین و رمزنگاری استفاده می‎کنند. تفاوت اصلی بین ارزهای دیجیتال سنتی و استیبل کوین‎ها در این است که دارایی ذخیره و پشتوانه‎ای مانند دلار آمریکا یا طلا هستند که از نوسان‎های پرریسک آنها جلوگیری می‌کنند.

استیبل کوین‌ها نمایه شده به عنوان “پناهگاه امن” دنیای ارزهای دیجیتال تلقی می‌شوند. از مارس 2021، چهار ارز ثابت در دنیای دیجیتال و بازار سرمایه معرفی شده‌اند: Tether، USD Coin، coin Binance و Dai

میزان پذیرش ارزهای دیجیتال و معایب و مزایای آنها کدامند؟

هر کسی با اتصال به اینترنت می‌تواند و دسترسی به محیط یک صرافی ارز دیجیتال معتبر در هر کجای دنیا که باشد ارز دیجیتال بخرد و اقدام به معامله دارایی‌های دیجیتال خود نماید. به این ترتیب استفاده از ارزهای دیجیتال برای افراد و شرکت‌هایی که به موسسات بانکی سنتی دسترسی ندارند و یا دسترسی محدودی دارند آسان‎تر می‎شود.

تحقیقات می‎گوید که ارز دیجیتال می‌تواند جایگزین ارزهای فیزیکی شود. همچنین پیش‌بینی می‌شود که جریان‌سازی یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز برای جوامع اجتناب‌ناپذیر است. البته درست مانند تمام نوآوری‎ها، این ارزها دارای مزایا و معایبی هستند.

مزایای ارز دیجیتال

با بررسی معایب و مزایای معاملات دیجیتال می‎توانیم همه جوانب را سبک و سنگین کرده و ناگزیر بودن ورود به دنیای دیجیتال و پذیرش آن را بپذیریم.

• ارزهای الکترونیکی روند معاملات را سرعت می‌بخشند.
• به جای اینکه پول فیزیکی مستعد سرقت، جعل و نیاز به ذخیره فیزیکی در بانک ذخیره شود، ارز دیجیتال می‌تواند تردیدهای بالقوه را از بین ببرد و مشکلات امنیتی را حل کند.
• با وجود فناوری دیجیتال، حسابداری و ثبت سوابق تسهیل و مکانیزه می‌شود.
• استفاده از دارایی دیجیتال منجر به صرفه‌جویی در زمان و هزینه برای شرکت‌های صادرکننده، تجار و کاربران روزانه می‎شود.
• این بازار نوظهور نقل و انتقالات بین‌المللی ارزان‎تری را فراهم می‌کند.
• این بازار دارای ساختار 24/7 قابل دسترس است.
• کسانی که حساب بانکی ندارند نیز می‌توانند بدون نیاز به فرآیند تولید فیزیکی و به صورتی قابل اعتماد از آن استفاده کنند.
• از هر جا و مکانی  و تنها با مراجعه آنلاین به یک صرافی ارز دیجیتال می‎توان به آن دسترسی داشت.

معایب ارز دیجیتال

به طور حتم و یقین این بازار معاملاتی خالی از اشکالات بالقوه نیست و مواردی وجود دارند که این محیط را پرخطر می‌سازند.

• مسائل مربوط به ذخیره‎سازی و زیرساخت
• پتانسیل هک
• داشتن ارزش‌های فرار
• پذیرش محدود امروز
• داشتن قیمت‎های متغیر که ممکن است باعث کاهش ارزش شود
• دشواری بازگرداندن تراکنش‎ها
• آسیب پذیر بودن در برابر جرایم سایبری
• قابلیت ردیابی معاملات انجام شده
• داشتن گزینه‎های بسیار زیاد و گاهاً سردرگم کننده
• نوسان قیمت

آینده ارزهای دیجیتال و اقبال پذیرش آنها در دنیای معاملات دیجیتال

امروزه ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، در سراسر جهان به رسمیت شناخته شده‌اند. کارشناسان بر این باورند که ارزهای الکترونیکی به طور کامل توسعه خود را تکمیل نکرده‎اند و هنوز راه زیادی تا تکامل نهایی خود دارند. با افزایش علاقه سرمایه‌گذاران به این ارزها، شرکت‌ها و بانک‌های مرکزی که این ارزهای را ایجاد و حمایت کردند، شروع به انتشار ارزهای دیجیتال خود نمودند.

تعداد این ارزها و کاربران آنها روز به روز در حال افزایش است و با توجه به توسعه و سرعت رشد فناوری، گسترش ارزهای الکترونیکی و افزایش حوزه استفاده از آنها اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد.

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی در سراسر جهان

بانک‎های مرکزی در نقاط مختلف جهان شروع به انتشار ارزهای الکترونیکی خود (CBDC) کرده‎اند و ارزهای خود را از طریق بسترهای صرافی ارز دیجیتال در اختیار صاحبان سرمایه قرار می‌دهند. در میان بانک‎های مرکزی که CBDC دارند می‎توان به کشورهای زیر اشاره کرد:

• چین: از سال 2020، بانک خلق چین یوان دیجیتال معروف به e-CNY را در چندین منطقه در چین آزمایش کرده است.
• سوئد: از سال 2020، ریسک بانک این کشور در حال آزمایش e-krona به عنوان یک ارز دیجیتال است. هدف از ارائه این ارز حصول اطمینان از دسترسی مردم سوئد به یک روش پرداخت امن و مؤثر می‎باشد.
• اتحادیه اروپا: بانک مرکزی اروپا (ECB) در حال کار بر روی یک ارز دیجیتال است که بتواند توسط مشاغل خرده‌فروشی در منطقه یورو استفاده شود.
• بریتانیا: قصد دارد با راه‌اندازی ارز دیجیتال بریکوین وابستگی نقدی کشور کاهش یابد.
• کانادا: بانک کانادا به تحقیقات خود برای صدور CBDC ادامه می‎دهد.