اقتصادسنج |قیمت موز این روزها گوی سبقت را از دلار ربوده و به کیلویی 100 هزار تومان رسیده است. روند صعودی قیمت موز که از اواخر سال گذشته شروع شده بود، در اردیبهشت ماه اوج گرفت و امروز، 11 اردیبهشت 1402، وارد کانال 100 هزار تومان شد. آن‌طور که فعالان این صنف می‌گویند، کاهش واردات موز علت اصلی جهش آن شناخته می‌شود.

اما برای ریشه‌یابی این ماجرا شاید بهتر باشد به عقب‌تر بازگردیم. خرداد سال 1399 دولت تصمیم گرفت تا برای حفظ منابع ارزی، واردات موز را مشروط به صادرات سیب کند.

به عقیده فعالان این صنف، واردات موز در قبال صادرات سیب نه‌تنها منجر به حفظ منابع ارزی نشد، بلکه زمینه افزایش رانت برای واردکنندگان موز را در پی داشت. در واقع این قانون در حالی وضع شد که واردکنندگان موز لزوما صادرکننده سیب نبودند؛ از همین رو پای نفر سوم به عنوان دلال و سودجو به واردات و صادرات سیب باز شد.

در حال حاضر قیمت موز در میوه‌فروشی‌های سطح شهر بین کیلویی 96 هزار تا بیش از 100 هزار تومان است؛ رئیس اتحادیه بارفروشان تهران افزایش نرخ ارز و عرضه قطره‌چکانی را عامل افزایش قیمت این میوه وارداتی عنوان می‌کند.
در سایه افزایش قیمت موز، شاهد افزایش سرسام‌آور قیمت سایر میوه‌های وارداتی نیز هستیم؛ برای مثال قیمت آناناس به 250 هزار تومان و قیمت یک عدد آواکادو به 100 هزار تومان رسیده است.

موز 100 هزار تومانی هم سودده نیست!

اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه بارفروشان میوه و سبزی تهران، درباره افزایش قیمت موز توضیح داد: در حال حاضر قیمت موز در خرده‌فروشی‌های سطح شهر کیلویی 100 هزار تومان است، اما فروش آن سودی نصیب میوه‌فروشان نمی‌کند.

او افزود: میوه‌فروشان هر کیلو موز را حدود 90 هزار تومان از میدان مرکزی تره‌بار می‌خرند که با سایر هزینه‌ها، قیمت آن کیلویی حدود 100 هزار تومان برای میوه‌فروشان تمام می‌شود؛ از این رو باید گفت که فروش موز برای میوه‌فروشان سودی به همراه ندارد و تنها به دلیل اینکه درب مغازه این میوه وجود داشته باشد، اقدام به خرید آن می‌کنند.

چرا قیمت موز افزایش یافت؟

کارگر در پاسخ به این سوال که آیا افزایش قیمت موز به علت کاهش واردات بوده است؟ گفت: از آنجایی‌ که این اتحادیه حلقه سوم در رسیدن میوه به دست مردم است، در این باره نمی‌توان اظهارنظری کرد؛ اما به‌طورکلی برخی از میوه‌هایی که مانند موز، نارگیل، آناناس و انبه میوه‌های وارداتی هستند، قیمت آن با نرخ ارز بالا و پایین می‌شود.

او افزایش نرخ ارز، کمبود و عرضه موز به صورت قطره‌‎چکانی را از جمله عواملی ذکر کرد که می‌تواند در افزایش شدید قیمت موز موثر باشد.

وی با بیان اینکه این اتحادیه در افزایش قیمت میوه نقشی ندارد و میوه‌فروشان خود نیز جزو مصرف‌کنندگان محسوب می‌شوند، تصریح کرد: این اتحادیه از شرایط فعلی ناراضی است و انتقاد بسیاری به وضع موجود دارد.

این فعال صنفی یادآور شد: به بهانه عرضه و تقاضا شاهد افزایش قیمت میوه هستیم، این در حالی است که باید معیار و ملاک مشخصی برای فروش داشته باشیم؛ اینکه زمانی عرضه کاهش پیدا کند نباید فروشندگان اقدام به فروش کالا با هر قیمتی کنند.

کارگر در پایان یادآور شد: اما مردم افزایش قیمت میوه را تنها در مغازه‌های میوه‌فروشی مشاهده می‌کنند، در حالی‌که در مبدا هیچ‌گونه قانون‌مداری به چشم نمی‌خورد.