اقتصادسنج | پرداخت وام اشتغال روستایی و طرح اشتغال روستایی و عشایری با هدف جلوگیری از مهاجرت به کلانشهرها، کاهش حاشیه‌نشینی و ماندگاری ساکنان روستا‌های کشور در بهمن 96 کلید خورد. با تصویب مجلس مجوز برداشت 1.5 میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای ایجاد اشتغال و حفظ مشاغل روستایی صادر شد.

بر اساس این طرح مقرر شد معادل ریالی 1.5 میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی نزد مؤسسات عامل (بانک‌های کشاورزی، پست بانک، توسعه تعاون، صندوق کارآفرینی امید و صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی) سپرده گذاری شود و با تلفیق منابع هر مؤسسه برابر با سهم صندوق توسعه ملی به متقاضیان پرداخت شود.

محمود کریمی بیرانوند، معاون اشتغال وزارت کار اردیبهشت ماه 1402 با بیان این که منابع موجود و بازپرداخت شده اعتباری اشتغال روستایی هزار میلیارد تومان است، عنوان کرد: اعتبارات اشتغال روستایی سال گذشته 3هزار میلیارد تومان بود و پیش بینی ما برای امسال حداقل 8هزار میلیارد تومان است.

 مهاجرت معکوس 350 هزار نفر به روستا و کاهش نرخ بیکاری 

امیرحسین مدنی، معاون توسعه روستایی و مناطق محروم رئیس جمهور از مهاجرت معکوس 350 هزار نفر از شهر به روستا در 4 سال گذشته خبر داد.

وی گفت: بر اساس پژوهش انجام‌شده از سال 96 تا 1400 تعداد 350 هزار مورد مهاجرت معکوس از شهرها به روستاها داشته‌ایم.

مدنی با بیان اینکه البته نرخ تورم در روستاها بالاتر از شهرها است اظهار داشت: یک بخش آن به خاطر هزینه‌های حمل و نقل است که ما در روستا مشکل راه نداریم، اما مشکل وسایل نقلیه داریم و روستائیان برای رساندن محصولات کشاورزی و حتی خودشان به شهر با مشکلاتی مواجه هستند.

مدنی اضافه کرد: 20 هزار شاهراه در کشور وجود دارد که 500 شاهراه به روستاها ختم می‌شود. در برنامه قرار است 1500 شاهراه حمل و نقل و نوسازی ناوگان روستایی در بخش حمل بار و مسافر انجام شود.

معاون توسعه روستایی و مناطق محروم رئیس جمهور اظهار داشت: قرار است 16 هزار کیلومتر راه روستایی و بارانداز در کشور ایجاد شود. در شاخص راه روستایی، 3 درصد رشد داشتیم و تاکنون 4 هزار کیلومتر راه روستایی احداث شده و قرار است 12 هزار کیلومتر باقیمانده ظرف 3 تا 4 سال آینده به بهره‌برداری برسد.

وی افزود: برخی از راه‌های روستایی مربوط به 35 سال قبل است که باید به سازی شود، همچنین در برنامه 6 ساله قرار است دولت در بخش آب روستایی، مشکل 10 هزار روستایی که دارای تنش آبی بودند را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ حل کند. تاکنون 3030 روستا حل شده است و بناست طی دو سال آینده 7 هزار روستای دیگر نیز آبرسانی شود و این وعده‌ای است که وزارت نیرو داده است.

مدنی گفت: قرار است شاخص برخورداری روستاها از آب آشامیدنی سالم و پایدار به 90 درصد برسد. در این زمینه 6 هزار رشته قنات مطالعه شده است. تاکنون 32 درصد از آنها بهسازی شده، بهره‌وری قنات‌ها از 32 درصد به 36 درصد افزایش یافته است و قرار است بهره‌وری آن طی دو سال آینده به 46 درصد افزایش یابد.

معاون توسعه روستایی و مناطق محروم رئیس جمهور در مورد طرح‌های آبخیزداری در روستاها گفت: یکی از مشکلات اجرای طرح آبخیزداری که در شورای عالی جهاد سازندگی مطرح شده بود که یک میلیون هکتار از حوضه‌های آبخیز را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ انجام دهیم، این است که اعتبارات آن در بودجه‌های عمرانی و تملک دارایی در نظر گرفته می‌شود، درحالی‌که وقتی طرح اجرا می‌شود، باید به دولت نشان داده شود، اما در آبخیزداری این طرح‌ها در بیابان‌ها اجرا می‌شود.

وی تأکید کرد: در بودجه سال آینده تلاش می‌شود فصل مجزایی در بودجه برای طرح‌های آبخیزداری و آبخوان داری روستاها پیش‌بینی شود.

مدنی همچنین با بیان اینکه 15 مجموعه مختلف در اشتغال روستایی ورود پیدا می‌کنند، گفت: گاهی در یک روستا از دو نهاد افرادی برای ایجاد اشتغال وارد می‌شوند و وظیفه شورای عالی جهاد سازندگی این است که این هماهنگی بین گروه‌ها را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ انجام دهد تا تداخل ماموریت نداشته باشند.

معاون توسعه روستایی و مناطق محروم رئیس جمهور همچنین در مورد منابع تبصره 18 بودجه گفت: دستگاه‌های مختلف از منابع این تبصره سهم دارند؛ به‌طور مثال وزارت صنعت، کمیته امداد، ستاد اجرایی و بنیاد برکت، هر کدام شبکه تسهیل‌گری دارند و مشکل اشتغال روستایی فقط وام نیست، باید تسهیل‌گران و راهبران شغل، مراجعه کنند. سازمان برنامه در زمینه 25 هزار روستا مطالعه و کار کرده‌اند و پیشنهاد ایجاد شغل با توجه به شرایط روستاها در آنها مشخص شده است.

 افزایش وام اشتغال روستایی 

وی افزود: تسهیل‌گران برای ایجاد اشتغال درروستاها وارد می‌شوند و ما به عنوان بازوی شورای عالی اشتغال در روستا عمل می‌کنیم و به وسیله سامانه‌ای که طراحی کردیم، از تکرار وام‌ها برای افراد جلوگیری می‌کنیم.

مدنی همچنین در مورد سقف وام‌های روستایی گفت: سال گذشته سقف وام‌های روستایی 300 میلیون تومان بود که امسال به 500 میلیون تومان افزایش یافته و هر یک از وام‌گیرندگان به ازای هر اشتغال جدیدی که ایجاد می‌کنند، می‌توانند تا سقف 500 میلیون وام بگیرند. اگر در یک کارگاه 20 نفر جدید مشغول به‌کار شوند می‌توانند به همان تعداد وام 500 میلیون تومانی دریافت کنند.

وی در مورد حساب‌های پیشرفت و عدالت گفت: امسال دبیری این حساب بر عهده وزارت امور اقتصادی و دارایی است و تاکنون عملکرد قابل توجهی نداشته، البته در ابتدای سال میزان تحقق درآمدها کم است. منابع تبصره 18 دارای 3-2 جزء هست که بخشی از منابع مربوط به مانده اعتبارات در سال‌های قبل است که طبق قانون تا چند ماه از سال جاری امکان استفاده از آن وجود دارد. بخشی هم منابع قرض‌الحسنه بانک‌هاست که البته با روند کُندتری جذب می‌شود.

 کاهش نرخ بیکاری روستاها از 7.2به 5.6درصد 

معاون توسعه روستایی و مناطق محروم رئیس جمهور تصریح کرد: برای ایجاد اشتغال تاکنون 249 هزار نفر وام اشتغال دریافت کرده‌اند. در این زمینه بیش از 50 هزار میلیارد تومان از بهمن سال گذشته تاکنون پرداخت شده و نرخ بیکاری در روستاها از 7.2 درصد به 5.6 درصد کاهش پیدا کرده است.