اقتصادسنج | تمام رویدادهایی که اقتصاد ایران در یک هفته گذشته از سر گذراند شاید به اندازه تحولات بازار ارز که سرنوشت قیمت بازارهای موازی را تعیین می‌کند از سوی مردم مورد توجه نبود؛ جایی که پیش‌بینی‌های کارشناسی به چالش کشیده شد. دلار که در بازار غیررسمی، به سمت قله‌ی قیمتی ۶۰ هزار تومان خیز برداشته بود، لیز خورد و پایین آمد و افرادی را که هیجانی به میدان فردوسی هجوم برده بودند را متضرر کرد. “به رنج اندر است ای خردمند گنج…نیابد کسی نابرده رنج”.

سه شنبه ۲ اسفندماه بود که بانک مرکزی سیاست جدیدی را به منظور کنترل بازار ارز کلید زد. فعالیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران از آن روز آغاز و اعلام شد که خرید و فروش بیرون از این ساختار مجاز نخواهد بود. دلار در آن روز در مرکز مبادله ۴۱ هزار و ۵۴۹ تومان قیمت خورد.

به دنبال این محدودیت از صبح روز بعد دلار در بازار غیر رسمی رومد رو به رشد خود را ادامه داد افسار پاره کرد و تا محدوده‌هایی بالایی کانال ۵۰ هزار تومان بالا رفت.

ظهر چهارشنبه بانک مرکزی طی اطلاعیه، خرید و فروش با نرخ نزدیک به بازار آزاد را در صرافی‌ها مجاز اعلام کرد. همزمان عرضه ارز در مرکز مبادله ارز و طلا به میزان دو برابر تقاضا صورت گرفت. سپس تقاضا برای اسکناس دلار آرام گرفت و شروع به ریزش تا زیر ۵۴ هزار تومان کرد. البته دولت به مسافران تا ۵۰۰ یورو ارز ۴۱ هزار تومانی پرداخت می کند که تا روز چهارشنبه هفته جاری ۱۲۸۳ نفر معادل ۶۳۸ هزار یورو دریافت کردند. شرایط به گونه‌ای رقم خورد که حالا تعداد زیادی از فعالان بازار و کارشناسان معتقدند روند کاهشی نرخ ارز ادامه خواهد داشت. رئیس کانون صرافان هم اعلام کرد که با توجه به ادامه دار بودن کاهش قیمت ارز در بازار طی روزهای آتی، به مردم توصیه می‌شود برای جلوگیری از ضررهای سنگین، فعلا به این بازار وارد نشوند.

بازگشت امید به تالار شیشه‌ای

با نوسانات ارزی در اواخر هفته قبل، شاخص بورس که معمولا با انتظارات تورمی رشد می‌کند از کانال ۱.۶ میلیون واحد شروع به افزایش کرد و تا یک میلیون و ۸۳۸ هزار واحد بالا رفت. سپس طی نوساناتی در آخرین روز معاملاتی (چهارشنبه) قرمز شد و به یک میلیون و ۸۲۱ هزار واحد رسید. رییس سازمان بورس در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرد که «تمهیداتی برای حمایت از سرمایه‌گذاران خرد به کار گرفته شده است»؛ تمهیداتی که باید منتظر دیدن نتیجه آن‌ها منتظر ماند.

خودرو ترمز می‌گیرد؟

بمب خبری هفته گذشته در بازار خودرو می‌تواند برکناری مدیرعامل ایران خودرو به دستور رییس‌جمهور با توجه به شائبه واگذاری رانتی خودرو باشد. ‌ روز ۷ اسفندماه با تغییر خطیبی این خبر تأیید و محقق شد. خطیبی پس از گذشت ١٣ ماه از دوره فعالیت، برکنار شد و جای خود را به علیمردان عظیمی داد.

اما در کنار حذف رانت، آرزوی دیرینه متقاضیان پایان دلالی در بازار خودرو است که می‌تواند در سال آینده با دو طرح «واردات» و «تولید متناسب با تقاضا» توسط خودروسازان داخلی شکل واقعیت به خود بگیرد. هردو طرح مذکور در حال اجرایی شدن است. سخنگوی وزارت صمت در عین حال که بیان کرده «نمی‌گوییم خودرو گران نخواهد شد» مدعی شده که «قیمت خودرو به زیر نرخ تورم می‌رسد و دیگر تقاضای سرمایه‌گذاری شکل نخواهد گرفت».

طلا و سکه هم کوتاه آمدند

همانطور که انتظار می‌رفت در هفته‌ای که گذشت روند کاهشی قیمت ارز به افت قیمت سکه و طلا هم انجامید. در زمان اوج‌گیری دلار، سکه طرح جدید تا سطوح بالای ۳۰ میلیون تومان بالا رفت اما به گفته رییس اتحادیه طلا در پایان هفته به کانال ۲۹ برگشت و در پایان روز پنجشنبه ۱۱ اسفند ۲۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معامله شد. طلا هم به همین ترتیب در هر گرم به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید.

آنها که از خیر شش دانگ گذشتند!

وضعیت قیمت‌های پیشنهادی مسکن به گونه‌ای شده که استقبال از طرح خرید متری مسکن را بیشتر کرده است. طبق گزارشی که ۹ اسفند منتشر کرد بازار پیش‌فروش متراژهایی از یک آپارتمان به چند نفر در تهران گرم شده و این نوع معاملات عمدتا توسط تعاونی‌ها در منطقه ۲۲ انجام می‌شود. در این فرآیند افراد برای حفظ ارزش پول و سرمایه‌گذاری در بازار مسکن، سهام خریداری می‌کنند.
بازار مسکن معمولا در ماههای پایانی سال به رونق می‌رسد.

در دو ماه اخیر هم معاملات در این بازار افزایش یافته و نرخها نیز دچار تغییر شده‌اند. البته قیمت رسمی ۹.۸ درصد بالا رفته اما قیمتهای پیشنهادی بیش از ۳۰ درصد. امان از توهمات بعضی بخر و بفروش‌ها که معلوم نیست کی قرار است از بازار مسکن دست بردارند. ممکن است در سال آینده با اجرایی شدن قانون مالیات خانه‌های خالی و خانه‌های لوکس، خریداران مصرفی کمی روی آرامش ببینند؛ امید که چنین شود!