سوالی که روزها مطرح می‌شود این است که آیا خرید و فروش طلای آبشده توسط مردم و سرمایه گذاری بر روی این نوع طلا، منع یا محدودیت قانونی دارد؟ در ادامه مطلب به بررسی این موضوع می پردازیم.
اقتصادسنج| عضو هیات رئیسه کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف ایران، با تأکید بر اینکه خرید و فروش طلای آبشده از نظر قانونی ممنوع نیست، اما به هیچ عنوان برای مردم عادی توصیه نمی‌شود، گفت: طلای آبشده کالایی تخصصی است که باید تنها میان طلافروشان و سازندگان مصنوعات معامله شود؛ چرا که ورود افراد غیرحرفه‌ای به این بازار می‌تواند آنان را با خطراتی از جمله تقلب در عیار و دشواری نقدشوندگی روبه‌رو کند.
با وجود آنکه خرید و فروش طلا از گذشته‌های دور در فرهنگ، سنت و اقتصاد ایران جایگاه ویژه‌ای داشته و همواره به‌عنوان کالایی ارزشمند و مطمئن شناخته شده است، اما در سال‌های اخیر نوعی از معامله طلا به نام طلای آبشده به یکی از پدیده‌های نو در بازار طلا تبدیل شده است. این شکل از سرمایه‌گذاری که تفاوت‌های محسوسی با خرید و فروش مصنوعات یا سکه دارد، در مدت کوتاهی توانسته توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران و حتی مردم عادی را به خود جلب کند. بسیاری از فعالان بازار معتقدند که گرایش روزافزون به خرید طلای آبشده، بازتابی از شرایط اقتصادی، نوسانات قیمت و تمایل مردم به نقدشوندگی سریع‌تر دارایی‌هاست.
طلای آبشده اما نرخ کارمزد کمی دارد و شاید همین موضوع باعث شده تا بیشتر پس اندازها برای خرید انواع طلا (طلا و سکه) به سمت خرید طلای آبشده متمایل شوند. اما مخاطرات احتمالی این نوع طلا، برعکس کارمزد کم آن، زیاد است.
با این حال؛ سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که آیا خرید و فروش طلای آبشده توسط مردم و سرمایه گذاری بر روی این نوع طلا، منع یا محدودیت قانونی دارد؟ و اینکه معامله و سرمایه‌گذاری بر روی طلای آبشده با چه محدودیت‌ها و مخاطرات احتمالی روبرو است.
در این رابطه، محمد کشتی آرای – عضو هیات رئیسه کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف ایران گفت: مطابق قانون، یعنی آنچه که مصوب مجلس شورای اسلامی یا هیات دولت باشد، خرید و فروش طلای آبشده ممنوعیتی ندارد. با این حال در این رابطه برخی دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها وجود دارد که مصوبه نهادهای مربوط به هر دستگاه است.
وی افزود: در این رابطه نیز، در اتحادیه فروشندگان و سازندگان طلا و جواهر، مصوبه‌ای وجود دارد که بر اساس آن واحدهای صنفی حق فروش طلای آبشده به مردم عادی و اشخاص را ندارند و از آنجایی که کار بر روی طلای آبشده یک فعالیت تخصصی مربوط به سازندگان طلا است، خرید و فروش آن در اصل میان فروشندگان صنفی طلا و سازندگان مصنوعات طلا و جواهر مرسوم است.
چرا مردم به خرید طلای آبشده روی آوردند؟
این عضو هیات رئیسه کمیسیون طلا و جواهر اتاق اصناف ادامه داد: طی سال‌های اخیر و از زمانی که قیمت طلا روند افزایشی را تجربه کرد و در طرف مقابل ارزش ریال با کاهش در مقابل ارزهای خارجی روبرو شد، مردم برای حفظ سرمایه خود به خرید و معامله طلای دست دوم روی آوردند تا بتوانند از افت ارزش سرمایه خود تا حد ممکن جلوگیری کنند. با این حال اگرچه خرید و فروش طلای دسته دوم اجرت نداشت، اما مردم مکلف بودند که سود و مالیات مربوطه را به طلا فروش بدهند و متعاقب این مسئله برخی تصمیم گرفتند که بجای خرید و فروش طلای دسته دوم، به سرمایه گذاری بر روی طلای آبشده روی آورند که هیچگونه اجرتی ندارد و سود کارمزد آن نیز یک درصد است.
کشتی آرایی خاطرنشان کرد: بارها به مردم درباره این موضوع، توصیه و هشدارهای لازم داده شده که طلای آبشده خریداری نکنند؛ چراکه این نوع طلا از نظر تخصصی و حرفه‌ای باید بین سازندگان و فروشندگان صنفی طلا معامله شود و ممکن است مشکلات زیادی را حین فروش برای کسانی که در این حوزه سرمایه‌گذاری، کرده‌اند ایجاد کند.
طی سال‌های اخیر و از زمانی که قیمت طلا روند افزایشی را تجربه کرد و در طرف مقابل ارزش ریال با کاهش در مقابل ارزهای خارجی روبرو شد، مردم برای حفظ سرمایه خود به خرید و معامله طلای دسته دوم روی آوردند تا بتوانند از افت ارزش سرمایه خود تا حد ممکن جلوگیری کنند. با این حال در خرید و فروش طلای دسته دوم مردم مکلف بودند که سود و مالیات مربوطه را پرداخت کنند و متعاقب این مسئله برخی تصمیم گرفتند که بجای خرید و فروش طلای دسته دوم، به سرمایه گذاری بر روی طلای آبشده روی آورند که هیچگونه اجرتی ندارد و سود کارمزد آن نیز یک درصد است.وی گفت: برای مثال، برخی از مردم زمانی که جریان هیجانی برای خرید و فروش طلای آبشده ایجاد شد، به این حوزه وارد شدند و سرمایه‌گذاری کردند که برخی از آنجایی که هیجانی به این بازار وارد شدند، بدون ارزیابی به واحدهای صنفی که اجاره‌ای بودند مراجعه و از آنها طلای آبشده خریداری کردند که بعدا در زمان فروش، با مشکلاتی از جمله، تفاوت بین عیار طلا و حتی جعلی بودن طلا روبرو شدند.
رئیس اسبق اتحادیه کشوری طلا و جواهر، تاکید کرد: همانطور که گفته شد خرید و فروش طلای آبشده ممنوعیت قانونی ندارد؛ ولی توصیه می‌شود که مردم عادی برای سرمایه گذاری از این روش استفاده نکنند؛ چراکه مخاطرات احتمالی آن به مراتب بیشتر از سود آن است.
کشتی آرای گفت: با وجود این هشدارها، توصیه می‌شود که اگر مردم اقدام به خرید طلا آبشده کردند، حتما باید توجه داشته باشند که از فروشنده فاکتور رسمی دریافت کنند که در آن فاکتور نام فروشنده، آدرس واحد صنفی و مشخصات دقیق طلای خریداری شده، ذکر شود که اگر خریدار در آینده با مشکلی روبرو شد بتواند از طریق آن به مراجع مربوطه مراجعه کند.
وی تاکید کرد: در حال حاضر نیز به مردم توصیه و تاکید می‌شود که به هیچ عنوان طلای آبشده خریداری نکنند و اگر قصد سرمایه گذاری بر روی طلا برای حفظ ارزش سرمایه خود دارند، بهتر آن است که سکه خریداری کنند، چرا که طلای معتبری است که توسط بانک مرکزی ضرب و ارائه می‌شود و به اصطلاح عنوان وجه رایج (در حوزه طلا) به حساب می‌آید و در هر زمان و هر جای کشور، می‌توانند آن را به فروش برسانند در حالی که اگر شخصی طلای آبشده خریداری کند غیر از واحد صنفی که طلای آبشده مذکور را به فروش رسانده، کسی طلای آبشده را از وی خریداری نمی‌کند.
کشتی آرای در پایان گفت: به عبارتی خریداران و مردم برای فروش طلای آبشده، باید به همان واحد صنفی که طلای آبشده را از آن خریداری کرده‌اند، مراجعه کنند که همین موضوع در نقد شوندگی طلای آبشده نسبت به سکه طلا، تفاوت‌های بسیاری را نشان می‌دهد و بیانگر قدرت نقدشوندگی کم این نوع طلا نسبت به انواع دیگر طلا است.
