قیمت دلار در حالی با آغاز به کار مرکز مبادله ارز و طلای ایران سرگردان شده که عباس علوی راد، اقتصاددان معتقد است تمام نیرو‌های موثر بر دلار و ارز، قدرت لازم برای افزایش قیمت دلار فراتر از ۴۵ هزار تومان در افق کوتاه مدت را ندارند.
اقتصادسنج | قیمت دلار در بازار آزاد در حالی در چند روز اخیر در دو راهی کاهش و افزایش قرار گرفته که خبر‌های آغاز به کار مرکز مبادله ارز و طلای ایران از یک طرف و تقویت ارزش اسکناس آمریکایی در بازار‌های جهانی از طرف دیگر، بازار دلار و ارز را تحت فشار گذاشته است.
قیمت دلار که در روز یکشنبه پس از تعطیلات سه روزه به ۴۴ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده بود در معاملات عصرهنگام به ۴۴ هزار و ۶۰۰ تومان رسید تا نشان دهد دلار فعلا سر ریزش ندارد. این در حالی است که در آغاز به کار مرکز مبادله طلا و ارز ایران، نوسانگیران اقدام به فروش ارز به دلیل ثبات این بازار در دهه فجر کردند.
کاهش محدود قیمت دلار در صرافی‌ها
قیمت دلار در تابلوی صرافی‌ها یکشنبه ۱۶ بهمن ۱۴۰۱ برابر ۴۳ هزار و ۱۳۸ تومان درج شد. اما سوال اصلی این است که با اقدامات جدید بانک مرکزی اعم از راه اندازی مرکز مبادله ارز و طلا از یک طرف و تسهیل ورود ارز از طرف دیگر، شاهد ریزش قیمت دلار خواهیم بود یا خیر؟
سیگنال بانک مرکزی به قیمت دلار
عباس علوی راد، اقتصاددان در این رابطه گفت: برای درک بهتر مسیر قیمت دلار در افق بسیار کوتاه مدت پیش رو لازم است تحولات متغیر‌های اقتصاد کلان ایران، فاکتور‌های موثر بر انتظارات تورمی و مجموع تحرکات جدید سیاست گذار پولی و ارزی کشور را به دقت بررسی کرد.
وی با بیان اینکه به نظر نمی‌رسد تا پایان بهمن تحول قابل ملاحظه‌ای در بازار دلار صورت گیرد، ادامه داد: در حوزه متغیر‌های اقتصاد کلان، پرش دوباره نرخ تورم نقطه‌ای به بالای ۵۰ درصد و دومین جهش بلند نرخ تورم ماهانه یعنی ۴.۳ درصد در دی ماه از یکسو و قطعی بودن تورم سالانه ۱۴۰۱ در محدوده بالای ۴۷ درصد، چشم‌اندازی برای ریزش چشمگیر قیمت دلار نشان نمی‌دهند.
بازگشت به دوران جهش‌های بزرگ ارزی؟
این اقتصاددان در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه آیا تا ۱۰ روز آینده افزایش قیمت دلار منتفی است؟ گفت: در نقطه مقابل رشد ۵۸ درصدی کل تجارت خارجی در دی ماه ۱۴۰۱ نسبت به ماه قبل از یکسو و ۲.۳ برابر شدن صادرات غیر نفتی در دی ماه نسبت به آذر و فزونی ۳.۱ میلیارد دلاری ارزش صادرات غیر نفتی نسبت به واردات در دی ماه همگی باعث خواهد شد نگرانی‌ها پیرامون کمبود منابع ارزی تا پایان سال کاهش یافته و افزایش قیمت دلار از این منظر قابل توجه نباشد.
علوی راد به اقدامات بانک مرکزی نیز اشاره کرد و ادامه داد: به لحاظ تحرکات سیاست گذار پولی و ارزی نیز تحولات قابل ملاحظه‌ای صورت گرفته است.
دور شدن دلار از هدف ۴۵ هزار تومانی
این اقتصاددان در تشریح اقدامات بانک مرکزی و تاثیر آن بر قیمت دلار در کوتاه مدت گفت: ابلاغ نرخ سود‌های جدید سپرده گذاری و تسهیلات بانکی از سوی بانک مرکزی به سیستم بانکی مهم‌ترین آن است. هرچند با توجه به شکاف عمیق سقف نرخ سود سپرده گذاری جدید (۲۳ درصد) با نرخ تورم فعلی نقطه‌ای (۵۱ درصد) و پیش بینی یکسال آتی آن نمی‌توان انتظار تحول خاصی داشت، اما هنوز ممکن است برخی افراد به شدت ریسک گریز بخشی از منابع نقد خود را از بازار ارز به سیستم بانکی منتقل کنند.
به گفته علوی راد، علاوه بر این، شروع به کار قریب الوقوع مرکز مبادله ارز و طلای ایران و معافیت واردات اسکناس و حواله ارز از مالیات دو تحول دیگر محسوب می‌شوند که می‌تواند در بازه بسیار کوتاه مدت مانع جهش قیمت دلار شوند.
دلار بخریم یا نه؟
این استاد دانشگاه با اشاره به سیگنال منفی تنش‌های بین‌المللی تهران با طرف‌های غربی گفت: در نهایت در زمینه فاکتور‌های انتظاراتی موثر بر قیمت دلار که ناشی از تحولات بین المللی و مسائل حل نشده ایران با طرف‌های غربی است نیز به نظر نمی‌رسد تا پایان بهمن تحول قابل ملاحظه‌ای صورت گیرد.
علوی راد خاطرنشان کرد: در مجموع به نظر می‌رسد تمام نیرو‌های موثر بر ارز، قدرت لازم برای افزایش قیمت دلار فراتر از ۴۵ هزار تومان را نداشته و حتی ممکن است تا محدود ۴۲ هزار و ۵۰۰ تومان هم کاهش داشته باشد.
