عوامل فاندامنتال نشان می‌دهند که بازار صعودی ارزهای دیجیتال در حال قدرت گرفتن است، به طوریکه قیمت بیت کوین تا یک قدمی ثبت رکورد جدیدی حرکت کرده و هم اکنون با قرار گرفتن در نزدیک  100 هزار دلار معامله‌گران را شگفت‌زده کرده است.

این در حالی است که بیت کوین پس از ثبت سقف قبلی خود در محدود 70 هزار دلار با ریزشی 80 درصدی تا حدود 15 هزار دلار رسیده بود ولی هم اکنون با عبور از سقف قبلی در محدود 99 هزار دلاری قرار گرفته است.

نمودار زیر روند نوسان قیمت بیت کوین را طی شش سال گذشته نشان می دهد.

دلایل رشد انفجاری بیت کوین چه بود؟

1- چشم انداز کاهش نرخ بهره و رشد قیمت بیت کوین

اولین دلیلی که رشد و ریزش بیت کوین را می توان با آن توضیح داد، رابطه بیت کوین با نرخ بهره فدرال رزرو است. به طور کلی وقتی فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش می‌دهد، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های بدون ریسک (مانند اوراق قرضه دولتی) جذاب‌تر می‌شود. این کار باعث کاهش تمایل به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرریسک مثل بیت‌کوین می‌شود. برعکس، کاهش نرخ بهره جذابیت دارایی‌های جایگزین را افزایش می‌دهد، که می‌تواند تقاضای بیشتری برای بیت‌کوین ایجاد کند.

همانطور که نمودار زیر مشخص است، رابطه قیمت بیت کوین با نرخ بهره حقیقی بانک مرکزی ایالات متحده معمولا رابطه ای عکس است. تحلیل گران بر این باورند که یکی از دلایل رشد قیمت بیت کوین چشم انداز کاهشی نرخ بهره توسط فدرال رزرو است.

2– ترامپ و حمایت از  ارزهای دیجیتال

انتخاب دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا احتمال ایجاد فضایی دوستانه‌تر با ارزهای مجازی را افزایش داده است. ترامپ با شعار حمایت از ارزهای مجازی وارد رقابت‌های انتخاباتی آمریکا شد و قول داد آمریکا را تبدیل به پایتخت ارز مجازی دنیا کند.

حالا به‌دنبال پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا سرمایه بازار ارزهای مجازی به برای اولین‌بار به 3 تریلیون دلار رسیده است. ورود سرمایه به صندوق‌های قابل معامله در بورس بیت کوین از ابتدای سال جاری میلادی تا 25.8 میلیارد دلار افزایش یافته است. خرید بالای بیت کوین توسط سرمایه‌گذاران با پیش‌بینی آسان‌تر شدن موانع قانونی جهت سرمایه‌گذاری در ارزهای مجازی در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ، قیمت بیت کوین را برای اولین‌بار در تاریخ به حدود 100 هزار دلار رسانده است.

لازم به ذکر است، بر اساس گزارش جدید رویترز و فایننشال تایمز، شرکت شبکه‌های اجتماعی متعلق به دونالد ترامپ، در حال مذاکره برای خرید شرکت معاملات رمزارزی Bakkt است. گروه رسانه و تکنولوژی دونالد ترامپ (TMTG) که مدیریت شبکه اجتماعی Truth Social را نیز بر عهده دارد، در یک‌قدمی اکتساب این شرکت رمزارزی است.

خرید این شرکت رمزارزی به رئیس جمهور منتخب ایالات متحده آمریکا کمک خواهد کرد تعامل بیشتری با این صنعت داشته باشد، چراکه او در کمپین‌های انتخابی این دوره، بارها وعده حمایت از این صنعت را داده است.

 فعالان ایرانی بازار رمز ارزها چه تعداد هستند؟

امیر تقدسی، عضو انجمن نظام صنفی رایانه‌ای ایران اخیرا در گفت و گویی گفته است: آمار دقیقی وجود ندارد اما گفته می‌شود بین 10 تا 15 میلیون استفاده کننده، فعال در ایران وجود دارد. همچنین طبق برآورد اتاق بازرگانی در تاریخ 27 اردیبهشت 1400، حدود 12 میلیون ایرانی در حوزه کریپتوکارنسی‌ها فعالیت می‌کردند که احتمالا تا به امروز این عدد افزایش یافته است.

البته لازم به ذکر است، هیچ آمار دقیق و متقنی در خصوص ایرانیان فعال در بازار رمز ها وجود ندارد و ممکن است برخی از آمارها در خصوص تعداد فعالان ایرانی این بازار به جهت سیاست گذاری های آتی به نفع تسهیل معاملات رمز ارزی جهت پیدا کند.

بررسی‌های حاصل از مقایسه حجم معاملات صرافی‌های داخلی ارز دیجیتال با بورس تهران نشان می‌دهد میانگین ارزش معاملات روزانه در بورس اوراق بهادار تهران در شش‌ماهه ابتدایی سال 1402 حوالی 9 همت بوده است. این درحالی است که بررسی‌ معاملات روزانه 10 صرافی ارز دیجیتال برتر کشور (از نظر حجم معاملات) نیز نشان می‌دهد ارزش معاملات آنها در نیمه نخست سال 1402 به‌طور متوسط روزانه بین 1.4 تا 1.8 همت بوده است.

تحلیل نمودارهای بازدهی سرمایه‌گذاری در رمزارزها در سال 1402 حاکی از آن است که حجم معاملا‌ت روزانه 8 صرافی برتر کشور مجموعا 1814 میلیارد تومان بوده است. والکس‌ با 692 میلیارد تومان، به عنوان صرافی‌ای شناخته می‌شود که بیشترین حجم روزانه معاملات را در سال گذشته داشته است. پس از آن به ترتیب صرافی‌های نوبیتکس، بیت‌پین، او‌ام‌پی فینیکس به ترتیب با حجم معاملاتی 264،404 و 206 میلیارد تومان صرافی های برتر سال گذشته شناخته شدند.

باید گفت محبوبیت ارزهای دیجیتال به مفهوم از‌دست‌رفتن جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد ایران نیست؛ اما نا‌گفته پیداست که در سال‌های گذشته به‌دلایل متعدد ناشی از عوامل اقتصادی‏، این بازار پر‌تقاضا نتوانسته همه سهامدارانش را راضی نگه دارد.

چشم انداز بیت کوین

پیش بینی نهادهای مالی بین المللی از وضعیت بیت کوین عمدتا بر این محور است که ملکه ارز های دیجیتال پتانسیل صعود تا حدود 120 هزار دلار را تا پایان 2024 دارا است. از آن طرف ذات بازار های مالی پیش بینی پذیر نیست و عده ی محدود تری از تحلیلگران بر این باورند که بیت کوین هم اکنون انگیزه ای برای ثبت سقف های جدید ندارد و با اصلاح مواجه خواهد شد.

برخی تحلیلگران یکی از مهم ترین دلایلی که به رشد بیشتر بیت کوین اعتقادی ندارند، حجم معاملات این رمز ارز است که بر خلاف قیمت آن ها روندی نزولی را طی کرده است. به بیانی دیگر عدم همراهی حجم معاملات با روند صعودی قیمت، این احتمال را که بیت کوین هم اکنون حباب زیادی داشته باشد را تقویت می کند.

شاخص های مختلفی برای سنجش ارزش بیت کوین وجود دارد که نشان می دهد این رمز ارز هم اکنون می تواند مسیر صعودی خود را ادامه دهد و یا با اصلاح مواجه خواهد شد. به عنوان مثال پیش از همه، نسبت MVRV را بررسی می‌کنیم؛ شاخصی که مارکت کپ بیت کوین را با ارزش تحقق‌یافته‌ آن مقایسه می‌کند. اگر این نسبت به بالای 3.7 برسد، معمولاً نشان‌دهنده آن است که بیت کوین به سقف محلی خود رسیده است. بر اساس داده‌های کوین گلس (CoinGlass)، نسبت MVRV در حال حاضر عدد 2.67 را نشان می‌دهد.

یکی از شاخص هایی که نوید گران بودن بیت کوین را می دهد، شاخص ترس و طمع است. این شاخص وضعیت معامله گران ارز های دیجیتال را نشان میدهد و احساسات معامله‌گران در بازار را بررسی می‌کند. زمانی که این شاخص از 80 فراتر می‌رود، نشان می‌دهد که احتمالاً بیت کوین به یک سقف محلی رسیده است. البته برای اینکه چنین نتیجه‌گیری داشته باشیم باید معیارهای دیگر را نیز بررسی کنیم. از تاریخ 12 نوامبر (22 آبان)، این شاخص بالای 80 بوده و در 17 و 19 نوامبر (27 و 29 آبان) به عدد 90 رسید. این عدد بالاترین سطح از ماه فوریه سال 2021 محسوب می‌شود.

به رغم مزیت های فوق، گسترش بازار رمزارزها، چالش های جدی ای برای ایرانیان نیز می تواند داشته باشد. یکی از مهم ترین این چالش ها، نظام کنترلی نسبتاً شدید حاکم بر معاملات اشخاص دارای تابعیت کشورهای تحریم شده، در صرافی‌های بین المللی است. به نظر می رسد دورزدن این سیستم ها برای هر ایرانی به آسانی میسر نباشد و این مسئله، ریسک ورود ایرانیان به عرصه رمزارزها را تا حد زیادی بالا خواهد برد. از سوی دیگر گسترش بازار رمزارزها به دلیل وجود پیچیدگی‌های ذاتی ریسک گرفتار شدن اشخاص عادی در رویه های کلاهبرداری را افزایش می‌دهد.