اقتصادسنج | قیمت دلار در کف کانال 49 هزار تومانی گرفتار شده است. قیمت این ارز پس از افت به کانال 48 هزار تومانی حالا دو روزی است که دوباره به کانال بالاتر صعود کرده اما از حجم معاملات کاسته شده و معامله‌گران در انتظار روشن شدن نتیجه مانورهای سیاسی دولت هستند.

قیمت دلار در هفته جاری افت و خیز داشت. در پی انتشار خبرهایی مبنی بر آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در کشورهای خارجی، بازار ارز نسبت به تزریق دلار امیدوار شد و در نتیجه آن، قیمت‌ها کاهشی شد. قیمت دلار در اثر این خبر و خبر تبادل زندانیان سیاسی به کانال 48 هزار تومانی نزول کرد.

با این حال پس از آنکه روشن شد این منابع به صورت نقدی به ایران پرداخت نمی‌شود و قرار است در کشور ثالث و تنها برای واردات کالاهای اساسی صرف شود، خوشبینی‌ها در بازار ارز فروکش کرد و قیمت دلار صعودی شد. بر همین اساس قیمت دلار با ورود به کانال 49 هزار تومانی در نیمه نخست این کانال گرفتار شده و به نظر می‌رسد توان تغییر روند را نداشته باشد.

افزایش قیمت دلار با خلف وعده دولت

برزو حق‌شناس کارشناس اقتصادی به تشریح وضعیت بازار ارز در دو هفته گذشته پرداخت گفت: «در روزهای انتهایی هفته گذشته، قیمت دلار تحت تاثیر اخبار آزادسازی دلارهای ایران در کره جنوبی وارد کانال ۴۸ هزار تومانی شد و بالاخره خبری که بارها با اخبارش سعی شد بازار تحت تاثیر قرار بگیرد، به واقعیت پیوست.»

وی به افزایش تقاضا در پی کاهش محدود قیمت دلار اشاره کرد و افزود: «با بیشتر شدن تقاضا، قیمت سریعا کانال عوض کرد و در کانال ۴۹ هزار تومان قرار گرفت. ذهنیت فعلی بازارساز یا بانک مرکزی این است که عرضه‌ها را همچنان بالا و قیمت را پایین نگه‌ دارد.»

این کارشناس اقتصادی در خصوص پیش‌بینی قیمت دلار در پایان تابستان خاطرنشان کرد: « علی‌رغم اینکه سعی می‌شود اخبار خوبی در حوزه توافق به بازار تزریق شود، اما اگر این خبرها تبدیل به واقعیت نشود تا انتهای تابستان تقاضا بیشتر خواهد شد و قیمت بالای کانال ۵۰ هزار تومان قرار می‌گیرد.»

دلار بخریم؟

حق‌شناس با اشاره به سیگنال خرید در بحث تکنیکال بیان کرد: «اگر در ماه‌های پیش رو در حوزه سیاست‌ خارجی گشایش جدی نداشته باشیم  فنر فشرده دلار آزاد می‌شود و شاهد جامپ ارزی دیگری خواهیم بود.»

وی درباره پیش‌بینی قیمت دلار برای هفته آینده گفت: «به احتمال زیاد در هفته پیش رو، قیمت دلار در کانال ۴۹ هزار تومانی نوسان داشته باشد. زیرا فعلا توانایی حفظ قیمت در بازه فعلی توسط سیاستگذار وجود دارد.»

امکان ثبات نرخ ارز تا پایان سال وجود ندارد

فردین آقابزرگی کارشناس بازارهای مالی هم در مصاحبه گفت: «در سال‌های گذشته برای کنترل بازار ارز اخباری مانند مذاکره برای آزادسازی هفت میلیارد دلار بلوکه شده در کره جنوبی زیاد منتشر شده است. مطمئنا چنین اخباری هر بازاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد.»

وی با تاکید بر اینکه بی‌ثباتی و عدم تحقق برخی اخبار بیشترین ضرر را به بازار می‌رسانند خاطرنشان کرد: «در صورت عدم تحقق اخبار روزهای اخیر بازار ضرر بزرگتری متحمل می‌شود. این در حالی است که اگر قیمت‌ها در سقف منطقی متوقف شوند بازار ضرر کمتری می‌بیند. این نوسان و خبردرمانی به تولیدکننده، صنعت‌گر، صادرکننده و حتی واردکننده آسیب می‌رساند.»

وی با اشاره به تورم ۵۰ درصدی از ابتدای سال‌جاری تا کنون گفت: «قیمت فعلی ارز با ارزش واقعی پول کشور تطابق ندارد. در حال حاضر دولت تنها بازیگر بازار ارز در کشور است. بنابراین آینده این بازار قابلیت پیش‌بینی ندارد و با خبردرمانی نیز کنترل قیمت دلار دوام چندانی ندارد.»

آقابزرگی با اشاره به رشد حجم نقدینگی و افت شاخص تولید گفت: «با توجه به افزایش نرخ تورم در کشور، قیمت دلار هنوز به ارزش ذاتی و واقعی خود نرسیده است. وقتی تورم ۵۰ درصد می‌شود یعنی ارزش پول ملی ۵۰ درصد کاهش داشته است. اگر بخواهیم نرخ ارزی را تا انتهای سال مقایسه کنیم امکان ندارد نرخ ارز را ثابت فرض کنیم.»

سایه رکود در بازارها

جواد فلاحیان دیگر کارشناس اقتصادی هم با تاکید بر اینکه آزادسازی دلارهای بلوکه شده تاثیری در کاهش قیمت دلار نخواهد داشت  گفت: «دولت به صورت مستقیم و غیرمستقیم سعی در کنترل قیمت‌ها دارد. فعلا ارزپاشی دولت زیاد است و بعضا با اخباری که از آزاد شدن منابعشان اعلام می‌کنند سعی در کنترل بازار دارند.»

وی پیش از این نیز با تاکید بر اینکه آزادسازی دلارهای بلوکه‌شده از کره جنوبی تاثیر زیادی بر روند قیمت‌ها نخواهد داشت، توضیح داده بود که: «در دولت روحانی این منابع توسط بانک مرکزی خرج شده است. معادل این دلارها، ریال چاپ و خرج کردند و بنابراین بعد از دریافت هفت میلیارد دلار، این پول به خزانه برگردانده می‌شود.»

فلاحیان با اشاره به اینکه با رکودی که در بازارها وجود دارد خرید و فروش در همه بازارها پایین آمده خاطرنشان کرد: «دلار نیز از این موضوع مستثنی نیست. در سایر بازارها به ویژه مسکن می‌بینید که خرید و فروش‌ها به شدت پایین آمده است. وقتی بازار رکودی باشد معمولا تقاضا در بازار به شدت پایین می‌آید.»

کف قیمت دلار کجاست؟

این کارشناسان اقتصادی با بیان اینکه هیجان و فشار فروشی در بازار وجود ندارد گفت: «به نظر می‌رسد برای قیمت دلار نهایتا کاهش تا محدوده ۴۷ هزار تومانی را می‌توان پیش‌بینی کرد و با توجه به شرایطی که در کشور وجود دارد پایین‌تر از این میزان دور از واقعیت‌های اقتصادی باشد.»

فلاحیان روند افزایشی قیمت دلار را با توجه به تورم، قابل توجه ندانست و تاکید کرد: «از ابتدای سال تا کنون تورم بیش از ۵۰ درصد رشد داشته و حتی با در نظر گرفتن قیمت فعلی دلار، هنوز این اسکناس آمریکایی از تورم جامانده است.»

وی تاکید کرد: «سیاست دولت فعلی مانند دولت‌های قبل است؛ یعنی کنترل بازار با ارزپاشی، خبردرمانی و اینکه از طریق صرافی‌های دولتی، قیمت را کنترل کنند. در مقطعی، دولت دیگر زورش نمی‌رسد و فنر رها می‌شود و قیمت‌ها رشد می‌کنند. بنابراین ثبات بازار ارز تا زمانی اتفاق می‌افتد که زور دولت برسد.»

عطش تقاضا را کم شد؟

علی طباطبایی دیگر کارشناس بازارهای مالی هم با بیان اینکه در مقطع فعلی بازارها تمام واکنش‌ها و نوسانات خود را با موضوع دلار هماهنگ کرده‌اند گفت: «تاثیرگذارترین موضوع بر قیمت دلار در روزهای اخیر، موضوع توافقات احتمالی ایران با آمریکا،‌ آزادی زندانیان دو تابعیتی و آزادسازی دلارهای بلوکه شده ایران است.»

وی با اشاره به اینکه با موضوعات فوق بازار ارز در شرایط ابهام قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: «تحلیل‌ها حاکی از این است که این ابهام منجر به عرضه دلار در بازار نخواهد شد. آزادسازی‌های موجود هم با توجه به شرایط فعلی کشور، عطش تقاضا را در بازار ارز کم نخواهد کرد.»

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اثر خبردرمانی موضوعات یادشده در روزهای اخیر تاکید کرد: «باید توجه داشت با آزادسازی منابع ارزی ایران، عرضه‌ها در بازار ارز تشدید نخواهد شد. زیرا این اخبار تاثیرات خود را چندین بار پیش‌خور کرده است.»

وی درباره پیش‌بینی قیمت دلار در روزهای آتی گفت: «به نظر می‌رسد که قیمت‌های فعلی دلار، قیمت‌های کف بازار است. تا کنون هم موضوع خبردرمانی و ایجاد ابهام در بازار منجر به کاهش یا رنج شدن قیمت دلار شده است.»

طباطبایی افزود: «برآورد می‌شود با گذشت زمان در ۶ ماهه دوم سال یعنی اواخر شهریور و اوایل مهر با روند صعودی تمام بازارها حتی بورس مواجه شویم. در این بازه زمانی استارت رشد قیمت دلار نیز زده شود.»

برابری ارزش ذاتی و قیمت دلار

در همین راستا سجاد بوربور کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه ارزش ذاتی و قیمت دلار برابر است گفت: «ما همیشه درباره ارزش دلار صحبت می‌کنیم، نه قیمت آن. قیمت چیزی است که عرضه و تقاضا در بازار آن را مشخص می‌کند و ارزش ذاتی همان مقداری است که روی کاغذ محاسبه می‌شود.»

وی افزود: «با وجود نقدینگی ۶ هزار و ۸۰۰ همتی، رشد اقتصادی ناپایدار سه درصدی و تورم بالای ۴۰ درصدی، با قیمت دلار ۴۹ هزار تومانی، عملا ارزش با قیمت یکی شده است. بنابراین متقاضیان به قیمت دلار را می‌خرند؛ نه گران و نه ارزان.»

وی با اشاره به نادر بودن برابری قیمت و ارزش ذاتی دلار در اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: «طی ۲۰ سال گذشته در اقتصاد ایران این اتفاق خیلی نادر بوده که ارزش با قیمت برابری کند.»

دلار تا پایان سال چقدر می‌شود؟

این کارشناس اقتصادی با اشاره به موضوع خبردرمانی‌های روزهای اخیر خاطر نشان کرد: «در صورتی که قیمت دلار با خبردرمانی ارزان‌تر شود، زیر ارزش و عدد واقعی می‌رود. آن زمان فعالان اقتصادی برای خرید دلار هجوم می‌آورند و نمی‌گذارند دلار پایین ارزش بماند. مثلا سهام فولاد مبادرکه اگر ۲۰ تا ۱۵ درصد زیر ارزش واقعی خود باشد، نمی‌خرید؟ دقیقا قیمت دلار نیز همین مصداق را دارد.»

وی با تاکید بر اینکه دلار نمی‌تواند پایین بیاید زیرا کف فاندامنتالی این اسکناس ایجاد شده است بیان کرد: «همیشه و در ۶ ماهه نخست سال مصرف ارز کم و تقاضا پایین بوده است. در ۶ ماهه دوم تقاضا نرمال‌تر می‌شود و گسیل می‌شود. آنجاست که عیار اقتصادی کشور مشخص خواهد شد.»

بوربور در ادامه افزود: «در نیمه دوم سال با نقدینگی که به سمت ۸ هزار و ۳۰۰ همت خواهد رفت و با رشد اقتصادی حدود سه درصدی، ما قیمت دلار را تا ۷۰ هزار تومان می‌بینیم. اگر تا پایان ۱۴۰۲ قیمت دلار به ۷۰ هزار تومان برسد به هیچ عنوان سورپرایز نمی‌شویم.»