اقتصادسنج| بررسی گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که در پایان بهمن ماه سال 1401 مانده کل سپرده‌ها در شبکه بانکی افزایش 31 درصدی داشته است. اما سهم استان‌های محروم از وام بانکی چقدر بوده است؟

بانک مرکزی در ادامه روند ماهانه انتشار آمار مربوط به سپرده‌ها و وام‌های بانکی به تفکیک استان، گزارش ارقام مربوط به بهمن ماه سال گذشته را در وب‌سایت رسمی خود منتشر کرد. در این گزارش میزان مانده تسهیلات اعطایی و سپرده‌های جذب شده در بانک‌های دولتی، خصوصی و همچنین موسسات اعتباری غیربانکی دارای مجوز از بانک مرکزی نمایش داده شده است.

بر اساس این گزارش، استان تهران بیش از نیمی از سپرده‌‌ها و تسهیلات را به خود اختصاص داده است اما استان‌های محروم‌تر مثل کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، خراسان جنوبی و خراسان شمالی، کمترین دسترسی را به وام‌های بانکی داشتند.

مانده وام‌ها و سپرده‌های بانکی در بهمن ماه 1401 (آمار استان تهران به دلیل اختلاف زیاد با دیگر استان‌ها حذف شده است).

تقسیم‌بندی وام‌ها و سپرده‌ها توسط بانک مرکزی

بر اساس گزارشی که بانک مرکزی منتشر کرده، بخش عمده وام‌های پرداخت شده به شبکه بانکی، شامل مطالبات دولت، تسهیلات اعطایی (ارزی و ریالی) و همچنین مطالبات سررسید گذشته، معوق ومشکوک‌الوصول هستند.

از سوی دیگر، سپرده‌ها نیز به دو دسته ریالی و ارزی تقسیم شده‌اند که عمده ارقام سپرده‌های ریالی شامل سپرده‌های بخش غیردولتی نزد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری همچون سپرده‌های دیداری، قرض‌الحسنه و سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌شوند. بخش اعظم سپرده‌های ارزی نیز از سپرده‌های دیداری، مدت‌دار، پس‌‌انداز و پیش‌دریافت اعتبارات اسنادی غیردولتی تشکیل شده است.

رشد 31 درصدی آمار سپرده‌های بانکی

بررسی گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که در پایان بهمن ماه سال 1401 مانده کل سپرده‌ها در شبکه بانکی به بیش از 6,878 هزار میلیارد تومان رسیده که این رقم در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته افزایشی 31 درصدی را ثبت کرده است. همچنین مانده کل سپرده‌ها از ابتدای سال 1401 نیز رشدی 24.3 درصدی را رقم زده است.

بررسی این آمار به تفکیک استان نیز نشان می‌دهد که تهرانی‌ها با سپرده‌گذاری 3,633 هزار میلیارد تومان، بیشترین مقدار وام بانکی را به خود اختصاص داده‌اند و استان‌های اصفهان با 350 هزار میلیارد تومان و خراسان رضوی با 295 هزار میلیارد تومان سپرده‌گذاری نیز در رده‌های بعدی قرار دارند. از سوی دیگر اما شهروندان استان کهگیلویه و بویراحمد با سپرده‌گذاری تنها 19.7 هزار میلیارد تومان، کمترین رقم را ثبت کردند.

کدام استان‌ها بیشترین سپرده‌گذاری را داشتند؟

گزارش بانک مرکزی همچنین نشان می‌دهد که مانده کل تسهیلات در بهمن ماه سال گذشته با افزایشی 32 درصدی نسبت به بهمن ماه سال 1400 به پنج هزار و 149 هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین این رقم در مقایسه با پایان سال 1400 معادل 24.78 درصد رشد را تجربه کرده است.

استان‌های تهران، اصفهان و خراسان رضوی در بخش تسهیلات نیز پیشتاز هستند و مانده رقم تسهیلات در بهمن ماه سال گذشته در این استان‌ها به ترتیب معادل 2,991 هزار میلیارد تومان، 232 هزار میلیارد تومان و 181 هزار میلیارد تومان ثبت شده است. کهگیلویه و بویراحمد در بخش تسهیلات نیز سهم کمتری از باقی استان‌ها داشته و شهروندان این استان در این مدت تنها 20 هزار میلیارد تومان وام گرفته‌اند.

استان‌های محروم کمترین وام را گرفتند

یکی از نکات قابل توجه این گزارش، اختلاف چشمگیر آمار تسهیلات بانکی و سپرده‌گذاری بانک‌ها در استان تهران در مقایسه با سایر استان‌هاست. موضوعی که بانک مرکزی یکی از علل آن را استقرار دفاتر بسیاری از شرکت‌ها و مؤسسات تولیدی سایر استان‌ها در استان تهران و انجام شدن عمده فعالیت‌های بانکی آنها از طریق شعب بانک‌ها در تهران اعلام کرده است.

از سوی دیگر، باید به این نکته توجه کرد که استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، خراسان جنوبی و خراسان شمالی که کمترین تسهیلات وام بانکی را دریافت کرده‌اند، همگی در میان 10 استان محروم ایران قرار دارند. موضوعی که می‌تواند نشان‌دهنده این نکته باشد که استان‌های فقیرتر، دسترسی کمتری به وام‌های بانکی دارند.