خودپرداز یا همان عابر بانک از ابزارهای راحت و رایج برای انجام عملیات بانکی است. شما می توانید با کارت عابر بانک (کارت نقدی) خود به راحتی پول برداشت کنید و یا انواع خدمات بانکی دیگر را دریافت نمایید. آیا می دانید خودپرداز ها انواع مختلف با ویژگی ها و قابلیت ها خاص خود را دارند؟ در این مطلب دستهبندی انواع عابر بانکها و البته تفاوت آن با دستگاه کشلس یا غیرنقدی بررسی شده است.
اقتصادسنج| خودپرداز یا همان عابر بانک از ابزارهای راحت و رایج برای انجام عملیات بانکی است. شما می توانید با کارت عابر بانک (کارت نقدی) خود به راحتی پول برداشت کنید و یا انواع خدمات بانکی دیگر را دریافت نمایید. آیا می دانید خودپرداز ها انواع مختلف با ویژگی ها و قابلیت ها خاص خود را دارند؟ در این مطلب دستهبندی انواع عابر بانکها و البته تفاوت آن با دستگاه کشلس یا غیرنقدی بررسی شده است.
خودپرداز یا عابر بانک دستگاهی است که به عنوان یک باجه بانک بدون کارمند بانک و متصل به سیستم شعبه بانک، در تمام ساعات شبانه روز برخی خدمات بانکی را به دارندگان کارتهای الکترونیک (شامل کارتهای نقدی، اعتباری و هدیه و کارتهای سایر بانکهای عضو شبکه شتاب) ارائه میکند.
انواع عابر بانک از لحاظ متصل بودن یا نبودن به بانک
خودپرداز شعبهای
خودپردازی است که به صورت ثابت (دیواری، سالنی، کیوسکی) در محل شعبه یا مکانی نزدیک به آن نصب می شود و به سیستم شعبه متصل است .
خودپرداز خارج شعبهای
خودپردازی است با قابلیت ارائه خدماتی نظیر خودپردازهای شعبه ای که به صورت ثابت (سالنی، دیواری، کیوسکی) یا سیار در محلی خارج از شعبه نصب می شود و به سیستم بانک ها متصل می باشد.
انواع عابر بانک از لحاظ «ثابت» یا «سیار» بودن
خودپرداز ثابت
خودپرداز سالني: نوعی خودپرداز است که در فضای بسته نصب می شود و عموماً به صورت 24ساعته قابل دسترس نیست. مانند خودپردازهای نصب شده در مجتمع های تجاری؛
خودپرداز دیواری: نوعی خودپرداز است که بدنه دستگاه در فضای بسته واقع شده و صفحه مانیتور آن رو به محیط آزاد است. این نوع خودپرداز قابلیت استفاده به صورت 24ساعته را دارا است. مانند خودپردازهای نصب شده در شعب بانک
خودپرداز کیوسکي: مشابه خودپرداز دیواری است با این تفاوت که در محل هایی که فضای لازم جهت استقرار خودپرداز در فضای بسته پذیرنده وجود ندارد، خودپرداز داخل کیوسک نصب و صفحه نمایش آن رو به محیط آزاد قرار می گیرد. این نوع خودپرداز نیز قابلیت استفاده به صورت 24ساعته را دارا است .
خودپرداز سیار
نوعی خودپرداز خارج شعبه ای است که به صورت موقت در محل های پر ازدحام (مثل جشنواره ها، نمایشگاه ها، مراسم ویژه و اماکن مذهبی) که امکان ایجاد شعبه و یا خودپرداز خارج شعبه ای ثابت در آنها وجود ندارد یا به خودپرداز برای زمان های محدودی نیاز دارند، مورد استفاده قرار می گیرد و با استفاده
از یک خودرو به نقاط مختلف کشور منتقل می شود.
عابر بانک غیرنقد چیست؟
دستگاه هایی با قابلیت ارائه تمامی خدمات خودپردازها به استثنای تراکنش های نقدی است که به منظور پوشش دهی خدمات غیر نقدی مورد استفاده قرار می گیرند و دارای انواع زیر است که تاکنون به صورت محدود در برخی از شعب بانک ها یا خارج از آن راهاندازی شده است.
کیوسک
دستگاهی است که علاوه بر ارایه تمامی خدمات خودپردازها (به غیر از برداشت وجه،) دارای قابلیت استفاده از مرورگرهایی مانند: اینترنت بانک، درخواست کارت هدیه، دریافت صورتحساب به صورت کاغذی و … .
هر دستگاه کیوسک دارای صفحه کلید (عددی و حرفی فارسی و لاتین)، کشوی کارت هدیه خام، کشوی برگ A4خام، و محفظه کارتهای بانکی ضبط شده برای نگهداری است .
کش لس (Cashless)
دستگاهی است که همه قابلیت های خودپرداز، به استثنای «پرداخت وجه» را دارا است و به صورت دیواری و رومیزی نصب می شود. بخش کارتخوان این دستگاه، بر خلاف خودپرداز و کیوسک، به گونه ای است که کارت به داخل دستگاه کشیده نمی شود و اطلاعات آن با کشیدن کارت در قسمت مربوطه، خوانده می شود. تنظیمات دستگاه نیز به منظور افزایش امنیت، پس از هر عملیات کارت مجدداً در قسمت کارتخوان بایستی کشیده شود.
منظور از “ترمینال” در دستگاه های خودپرداز چیست؟
شماره و نام منحصر به فردی است که برای شناسایی هر یک از دستگاه های خودپرداز، به آنها اختصاص می یابد.
منظور از “پذیرنده” در دستگاه های خودپرداز چیست؟
به شعبه بانک (در مورد خودپردازهای شعبه ای) یا دارنده محل خودپردازهای خارج شعبه ای (شخصیت حقیقی یا حقوقی که نسبت به واگذاری محل مناسب جهت نصب دستگاه خودپرداز اقدام است.) اطلاق می شود.
مهمترین قابلیتهای عابر بانک
- خدمات با کارت (کارت نقدی پارسیان یا سایر بانکهای عضو شبکه شتاب)
- دریافت وجه از کارت نقدی هر یک از بانکهای عضو شبکه شتاب (با قابلیت انتخاب نوع اسکناس در برخی از خودپرداز بانکها)؛
- مشاهده و چاپ صورتحساب 10گردش آخر
- مشاهده و چاپ گزارش 10قبض آخر پرداختشده و 10شارژ آخر خریداری شده
- پرداخت اقساط تسهیلات
- دریافت / تغییر/غیرفعالسازی رمز خرید اینترنتی (رمز دوم ثابت کارت)
- فعالسازی رمز دوم پویا کارت نقدی (عابر بانک)
- غیرفعالسازی کارت نقدی (عابر بانک)
- پرداخت قبض
- خرید شارژ
- پرداخت به مؤسسات خیریه
- صدور/لغو حواله خدمات بدون کارت ( قابلیت در برخی از خودپرداز بانکها)
- انجام برخی از خدمات بدون نیاز به کارت نقدی (عابر بانک)
- و … .
پرسش های متداول مشتریان بانک در استفاده از خودپرداز ها چیست ؟ چندی از پرسش ها در ذیل پاسخ داده شده است :
- جهت برداشت اسکناسهای خارج شده از خودپرداز بانک چقدر زمان داریم؟
- به طور میانگین، 20 ثانیه
- در صورت کسر مبلغ و عدم تحویل اسکناس (ضبط پول) چه اقدامی انجام دهیم؟
اگر کارت نقدی متعلق به همان خودپرداز باشد، صرفا به بانک مربوطه مراجعه شود . چنانچه کارت نقدی متفاوت از بانک خودپرداز باشد بایستی به همراه صورتحساب بانکی به بانک مربوطه مراجعه شود . بانک پس از بررسی پول را به حساب شما باز می گرداند. این عملیات نیازمند گذشت زمان نبوده و بلافاصله پس از اقدام شما رسیدگی می شود .
- در صورت انجام عملیات کارت به کارت (شتابی) وجه از کارت (حساب) کسر و به کارت مقابل واریز نشد، چه اقدامی انجام بدهیم ؟
معمولا ظرف مدت 48 ساعت کاری وجه به حساب شما باز می گردد . چنانچه در این بازه زمانی وجه بازنگشت، اقداماتی همچون: تماس با شماره 29911 (میز امداد شتاب)، تکمیل فرم مغایرت آنلاین در وبسایت بانک (در برخی از بانکها)، مراجعه حضوری به شعب بانک قابل انجام است .
- در صورت خرید شارژ از خودپرداز و عدم تحویل رسید ” کد شارژ ” چه اقدامی انجام دهیم ؟
- دربسیاری از بانک ها بستر اعلام مغایرت به صورت آنلاین در وبسایت وجود دارد . در غیر اینصورت مراجعه به بانک منجر به رسیدگی درخواست شما می شود .
- در صورتیکه کارت نقدی (عابر بانک) توسط خودپرداز ضبط شود، پس از دریافت کارت نقدی امکان استفاده مقدور است ؟
- خیر، پس از ضبط کارت نقدی توسط خودپرداز مسدود شده و بایستی بانک شما مجدد کارت نقدی را فعال کند .
- در صورتیکه کارت نقدی توسط خودپرداز یک شعبه (یا خودپرداز خارج شعبه ای) ضبط گردد، امکان دریافت کارت مجدد در شعب دیگر آن بانک امکانپذیر است ؟
- بله، کارت المثنی صادر شده و کارت قبلی بلااستفاده می شود .