ضامن، مانعی که کابوس آن آرامش را از متقاضیان دریافت وام سلب کرده است. اما این مانع غیر قابل مهار که قرار بود اعتبارسنجی آن را کنترل کند خیلی مهار نشده و بانک‌ها هر کدام از قاعده و قانون خاص خود تبعیت می‌کنند.

در این خصوص برخی از مخاطبان مواردی را بیان کردند.

یکی از مخاطبان می‌گوید:برای یک وام ساده مانند ازدواج یک بانک دو ضامن از ما خواست و یک بانک دیگر یک سفته با مبلغ مشخص و یک ضامن رسمی البته بانک‌های دیگر هم شرایط خاص خود را داشتند.

یکی دیگر از مخاطبان گفت: برای دریافت یک وام ۱۰۰ میلیون تومانی هر کدام از بانک‌ها یک درخواست ضامن متفاوت با شرایط متمایز دارند. پس افرادی مانند ما که شرایط مناسب ندارند باید چه اقدامی کنند؟

برای پیگیری برخورد سلیقه‌ای بانک‌ها برای دریافت وام، موضوع از رئیس کل بانک مرکزی پیگیری شد.

آقای علی صالح آبادی گفت: در این رابطه باید گفت بستگی به اعتبارسنجی فرد دارد. اگر فردی از رتبه اعتباری مناسبی برخوردار بوده بر اساس اصول باید ضامن کمتری به نسبت کسی که ریسک بالاتری دارد تامین کند.

او می‌گوید: در کل دریافت ضامن به ریسک مشتری بستگی دارد.

بانک مرکز‌ی باید جلوی برخورد‌های سلیقه‌ای در خصوص پرداخت وام را بگیرد

آقای جعفر قادری، نماینده مجلس در خصوص برخورد سلیقه‌ای بانک‌ها برای دریافت ضامن در تسهیلات تکلیفی مانند ازدواج گفت: از این نظر بانک مرکزی در این زمینه باید ورود جدی کند و جلوی برخورد‌های سلیقه‌ای را بگیرد.

او می‌گوید: برخورد سلیقه‌ای بانک ها برای دریافت ضامن می‌تواند مشکلاتی را برای مردم به همراه داشته باشد.

در خصوص دریافت ضامن‌ها و برخورد بانک‌ها در این زمینه کارشناس امور بانکی نکاتی را بیان کرد.

بانک‌ها به نوعی مختار در دریافت ضامن هستند

آقای حجت الله فرزانی گفت: اخذ تامین کافی یا همان اخد وثایق به استناد ماده ۶  قانون عملیات بانکی بدون ربا به عهده مدیریت بانک‌ها است و چون این موضوع به عهده خود مدیران بانک‌ها گذاشته شده است، بانک‌ها به نوعی مختار در دریافت ضامن هستند؛ اما یک سری وام‌ها مانند قرض الحسنه در بخشنامه‌های مشخص ضامن آن‌ها معین شده و جنبه تکلیف دارد.

او می‌گوید: به سبب این موضوع و این قانون به رفتار بانک‌ها نمی‌شود خرده گرفت و باید نگاهی به اصلاح قانون و شرایط فعلی کرد.

فرزانی می‌گوید: اگر بانک‌ها تخلفی کرده باشند راه‌های مختلفی برای بررسی آن وجود دارد؛ مانند شکایت افراد به اداره حراست (اداره نظارت) خود بانک ها، یا اطلاع رسانی به بانک مرکزی از جمله این راه ها است. البته که انتظار نظارت بسیار دقیق و کافی از بانک مرکزی بر روند اعتبارسنجی وجود دارد.

اما دیگر کارشناس امور بانکی در خصوص برخورد سلیقه‌ای بانک‌ها، دریافت ضامن و مشکلات پرداخت تسهیلات خرد نسبت به تسهیلات کلان مواردی را مطرح کرد.

او گفت: نظام بانکی برخلاف تمام تأکیدات دولت مبنی بر این که تسهیلات برای وام ازدواج، مسکن و … داده و در دریافت تضامین در این خصوص تسهیل گری شود، به شدت در این زمینه مقاومت  می کند. به دلیل کج کارکردی و ناترازی‌های جدی که در شبکه بانکی کشور وجود دارد، دخل و خرج نظام بانکی با یکدیگر نمی‌خواند. به همین دلیل بانک ها به شدت راغب هستند که تسهیلات خود را در حوزه‌هایی که در آمدزایی بیشتری برای خودشان دارد پرداخت کنند و به همین دلیل پرداخت تسهیلات خرد دچار مشکلات جدی و موانع زیاد است.

به گفته کارشناسان البته که پرداخت تسهیلات بی رویه هم می تواند اقتصاد کشور را با مشکلات فراوان مواجه کند؛ اما بسیاری از افراد هم هستند که به سبب نداشتن ضامن  برای دریافت تسهیلات یا برخوردهای متفاوت بانک ها در دریافت ضامن، هم اکنون با مشکلات متعددی در حال دست و پنجه نرم کردن هستند. مشکلاتی که انتظار می رفت اعتبارسنجی کمی آن را کم رنگ تر کند و این انتظار وجود دارد که در قانون جدید بانک مرکزی، بخش نظارتی بانک مرکزی در حوزه دریافت ضامن توسط بانک ها مورد توجه بیشتری قرار گیرد.