اقتصادسنج| در شرایطی افزایش قیمت ۱۰ تا ۴۲ درصدی برای خودروهای تولیدی ایران خودرو و سایپا در نظر گرفته شده، وزارت صنعت، معدن و تجارت مدعی است که هر چند این افزایش قیمت را در نظر گرفته؛ اما هنوز هم قیمت برخی خودروها از ۷۹ تا ۲۴۲ درصد ارزان‌تر از بازار است.

درست در شرایطی که باید برای کاهش این فاصله قیمتی با سیاست های درست تولیدی و تجاری اقدام نموده و سیاست‌گذاری کند، اختلاف قیمت خودروهای کارخانه ای با بازار را به رخ می کشد و با به رسمیت شناختن قیمت‌ها در بازار آزاد، خوشحال است که علیرغم افزایش ۱۰ تا ۴۲ درصدی که برای خودروها اعمال کرده است، هنوز هم خودرو را ارزان می فروشد؛ درحالی‌که همه می دانند قیمت های اعمالی در بازار غیررسمی و یا همان حاشیه بازار، جان گرفته از مجموعه سیاست های غلط و اشتباهی است که از زمان روی کارآمدن سیدرضا فاطمی امین، معاون برنامه ریزی وزارت صنایع و معادن در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد به عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت سیزدهم جاری شده است.

بعد از کش و قوس های فراوان بر سر نحوه قیمت‌گذاری خودرو و افزایش یافتن یا نیافتن قیمت این کالای خاص در بازار ایران که چند سالی است از یک کالای مصرفی به یک کالای سرمایه ای تبدیل شده است، وزارت صنعت، معدن و تجارت جزئیات افزایش قیمت خودرو داخلی را اعلام کرد.

در جدولی که از سوی این وزارت‌خانه منتشر شده؛ نه تنها قیمت سال گذشته خودروهای دو شرکت ایران خودرو و سایپا اعلام گردیده؛ بلکه درصد افزایش و قیمت خودرو داخلی جدید اعلامی برای خودروهای تعیین شده در این جدول هم درج گردیده است؛ اما آن‌چه که بیش از هر چیز دیگری در جدول مذکور خودنمایی می کند، استدلال جالب و محاسبه ای است که وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص اختلاف نرخ میان قیمت کارخانه و بازار آزاد داشته است.

در واقع در کنار ستون هایی که برای قیمت هر خودرو درج شده، یک ستون هم به اختلاف قیمت تعیین شده در سال ۱۴۰۲ با بازار آزاد و غیررسمی دارد که به گفته این وزارتخانه در دست دلالان است و دولت دخل و تصرفی در آن ندارد، اما به هر حال به نوعی تاکید می کند که آن را هم به رسمیت می شناسد و قبول دارد.

آن‌چه که در جدول اعلامی این وزارت‌خانه آمده است، قیمت دو خودرو بدون تغییر باقی مانده که شامل هایما S7 توربوشارژ اتوماتیک و هایما S5 توربوشارژ اتوماتیک است که بدون تغییر باقیمانده است، اما به تناسب در برخی از خودورها، افزایش قیمت ۱۰ تا ۴۲ درصدی در نظر گرفته شده است.

به عبارت دیگر، قیمت خودرو داخلی پژو ۲۰۷ دستی فرمان برقی، پژو پارس سفارشتی ای ال ایکس با موتور TU5، پژو پارس سال سفارشی، پژو جی ال ایکس دوگانه سوز، دنا پلاس، رانا پلاس، پژو ۲۰۶ تیپ ۲، پژو ۲۰۶ تیپ ۳ هاچ بک و ساینا S در سقف، افزایش قیمت داشته اند که همان ۴۲ درصد است.

در عین حال بعد از دو نوع خودروی هایما که بدون تغییر قیمت بوده اند، کوئیک اتوماتیک کم‌ترین افزایش قیمت به میزان ۱۰ درصد را داشته است؛ اما جالب اینجااست که بنا به ادعای وزارت صنعت، معدن و تجارت همین خودرو هم حداقل نسبت به بازار ۷۹ درصد ارزانتر فروخته می شود.

پژو ۲۰۷ دستی فرمان برقی با سقف افزایش قیمت از ۱۸۷میلیون و ۲۷۹ هزار تومان به ۲۶۵ میلیون و ۹۳۶ هزار تومان رسیده؛ در حالی‌که قیمت خودرو داخلی در بازار ۷۸۳ میلیون تومان است؛ بنابراین این خودرو هم‌چنان ۱۹۴درصد ارزان‌تر از بازار توسط تولیدکننده به فروش می‌رسد. پژو ۲۰۷ دستی نیز با درصد رشد قیمت مشابه از ۱۸۱میلیون و ۳۷۲ هزار تومان به ۲۸۸ میلیون و ۴۷۴ هزار تومان رسید که نسبت به نرخ ۷۶۵میلیون تومانی بازار همچنان ۱۹۷درصد ارزان‌تر است. پژو ۲۰۷ دستی با سقف شیشه‌ای که پیش از این ۲۰۵ میلیون و ۴۳۴ هزار تومان بود حالا ۲۸۸ میلیون و ۴۷۴ هزار تومان قیمت‌گذاری شده تا با ۴/ ۴۰درصد رشد قیمتی، همچنان ۱۸۳ درصد از قیمت بازار که ۸۱۶ میلیون تومان است ارزان‌تر باشد.

پژو ۲۰۷ اتوماتیک اما نسبت به باقی هم‌خانواده‌های خود درصد رشد قیمت کمتری، ۱/ ۲۴درصد، تجربه کرده است. این خودرو که از آذرماه سال ۱۴۰۰ به قیمت ۲۸۰‌ میلیون و ۷۱۸ هزار تومان به فروش می‌رفت، ۳۴۸ میلیون و ۳۹۰هزار تومان قیمت‌گذاری شده است که همچنان ۱۸۷درصد کمتر از قیمت یک‌میلیارد ‌تومانی بازار است.

پژو پارس TU5 به میزان ۲۱۳ میلیون و هشت‌هزار تومان قیمت‌گذاری شده که ۴۲ درصد افزایش را نسبت به قیمت ۱۵۰ میلیون و پنجاه هزار تومان قبلی نشان می‌دهد که نسبت به قیمت ۷۱۵ میلیون‌تومانی بازار از تفاوت ۲۳۶ درصدی حکایت دارد.

پژو پارس سفارشی ELX با موتور TU5 که پیش از این ۱۸۰میلیون و ۱۵۳هزار تومان قیمت داشت، پس از این با قیمت پایه ۲۵۵ میلیون و ۸۱۸ هزار تومان به فروش خواهد رسید که حاکی از رشد ۴۲ درصدی بهای آن دارد. این خودرو در بازار ۷۸۵ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود؛ بنابراین هم‌چنان قیمت آن در بازار ۲۰۷ درصد بیشتر از کارخانه است.

پژو پارس LX سفارشی با موتور TU5 نیز ۲۲۸ میلیون و ۸۷۴ هزار تومان قیمت‌گذاری شده که نسبت به ۱۶۱میلیون و ۸۴ هزار تومانی که پیش از این قیمت داشت، ۴۲ درصد رشد را نشان می‌دهد.

هر چند در محاسباتی که این وزارت‌خانه برای درصد ارزانی خودروها نسبت به بازار اما و اگرهای بسیاری هست و مشخص نیست که ملاک محاسباتی این وزارتخانه برای اختلاف قیمتی که میان یک خودروی درب کارخانه با بازار آزاد دارد، چیست، اما به نظر می رسد که این وزارتخانه کاملا حاشیه بازار را پذیرفته و حتی مردم را ترغیب می کند که خودرو از کارخانه بخرند و برای سود بیشتر در بازار آزاد به فروش برسانند.

نکته حائز اهمیت آن است که مشخص نیست منظور وزارت صنعت، معدن و تجارت از اینکه گفته می شود قیمت یک خودرو ۷۹ تا ۲۴۲ درصد کمتر از قیمت دلالی است، چیست. چراکه قیمت ۱۰۰ درصد ارزانتر از قیمت دلالی به این معنا که است که خودرو رایگان به دست مردم می‌رسد و یا در حوزه اختلاف ۲۴۲ درصدی قیمت کارخانه با بازار آزاد نیز، گویی یک خودرو نه تنها رایگان به دست مردم می رسد، بلکه ۱۴۲ درصد قیمت دلالی هم به خریدار داده می شود.