اقتصادسنج؛ یک کارشناس بازار خودرو گفت: واردات خودرو در کشور ما زمانی تاثیرگذار است که تحریم ها رفع شده باشد و خودتحریمی را کنار گذاشته باشیم. مواردی مانند سقف قیمتی، حجم موتور و عرضه خودرو در بورس اعمال کرده‌اند، کجای دنیا این طور مدیریت می‌کنند، یک سیستم گنگ غیرمنطقی طراحی کرده‌اند که نمی‌توانند اجرا کنند؛ به نظرم واردات خودروهای دست دوم معضلات خاص خود را خواهد داشت.

کمیسیون صنایع مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه واردات خودروهای دست دوم با ۵ سال کارکرد را تصویب کرده؛ این موضوع بارها مطرح شده و تا به حال به مرحله اجرا نرسیده است و حالا باید منتظر ماند و دید که آیا دولت سیزدهم این موضوع را اجرایی می‌کند یا نه. برای بررسی بیشتر این موضوع گفت‌و‌گویی با بابک صدرایی، کارشناس بازار خودرو داشته‌ایم که به شرح ذیل است.

صدرایی گفت: بحث واردات خودروی دست دوم از سال‌ها پیش وجود داشته، ولی هر بار با یک‌سری دلایل که مثلا شاید برای کشور جالب نباشد، منتفی شده است. این بار به این نتیجه رسیده‌اند که با این شرایطی که برای واردات خودروها وجود دارد، مانند سقف ۲۰ هزار دلاری که گذاشته‌اند، وضعیت تحریم و شرکت‌هایی که به ما خودرو نمی‌دهند و یا باید به سختی از کشورهای اطراف پیدا کنیم و ۱۰۰ هزار دستگاهی نیاز بازار را رفع نمی‌کند، اگر خودروی دست دوم وارد کنند که هم تعداد بیشتری باشد و هم تنوع مدل داشته باشد، حساسیت تحریمی کم می‌شود.

وی افزود: اما مشکل در رابطه با واردات خودروی دست دوم این است که چطور می‌خواهیم این تعداد را از کشورهای همسایه وارد کنیم. طرح واردات خودرو را آنقدر بی‌برنامه اجرا کردند که هر چقدر جلو می‌رویم، معضلات و مشکلاتش بیشتر می‌شود و چاره‌ای ندارند که بیایند و درباره واردات خودروی دست دوم ۵ سال کارکرده به عنوان یک گزینه جایگزین صحبت کنند.

این کارشناس بازار خودرو ادامه داد: به نظرم خودروی ۱۵ سال پیش خارجی از خودروی صفرکیلومتر ایرانی آلایندگی‌اش کمتر است و به فرض واردات، در نهایت خودروی تولید ۲۰۱۸ وارد می‌کنیم که تکنولوژی موتوری که الان برای خودروهای سایپا و ایران خودرو نصب می‌شود، برای دهه ۹۰ میلادی است و ۲۰ سال از تکنولوژی خارجی‌ها عقب‌تر است؛ بنابراین آلاینده بودن خودروهای دست دوم دلیل منطقی و قانع کننده‌ای نیست.

صدرایی بیان کرد: البته خودروی دست دوم هم چالش‌های خاص خودش را دارد؛ تامین این تعداد خودرو، سالم بودن آنها و این که ارزش ورود به کشور را داشته باشند، کار ساده‌ای نیست و موضوع بعدی هم این که همزمان با ورود این‌ها به ایران، حجم ورود قطعات مصرفی به کشور زیاد خواهد شد، چون این ها در عمری هستند که نیاز به قطعه مصرفی دارند. با این وجود واردات خودروی خارجی مثلا مدل‌های ۲۰۱۸، ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ از آوردن خودروی چینی بی‌کیفیت به نام خودروی وارداتی به کشور، نفع بیشتری برای مردم خواهد داشت.

وی تصریح کرد: در صورت واردات خودروی دست دوم، ناگزیر به واردات از کشورهایی چون ارمنستان، عمان، ترکیه، قطر، عراق، گرجستان و امارات هستیم و واردات خودرو های دست دوم کره‌ای و ژاپنی مقرون به‌صرفه‌ و قابل اعتمادتر است اما در مورد این که از کدام کشورها وارد کنیم به دلیل تحریم ها در مضیقه هستیم و قدرت انتخاب نداریم. اگر خودروی غیرچینی بیاوریم، با هزاران دردسر وارد کشور می‌شود که البته نمی‌تواند حجم انبوهی هم داشته باشد. همین واردات نیم‌بند را هم که ببینید، ۲۰ هزار چانگان و ۲ هزار کیا وارد می‌شود که نشان می‌دهد، دست‌شان برای خودروهای چینی بازتر است و البته چانگان جزء خودروهای باکیفیت چینی است و تفاوت آنچنانی با خودروی ژاپنی و کره‌ای ندارد. خبرهایی وجود دارد که مذاکراتی برای واردات خودروهای درجه دو و سه چینی وجود دارد که این موضوع می‌تواند خطرناک باشد و جای تامل بیشتری دارد.

این کارشناس بازار خودرو درخصوص واردات خودروهای دست دوم از سایر کشورها گفت: این اتفاق در کشورهایی که ارتباطات جهانی ندارند و یا به لحاظ مالی توانایی پایینی دارند، مرسوم است. یک زمانی در کشورهای تازه استقلال یافته شوروی مانند ارمنستان و گرجستان انجام شد و این کشورها از آلمان و اتحادیه اروپا خودروی دست دوم وارد کردند.

صدرایی درباره میزان تقاضای خودروهای دست دوم میان مردم در صورت واردات نیز گفت: باید ببینیم که چه برند و مدل‌هایی و با چه قیمت‌هایی وارد می‌شود. مثلا اگر بنز ۲۰۱۸ وارد شود، چون برای این خودرو خلاء وجود دارد، قطعا یک تقاضایی ایجاد خواهد شد. ما در شرایطی صحبت می‌کنیم که یک کشور نرمال که دسترسی به ارتباطات جهانی داشته باشد، نیستیم؛ ما در مضیقه هستیم و قدرت انتخاب درخصوص چیدمان خودروهای وارداتی را نداریم. ضمن این که ما خودتحریمی‌های داخلی داریم که حجم موتور و سقف قیمت گذاشته‌ایم و به لحاظ جهانی هم ارتباطات برای کشور سخت است و با این شرایط باید بگردیم و خودروهای مدنظرمان را از منطقه پیدا کنیم.

وی افزود: در حال حاضر تقاضا در دنیا برای خودرو افزایش یافته، چون به دلیل کمبود ریزپردازنده‌ها تحت‌تاثیر جنگ روسیه و اوکراین، تامین خودرو به عقب افتاده و مدت زمان تحویل خودروهای صفر کیلومتر طولانی شده و همین باعث شده بازار خودروهای دست دوم در کشورهایی چون امارات، کانادا و برخی کشورهای اروپایی گرم شود.

این کارشناس بازار خودرو گفت: متاسفانه در کشور ما برخی افراد ناآگاه و بی‌اطلاع یک‌سری چیزها را بدون تحقیق مطرح می‌کنند که مثلا ۱۰۰ هزار خودرو وارد کنیم، در حالی که از روز اول گفتیم وقتی تحریم هستیم، هیچ‌کس به ما ماشین نمی‌دهد و باید از کشورهای واسطه عربی در تعداد محدود وارد کنیم که این هم با خودتحریمی که مسئولان گذاشته‌اند، مشخص است که نمی‌توان تعداد انبوه خودرو وارد کرد و حالا ناچار باید دنبال واردات خودروی دست دوم خارجی باشیم که آن هم سلامت‌اش و چگونگی تامین‌اش چالش است.

صدرایی در پایان بیان کرد: نهایتا بتوان از امارات ۵ هزار و از ترکیه ۳ هزار خودرو وارد کرد که آنقدری نیست که بر بازار داخلی ما تاثیر بگذارد؛ واردات خودرو در کشور ما زمانی تاثیرگذار است که تحریم‌ها رفع شده باشد و خودتحریمی را کنار گذاشته باشیم. مواردی مانند سقف قیمتی، حجم موتور و عرضه خودرو در بورس اعمال کرده‌اند، کجای دنیا این طور مدیریت می‌کنند، یک سیستم گنگ غیرمنطقی طراحی کرده‌اند که نمی‌توانند اجرا کنند؛ به نظرم واردات خودروهای دست دوم معضلات خاص خود را خواهد داشت.