اقتصادسنج| انتقال خودرو یکی از مسائل مهمی است که اگر درباره آن اطلاعات کافی نداشته باشید با مشکلات جدی رو به رو خواهید شد.

نقل و انتقال سند خودرو یکی از مهم ترین مسائل در خرید و فروش است که باید درباره آن اطلاعات کامل داشت و با مراحل آشنا بود. در این مطلب قصد داریم به تمام پرسش های شما پاسخ داده و ابهامات را مرتفع سازیم.

منظور از انتقال سند خودرو چیست؟

منظور از نقل و انتقال سند خودرو در پلیس راهور درواقع همان تعویض پلاک و صدور برگ سبز خودرو برای ماشین مورد معامله است. پس هزینه‌ به‌نام زدن ماشین در راهنمایی و رانندگی درواقع هزینه‌های مربوط به تعویض پلاک خواهد بود و بر اساس تعرفه مشخص شده از خریدار گرفته می‌شود.

البته برای تعویض پلاک باید مالیات خودرو هم پرداخت شود. مبلغ مالیات انتقال سند و صدور برگ سبز خودرو برای ماشین‌های ساخت داخل 1 درصد ارزش خودرو و برای خودرو‌های وارداتی 2 درصد ارزش خودرو است.

مراحل انتقال سند خودرو

اولین قدم از مراحل انتقال سند خودرو، تنظیم قرارداد بین خریدار و فروشنده است. با این کار فرآیند انتقال سند شکل رسمی به خود می‌گیرد. قراردادی که نوشته می‌شود باید شامل مواردی باشد.

 موارد مهم در قرارداد نقل و انتقال خودرو:

_ مشخصات کامل خودرو از جمله رنگ، مدل، دوگانه سوز بودن یودن یا فقط بنزینی بودن خودرو، وسایل موجود در خودرو و …

_ قیمت تمام شده خودرو که خریدار پرداخت می‌کند

_ زمان تحویل خودرو و مدارک آن (بیمه شخص ثالث، کارت سوخت و …) از طرف فروشنده

_ زمان و نحوه تعویض پلاک خودرو

_ تعیین مسولیت برای مواردی مانند پرداخت بدهی‌ها و جریمه‌ها و عوارض سالانه شهرداری

_ تعیین تکلیف برای پرداخت مالیات

_ تعیین زمان برای حضور و مراجعه دو طرف معامله در دفتر خانه

علاوه بر این موارد، هر آنچه ممکن است درآینده باعث ایجاد مشکل شود، باید در قولنامه قید شود. در نهایت بعد ازنوشتن قرارداد فروش خودرو و بسته به مدل آن، باید هزینه‌اش پرداخت شود.

مراجعه به مرکز تعویض پلاک

بعد از اینکه قولنامه بین خریدار و فروشنده نوشته شد، آن‌ها باید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند. به یاد داشته باشید که برای فک پلاک و نصب پلاک جدید در مراکز تعویض پلاک، فروشنده و خریدار هر دو باید حضور داشته باشند. چنانچه به هر دلیلی این امکان وجود نداشت، فروشنده باید با دادن وکالت‌ به خریدار، اختیار تعویض پلاک را به او بدهد و بعد از آن برای انتقال سند قطعی در دفترخانه حضور داشته باشد. اگر این نیز برای وی مقدور نبود،‌ بهتر است به خریدار وکالت‌نامه فروش خودرو بدهد تا خریدار بتواند خودش کارها را پیش ببرد.

مراحل تعویض پلاک خودرو:

مرحله اول؛ ورود به مرکز تعویض پلاک خودرو:در این مرحله، خریدار و فروشنده هر دو با هم باید همراه با خودرو وارد مرکز تعویض پلاک شوید. در بدو ورود، به شما برگه‌ای می‌دهند که در آن شماره نوبت و باجه‌ای که باید به آن مراجعه کنید مشخص شده است. خودرو را پارک کنید، به باجه موردنظر مراجعه کرده و مدارک مورد نیاز برای تعویض پلاک را تحویل دهید. در باجه مربوطه، فرم‌های مربوطه را پر کنید و هزینه تعویض پلاک و نیز هزینه پست سند و کارت خودرو را بپردازید. همه این هزینه‌ها به‌جز هزینه خلافی، به‌عهده خریدار خواهد بود. یادتان باشد از شما پول نقد دریافت نمی‌کنند، بنابراین حتما کارت بانکی با خودتان ببرید. به‌طورکلی دریافت هرگونه وجه نقد در این مراکز غیرقانونی است.

مرحله دوم؛ تأیید اصالت خودرو: پس از پرکردن فرم‌های مربوطه، باجه به شما برگه‌ای را ارائه می‌دهد که باید به کارشناسان و بازرسان مرکز بدهید تا خودروی شما را بازدید کرده و اصالت آن را بررسی کنند. کارشناس برای این کار، تمام مشخصات خودرو را با مشخصات درج‌شده در برگه از جمله شماره شاسی، شماره موتور و سایر موارد تطبیق می‌دهد. بعد از تأیید اصالت خودرو، مجوز فک پلاک قبلی، صدور و نصب پلاک جدید را به شما ارائه می‌دهند. حالا خریدار باید به انبار پلاک برود و پلاک خود را تحویل بگیرد.

مرحله سوم؛ فک پلاک قبلی و نصب پلاک جدید: حالا شما که خریدار هستید باید به انبار مراجعه کنید و پلاک را تحویل بگیرید. در اینجا دو حالت وجود دارد:

اگر قبلا خودرویی داشته‌اید که پلاک آن آزاد است، می‌توانید دوباره همان پلاک را تحویل بگیرید و روی خودروی جدیدتان نصب کنید. اگر از زمان فک پلاک قبلی شما کمتر از 3 سال گذشته است، دیگر هزینه ساخت پلاک ندارید؛ زیرا پلیس تا 3 سال پلاک‌های فک‌شده را نگه می‌دارد. اگر چند پلاک آزاد داشته‌اید، از شما خواهند پرسید که کدام‌یک را می‌خواهید روی این خودروی جدید نصب کنید. بعد از انتخاب، اگر پلاک موجود باشد، آن را برایتان نصب می‌کنند و اگر نه، دوباره آن را می‌سازند.برای افرادی که ساکن تهران هستند، تحویل پلاک قدیمی در همان مراکز تعویض پلاک و بلافاصله انجام می‌شود. اما برای ساکنان شهرستان یا سایر استان‌ها ۲۴ تا ۴۸ ساعت زمان لازم است تا پلاک برایشان پست شود.اگر از آخرین فک پلاک خودرو شما بیشتر از سه سال گذشته است، باید هزینه ساخت پلاک را پرداخت کنید، چون مجددا آن را برایتان می‌سازند.

از قبل هیچ پلاکی ندارید، بنابراین یک پلاک جدید با شماره جدید برایتان نصب می‌کنند.

ثبت سند در دفترخانه اسناد رسمی

بعد از انجام کارهای مربوط به تعویض پلاک، نوبت به سند زدن قطعی در دفترخانه می‌رسد. در این مقطع نیز هم باید فروشنده و هم باید خریدار حضور داشته باشند تا بتوانند فرآیند سند زدن را پس از پرداخت هزینه سند خودرو تکمیل کنند. اگر طبق آنچه در بالاتر گفته شد این امکان وجود نداشت و خرید و فروش خودرو به صورت وکالتی انجام می‌شد، ‌دفترخانه حتما باید مهلت تعویض پلاک را در وکالت‌نامه درج نماید.

مدارک لازم جهت انتقال سند خودرو در دفترخانه

بارها این سؤال مطرح می‌شود که آیا برای خرید خودرو گواهینامه لازم است؟ به همین در ادامه مدارک لازم را آورده‌ایم. مدارک انتقال سند خودرو که فروشنده برای سند زدن در دفترخانه باید به همراه داشته باشد:

_ برگ سبز جدید و تاییدیه نقل و انتقال خودرو که در مراکز تعویض پلاک صادر شده‌است

_ بنچاق قبلی و یا برگ کمپانی (به‌نام فروشنده )

_ اصل مدارک شناسایی فروشنده و خریدار

_ بیمه‌نامه شخص ثالث

_ کارت سوخت

_ برگ مفاصا‌حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری

هزینه نقل و انتقال سند خودرو بر عهده کیست؟

هزینه انتقال سند خودرو در همه مراحل از قبل مشخص شده‌است. بخشی از هزینه را باید فروشنده بپردازد و بخشی دیگر بین هر دو تقسیم خواهد شد.

البته بهتر است که این نکته را در نظر بگیرید که هزینه­‌ها بر اساس مدل خودرو و سال خرید و فروش متفاوت خواهد بود.

هزینه‌های مربوط به فروشنده

هزینه‌ های برعهده فروشنده شامل: هزینه صدور وکالت نامه، خلافی خودرو (پرداخت تمامی خلافی قبل از تاریخ سند) و عوارض سالانه شهرداری می‌باشد.

هزینه­ های حق ثبت و مالیات نقل‌ و انتقال به حساب دولت واریز می ‌شود که بر عهده فروشنده است.

هزینه‌های مربوط به خریدار

هزینه‌ های برعهده خریدار شامل: هزینه انتقال سند در دفترخانه و تعویض پلاک است. وجوه مربوط به تعویض پلاک که در خود مرکز و بقیه مبلغ‌ ها به حساب دولت یا دفترخانه واریز می‌­شود

هزینه حق­‌التحریر به حساب دفترخانه واریز می­‌شود که بر عهده خریدار است.

در صورت گم شدن سند یا نبودن صاحب سند، انتقال مالکیت خودرو چگونه انجام می شود؟

خریدار ممکن است که در هنگام انتقال خودرو با مشکلاتی مواجه شود که می ‌توان با روش های نوشته شده، بسیاری از این مشکلات را برطرف کند:

در صورت نبود صاحب سند و در دسترس نبودن او، خریدار با تنظیم دادخواست تنظیم سند رسمی با متنی متفاوت، خود را با نام فرد جدید معرفی کند.

در صورت گم شدن، باید درخواست سند المثنی کرد. اگر صاحب اصلی سند در دسترس نبود، خریدار باید با در دست داشتن مبایعه­نامه اقدام به دادخواست الزام به تنظیم سند در دادگاه کند.

به هر حال باید گفت که انتقال سند خودرو بدون حضور خریدار امکان پذیر نیست. اگر این دو اتفاق برای شما افتاد، بهتر است که حتماً با یک وکیل کاربلد در این حوزه مشورت کنید.

نکات مهم و اساسی در انتقال سند خودرو

هنگامی که فروشنده و خریدار به توافق برسند، باید مراحل نقل و انتقال سند خودرو را انجام دهند و به عبارت بهتر، سند را بنام بزنند

_ سند محضری داشتن خودرو مورد نظر

_ خودرویی را خریداری کنید که دارای سند محضری است.

_ نوشتن قولنامه ماشین

_ تمامی جزئیات را حتماً درقولنامه بنویسید و خودرو تحویلی را با جزئیات نوشته شده، بررسی کنید تا مطابقت داشته باشد.

_ عدم تحویل خودرو تا دریافت کامل وجه

_ در صورتی که قصد فروش خودرو را دارید، به هیچ وجه قبل از دریافت تمام وجه، نباید خودرو را به خریدار به طور کامل انتقال دهید.

_ سند خودرو به نام یک نفر باشد

اموال منقول مثل اتومبیل را هم می‌توان مثل اموال غیرمنقول (خانه، باغ، زمین و…) به‌صورت دانگی و مشارکتی معامله کرد. اما این شراکت فقط در سند دفترخانه‌ای ثبت می‌شود. کارت سبز خودرو، پلاک و کارت ماشین حتما باید به نام یک نفر صادر شود. به خاطر مشکلات بعدی معمولا سند زدن خودرو به نام چند نفر توصیه نمی‌شود.

کارشناسی خودرو قبل از پرداخت هزینه

وضعیت سلامت خودرو باید کارشناسی شود و نظر کارشناس را در رابطه با رنگ یا سلامت قطعات مختلف، ضمیمه قرارداد کنید.

به‌عنوان خریدار باید پیش از پرداخت هر هزینه‌ای، خودرو را به‌دقت کارشناسی کرده و قیمت واقعی آن را پرداخت کنید.

آیا امکان فسخ قرارداد نقل و انتقال خودرو وجود دارد؟

فسخ قرارداد خودرو بعد از انتقال سند نیز امکان‌پذیر است، چون ممکن است بعد از انتقال سند، خریدار یا فروشنده بنا به دلایل موجه و قانونی ضرر کرده باشند. بنابراین اگر بعد از معامله خودرو و انتقال سند، یکی از طرفین مایل به فسخ آن باشد، می‌تواند برای آن اقدام کند. در این مورد لازم است تمامی موارد فسخ معامله محقق شده باشد. اگر مایل به فسخ معامله ماشین از طرف فروشنده یا خریدار هستید، باید خیارات و موارد فسخ را به صورت دقیق در قرارداد مشخص کنید.

آیا برای سند زدن ماشین گواهینامه لازم است؟

حتی افرادی که گواهینامه رانندگی ندارند هم می‌توانند به عنوان مالک، انتقال سند خودرو را انجام دهند. گواهینامه جزء مدارک لازم برای فروش خودرو محسوب نمی‌شود. این قانون به این دلیل تصویب شده است که شاید یک فرد بخواهد وسیله نقلیه‌ای را برای شخص دیگری خریداری کند اما خودش از آن استفاده نکند؛ یا برای سرمایه گذاری خرید و فروش خودرو را انجام دهد.

آیا برگ سبز، سند قانونی خودرو محسوب می شود؟

در قوانین جدید، برگ سبز سند مالکیت خودرو محسوب می‌شود و دیگر نیازی به سند زدن خودرو در دفاتر اسناد رسمی وجود ندارد.

آیا می‌توان انتقال سند ماشین را، بدون انجام تعویض پلاک انجام داد؟

در صورتی که فروشنده خودرو وکالتنامه داشته باشد، انتقال سند خودرو بدون داشتن برگه تعویض پلاک ممکن است.