تصادف رانندگی مخصوصا از نوع شدید معمولا شروع یک داستان پردردسر و اعصاب خوردکن است. حتی اگر تصادف به خیر بگذرد و خسارت جانی نداشته باشد، هنوز هم می‌تواند روح و روان شما را به هم بریزد؛ از سر و کله زدن با بیمه گرفته تا دردسرهای تعمیرگاه و صافکاری. حالا این وسط اگر خودروی شما یا طرف مقابل شامل افت قیمت هم بشود که دیگر کلکسیون مشکلاتتان تکمیل خواهد شد! در این مطلب، قصد داریم مسائل مربوط به افت قیمت خودرو و نحوه محاسبه آن را بررسی کنیم.
اقتصادسنج| افت قیمت خودرو که به‌عنوان کاهش ارزش خودرو هم شناخته می‌شود، اختلاف قیمت بازار برای وسیله نقلیه قبل و بعد از تصادف است. توجه به این نکته مهم است که تصادف با استهلاک متفاوت است، زیرا استهلاک به کاهش ارزش خودرو به مرور زمان اشاره دارد. اما پس از تصادف، حتی اگر خودرو به خوبی تعمیر شده باشد و در آن از قطعات اصلی و باکیفیت استفاده شود، ارزش خودرو نسبت به قبل از حادثه کمتر خواهد بود.
به عنوان مثال، فرض کنید که شما در حال فروش اتومبیل دست دوم خود هستید که ۳۰۰ میلیون تومان قیمت دارد. اگر خریدار متوجه تصادفی بودن خودرو شود، ممکن است پیشنهاد خود را به میزان ۲۵۰ میلیون تومان کاهش دهد. درواقع تعویض قسمتی از بدنه خودرو یا داشتن رنگ در قطعات باعث می‌شود که ارزش خودرو کاهش پیدا کند. به عبارت دیگر، افت قیمت خودرو شما از بابت تصادف به میزان ۵۰ میلیون تومان کاهش یافته است.
چرا ارزش خودرو بعد از تصادف افت می‌کند؟
گاهی اوقات، پس از تصادف دلیل قانع‌کننده‌ای برای افت قیمت اتومبیل وجود دارد چون ماشین تصادفی نسبت به قبل دیگر سالم نیست و صدمه دیده است. مثلا چپی بودن یک خودرو نشان می‌دهد که این خودرو دچار آسیب جدی شده و احتمالا ایمنی قبل را ندارد. آسیب‌دیدگی شاسی، کاپوت، صندوق و ستون‌ها نیز می‌تواند همین معنی را بدهد. پس طبیعی است که قیمت این خودروها به نسبت میزان آسیب‌دیدگی که دارند کاهش پیدا کند.
اما افت قیمت خودرو در بسیاری از موارد هیچ دلیل منطقی ندارد و صرفا یک نوع قانون نانوشته و مرسوم در بازار خرید و فروش خودروست. مثلا خودرویی که درب آن رنگ یا تعویض شده دچار افت می‌شود در حالی که ایمنی این خودرو نسبت به قبل هیچ تغییری نکرده است و از لحاظ ظاهری هم تفاوتی با نسخه کارخانه ندارد.
جالب است بدانید در بسیاری از کشورهای دنیا، رنگ‌آمیزی خودرو نه تنها باعث افت قیمت آن نمی‌شود بلکه به عنوان یک نوع ارتقا در وضعیت ظاهری خودرو در نظر گرفته شده و قیمت آن را بیشتر می‌کند؛ دقیقا مثل خانه‌ای که آن را دوباره بازسازی و رنگ‌آمیزی کرده‌اید!
نحوه محاسبه افت قیمت خودرو در تصادفات
اگرچه قیمت یک خودرو مثل هر کالای فروشی دیگری به توافق بین فروشنده و خریدار بستگی دارد اما برای محاسبه افت قیمت خودرو روش کاملا مشخصی وجود دارد.
به طور کلی ۲ فاکتور زیر در نحوه تعیین افت قیمت خودرو تاثیرگذار هستند:
۱- ناحیه آسیب‌دیده
به عنوان مثال خودرویی که سقف آن آسیب ببیند شامل بیشترین میزان افت قیمت یعنی ۱۰ درصد قیمت کل خودرو خواهد شد. افت قیمت خودرو شاسی خورده هم در همین حدود محاسبه می‌شود. کمترین میزان افت مربوط به گل‌گیرهای خودرو با حدود ۲ درصد است.
۲- شدت آسیب
هر اندازه که شدت آسیب وارد شده به خودرو بیشتر باشد، میزان افت قیمت هم بالاتر خواهد رفت. به عنوان مثال میزان افت قیمت خودرو در صورت تعویض یک بخش مثل درب، بالاتر از افت قیمت خودرو در شرایط رنگ شدن همان درب است. همچنین افت قیمت ترک شاسی کمتر از آسیب‌دیدگی شدید در این ناحیه است.
در واقع، برای محاسبه افت قیمت خودرو درصدهای مشخصی وجود دارد که بر اساس ناحیه آسیب‌دیده و شدت آسیب تعیین خواهد شد. در ادامه، جدول افت قیمت خودرو در تصادف ۱۴۰۲ را آورده‌ایم:
| جدول افت قیمت خودرو در تصادفات | |
| رنگ شدگی سقف | ۸ تا ۱۰ درصد |
| رنگ‌شدگی شاسی | ۸ تا ۱۰ درصد |
| رنگ شدگی کاپوت | ۵ تا ۷ درصد |
| رنگ شدگی صندوق عقب | ۴ تا ۶ درصد |
| رنگ شدگی ستون‌ها | ۳ تا ۵ درصد |
| رنگ شدگی درب‌ها | ۳ تا ۵ درصد |
| رنگ شدگی گل‌گیرها | ۲ تا ۴ درصد |
* معمولا افت قیمت در شرایط تعویض، حدود ۱ درصد بیشتر از رنگ‌شدگی محاسبه می‌شود.
برای تعیین افت قیمت خودرو به صورت آنلاین و دقیق می‌توانید از ابزار قیمت همراه مکانیک کمک بگیرید و با وارد کردن مدل خودرو و بخش‌های آسیب‌دیده، قیمت روز خودروی‌تان را ببینید.
در انواع تصادفات، افت ماشین چگونه محاسبه می‌شود؟
در تصادفات سنگین معمولا نیاز به تعمیرات گسترده‌ای است و در نتیجه میزان افت هم بالاتر خواهد رفت. می‌توانیم میزان افت قیمت خودرو را برحسب شدت تصادف به شکل زیر دسته‌بندی کنیم (این دسته‌بندی فرضی است):
دسته ۱) اگر در یک تصادف اتومبیل شما در دسته یک قرار گرفت، این بدان معنی است که خودرو شما به شدت آسیب دیده است. اتومبیل‌های دسته یک فراتر از تعمیر در نظر گرفته شده‌اند و ممکن است به آن‌ها «قراضه یا اوراقی» نیز گفته شود. این خودروها به‌طور کامل از بازار خارج هستند و قابل استفاده نیستند.
دسته ۲) خودروهای رده دو نیز فراتر از تعمیر هستند، به این معنا که ممکن است با تعمیرات تخصصی، ساختار مکانیکی ماشین (برای مثال موتور) همچنان قابل استفاده باشد، اما کابین و بدنه خودرو به هیچ عنوان مناسب نیستند. مطمئنا یک بدنه و کابین سالم و جدید بر روی موتور این خودرو می‌تواند بسیار پرهزینه باشد.
دسته ۳) اتومبیل‌های دسته سوم ممکن است «اتومبیل‌های عملکردی» نامیده شوند، زیرا در تصادفی متوسط (شدت تصادف نه زیاد بوده و نه کم) بدنه خودرو آسیب دیده و هیچ‌گونه صدمه‌ای به قسمت‌های حساس خودرو وارد نشده است. با این حال، برخلاف اتومبیل‌های گروه یک و دو، یک ماشین رده سوم با لحاظ کردن افت قیمت، می‌تواند تعمیر شده و فروخته شود.
دسته ۴) این دسته از خودروها در طی تصادفات با شدت کم، آسیب‌های جزئی دیدهاند و کابین و قسمت‌های مکانیکی خودرو کاملاً سالم هستند. این رده از خودروها نیاز به تعمیرات بسیار کمی دارند و اغلب افت قیمت کمی را تجربه می‌کنند. این خودروها نیز تصادفی نام دارند، هرچند که میزان خسارت کم باشد.
جمع‌بندی بررسی افت قیمت خودرو در تصادفات
به آخرین بخش از مقاله افت قیمت خودرو در تصادفات رسیدیم؛ اگر خودرو به‌درستی کار نکند یا رانندگی با آن ایمن نباشد، برای بازگردان خودرو به بازار نیاز به صرف هزینه بالا است، به‌خصوص اگر خودرو خارجی و لوکس باشد. برای خودروهای داخلی همانند پراید یا پژو، میزان افت قیمت کمتر از خودروهای خارجی است.
اگر می‌خواهید اتومبیل تصادفی خود را بفروشید، ممکن است در یافتن خریدار برای آن مشکل داشته باشید. به دلیلِ نبود یک مرجع قانونی و عدم ثبت میزان تصادف و خرابی در بازار فروش خودروهای تصادفی، خریداران اطمینان کمتری به صحت اطلاعات فروشنده دارند. حتی یک نفر به‌راحتی می‌تواند بدون آن‌که سخنی از خرابی گلگیر خود به میان آورد، ماشین خود را با قیمت روز به فروش برساند.
منظور ما این است که شما به عنوان یک خریدار باید جهت اطمینان بیشتر و به‌عنوان یک فروشنده جهت فروش راحت‌تر خودروی خود، سعی کنید اطلاعات خود را بالا ببرید یا از یک متخصص کاربلد کمک بگیرید. کارشناسی خودرو بهترین روش است تا با محاسبه افت قیمت خودرو در تصادفات به‌روش استاندارد، خریدار و فروشنده در معاملات خودرو ضرر نکنند.
