اقتصادسنج | قیمت ال ۹۰ ایرانی طبق حرف‌های مدیرعامل سایپا باید چیزی نزدیک ۵۰۰ میلیون باشد. محمدعلی تیموری در هفته‌ای که پشت سرگذاشتیم در جریان مراسم رونمایی از ال ۹۰ ایرانی قیمت تقریبی محصول جدید این کارخانه را نصف ارزش ساندرو‌های فعلی دانست که الان در بازار حول‌وحوش یک میلیارد ارزش دارند. مدیرعامل سایپا قبلا هم درباره ال ۹۰ ایرانی وعده داده بود که در سال ۱۴۰۲ و احتمالا در دهه فجر این محصول آماده عرضه به بازار باشد. در این مطلب کاری به زمان عرضه ال ۹۰ ایرانی که تا الان فقط ۵۰ تا نسخه از آن تولید شده، نداریم اما می‌خواهیم از لحاظ اقتصادی بررسی کنیم که چرا وعده مدیرعامل سایپا درباره قیمت احتمالی آن شدنی نیست.

قیمت تندر ۹۰ و ساندرو در بازار خودرو

تندر ۹۰ که نسخه قبلی ال ۹۰ ایرانی است، الان باوجود توقف تولید یکی از گران‌ترین محصولات داخلی در بازار آزاد به‌حساب می‌آید. اواسط سال ۹۸ همه تیپ‌های تندر ۹۰ به‌خاطر نداشتن استاندارد‌های جدید خودرویی از خط تولید ایرانخودرو کنار گذاشته شدند و الان همان نسخه‌های اتوماتیک مدل ۹۸ را حدود یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان می‌فروشند. قیمت تندر ۹۰ پلاس دنده‌ای ۹۵۰ میلیون تومان است و خرید تندر ۹۰ دنده‌ای صفرکیلومتر هم تقریبا ۹۰۰ میلیون تومان آب می‌خورد. مشخص نیست مدیرعامل سایپا دقیقا با کدام فرمول قیمت احتمالی ال ۹۰ ایرانی را نصف ساندرو‌های صفرکیلومتر فعلی توصیف کرده است. در سایت‌های تخصصی خودرو که با وارد کردن مشخصات، قیمت منصفانه مدل شما را تخمین می‌زنند، الان برای ساندرو اتومات مدل ۹۸ بازه ۹۷۶ میلیون تا یک میلیارد و ۴۸ میلیون تومان نمایش داده می‌شود.

یعنی به شکل میانگین با عدد یک میلیارد و ۱۶ میلیون برای ساندرو‌های صفرکیلومتر فعلی طرف هستیم و باید با حرف‌هایی که مدیرعامل سایپا زده ال ۹۰ ایرانی چیزی نزدیک ۵۰۰ میلیون قیمت داشته باشد. ال ۹۰ ایرانی در خوشبینانه‌ترین حالت همزمان با دهه فجر معرفی می‌شود، اما الان که ابتدای اردیبهشت هستیم با ۵۰۰ میلیون تومان می‌شود در بازار مدل‌های دست‌دوم یک تندر ۹۰ دنده‌ای مدل ۹۲ خرید که در این ۱۰ سال ۱۴۰ هزارکیلومتر راه رفته است. یا بین مدل‌های اتومات سراغ تندر ۹۰ مدل ۹۵ رفت که کارکرد کمتری دارد و این عدد به ۸۰ هزارکیلومتر می‌رسد. درعوض بدنه آن دوررنگ است. بین ساندرو‌های دست‌دوم هم با ۵۰۰ میلیون فقط می‌شود روی مدل‌هایی دست گذاشت، که به‌اسم تصادفی فروخته می‌شوند. همه این چیز‌ها باعث می‌شوند حتی اگر سایپا به وعده خودش عمل کند و تا دهه فجر آماده فروش ال ۹۰ ایرانی باشد و علاوه بر این تا آن موقع هیچ تورمی در بازار خودرو نداشته باشیم، بازهم محدوده ۵۰۰ میلیونی برای ال ۹۰ ایرانی خیلی به واقعیت نزدیک نیست.

سرنوشت ال ۹۰ ایرانی مثل اطلس و آریا می‌شود؟

ال ۹۰ ایرانی در نزدیک‌ترین حالت ممکن بهمن امسال عرضه می‌شود و سایپا الان به‌جز آن روی اطلس و آریا هم مشغول است. اطلس اساسا قرار بود جایگزین تیبا و ساینا باشد و آریا به‌اسم اولین کراس‌اوور سایپا معروف شد. البته در خود سایت سایپا فعلا فقط اطلس را جزو مدل‌های درحال تولید گذاشتند، اما همین محصول یک زمانی قرار بود با قیمت احتمالی ۱۷۰ تا ۲۳۰ میلیون تومان وارد بازار شود. این بازه را اواسط آبان ۱۴۰۰ کارشناسان خودرو برای اطلس تخمین می‌زدند و مدیرعامل سایپا وعده داده بود اطلس را در سه‌ماهه نخست ۱۴۰۲ به بازار عرضه کند. اگر سایپا از الان همه خطوط تولید و نیرو‌های خودش را برای تولید اطلس بگذارد، احتمال اینکه تا آخر خرداد وعده مدیرعامل آن‌ها محقق شود، وجود دارد، اما شانس فروش آن در بازه ۱۷۰ تا ۲۳۰ میلیون، دقیقا صفر است. آریا هم برای اولین بار در مرداد ۹۹ یعنی دو سال و نیم پیش رونمایی شد و قرار بود در سال ۱۴۰۰ وارد بازار می‌شود. خرداد پارسال که خبری از عرضه آریا نشد، مدیرعامل سایپا اواخر ۱۴۰۱ را تاریخ جدید عرضه آریا به بازار معرفی کرد. آریا هنوز هم آماده عرضه و فروش نیست و هیچ‌وقت در بازه تقریبی ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیونی که سال ۹۹ برای آن تخمین می‌زدند، فروخته نمی‌شود. همه این چیز‌ها باعث می‌شوند تا حدود زیادی وعده قیمت ۵۰۰ میلیونی برای ال ۹۰ ایرانی تا حدود زیادی از واقعیت فاصله داشته باشد.