اقتصادسنج| علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت گفت: در حوزه اقدامات مقطعی، یارانه‌ها حدود ۹ برابر افزایش داشت و از ۴۵ هزار تومان به ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان رسید، حقوق حداقل بگیران در طی دو سال بیش از ۸۰ درصد افزایش یافت که سال گذشته ۵۷ درصد و امسال نیز ۲۷ درصد افزایش داشت.

چندی پیش خبرهای جدیدی از افزایش 9 برابری یارانه نقدی 1402 به گوش رسید. در این خبر گفته شده علاوه بر پرداخت یارانه نقدی 120 هزارتومانی به خانوارها یارانه نقدی هر ماه نیز 9 برابر زیاد می شود. وزیر اقتصاد گفت: تا آبان ماه خبری از تغییر یارانه نقدی وجود ندارد. یارانه نقدی آبان ماه به حساب سرپرستان خانوار بزودی واریز خواهد شد.

علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در «اردوی تشکیلاتی دفتر تحکیم وحدت» در مشهد با اشاره به وضعیت جنگ غزه گفت: صهیونیست‌ ها در طی ۷۵ سال اخیر تلاش کردند با تاریخ‌سازی و زور، برای رژیم صهیونیستی مشروعیت درست کنند، اما مقاومت مردم فلسطین همه آن‌ تلاش‌ها را به باد داد. امروز فریاد حمایت از مردم مظلوم غزه و محکومیت جنایات صهیونیست‌ها در سراسر جهان شنیده می‌شود.

بهادری جهرمی گفت: دشمنان امروز برای فشار علیه ملت ایران در حوزه تحریم‌های اقتصادی، فشار رسانه‌ای و ایجاد خطای محاسباتی در میان مسئولان و مردم، تمرکز ویژه دارند.

وی با انتقاد از سیاست‌های اقتصادی دولت گذشته، تصریح کرد: در دوره‌ای برخی مسئولان و مقامات ارشد با تصور غلط می‌گفتند اگر نرخ ارز افزایش پیدا کند، برای اقتصاد و معیشت مردم خوب است. می‌گفتند اگر به کدخدا التماس کنیم و از بخشی از حقوق ملت چشم پوشی کنیم، کلیه تحریم‌ها لغو می‌شود و همین امر را برای تغییر ذهن مردم نیز دنبال کردند.

دبیر هیات دولت یادآور شد: طی یک دهه اخیر در حالیکه از یک طرف غرب رو به افول بود، بحران‌های اجتماعی و اقتصادی سنگین در آنجا مشاهده می‌شد و بارها بدعهدی و کارشکنی آنان در برابر ملت ایران دیده شده بود و از طرف دیگر در آسیا و آمریکای لاتین اقتصادهای نوظهوری در حال شکل‌گیری بود، سازمان‌های اقتصادی جدیدی تأسیس شده بود و آنان نیز تمایل به همکاری با ایران داشتند اما رویکرد دولت وقت ارتباط با غرب و بی‌توجهی به ظرفیت‌های همسایگان و اقتصادهای نوظهور بود.

بهادری جهرمی با اشاره به اقدامات دولت برای ارتقای استفاده از ظرفیت نخبگان گفت: در این دولت حمایت از سرآمدان علمی دو برابر شد، تا سقف ۵ هزار نخبه مجوز جذب در دستگاه‌های اجرایی داده شد، تسهیلات شرکت‌های دانش‌بنیان ۲۶۰ درصد افزایش یافت، برای پیوند دانشگاه و صنعت ۴ هزار نفر از نخبگان و دانشجویان برتر در بنگاه‌های فعال داخلی بورسیه شدند.

وی افزود: همچنین تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان از ۶ هزار و ۴۰۰ به ۹ هزار و ۲۰۰ شرکت رسید. افزایش ۲۶۰ درصدی تسهیلات شرکت‌های دانش‌بنیان و افزایش ۲۵ درصدی صادرات محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان، از جمله اقدامات دولت برای حمایت از نخبگان و کاهش مهاجرت آنان بوده است.

سخنگوی دولت ادامه داد: دولت برای بهبود معیشت مردم در کنار کارهای زیرساختی به اقدامات مقطعی نیز توجه داشت. از جمله کاهش ۲۰ درصدی تورم، کاهش ۱۳ درصدی نرخ رشد نقدینگی، ثبت رشد اقتصادی ۶.۲ درصدی در بهار امسال، کاهش نرخ بیکاری به زیر ۸ درصد از نتایج اقدامات زیرساختی دولت در حوزه اقتصاد و معیشت بوده است.

بهادری جهرمی یادآور شد: در حوزه اقدامات مقطعی، یارانه‌ها حدود ۹ برابر افزایش داشت و از ۴۵ هزار تومان به ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان رسید، حقوق حداقل بگیران در طی دو سال بیش از ۸۰ درصد افزایش یافت که سال گذشته ۵۷ درصد و امسال نیز ۲۷ درصد افزایش داشت.

جمعیت ایران حدود ۸۵ میلیون نفر برآورد می‌شود. آمار‌های رسمی می‌گویند به ۷۸ میلیون نفر از این جمعیت یارانه نقدی پرداخت می‌کند. ۳۰ درصد جمعیت کشور در دهک اول، دوم و سوم قرار می‌گیرند و یارانه ۴۰۰ هزار تومانی در ماه دریافت می‌کنند. ۶۰ درصد دیگر از جمعیت در دهک چهار تا نهم طبقه‌بندی می‌شوند و به آن‌ها یارانه ۳۰۰ هزار تومانی در ماه تعلق می‌گیرد. ۱۰ درصد باقیمانده در دهک دهم درآمدی طبقه شده‌اند که در ادبیات عامه گاهی برایشان از عنوان ثروتمند استفاده می‌کنند. افراد حاضر در دهک دهم، یارانه دریافت نمی‌کنند.شما عضو کدام دهک درآمدی هستید؟

دهک دهم پارسال به‌طور متوسط ماهی ۳۵ میلیون و ۳۸۵ هزار تومان درآمد داشته و ۲۵ میلیون و ۳۶۲ هزار تومان هزینه کرده است. میزان درآمد خانوار حاضر در دهک اول، تقریبا ۱۰ برابر درآمد خانوار دهک اول است. هزینه ماهیانه خانوار دهک دهم نسبت به خانوار دهک اول، در سالنامه آماری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شش برابر محاسبه شده است. اگر خانوار دهک نهم را به‌عنوان طبقه متوسط جامعه فرض کنیم، این گزارش نشان می‌دهد درآمد دهک دهمی‌ها تقریبا ۴۰ درصد بیشتر است و درعوض هزینه‌هایش هم حدود ۳۳ درصد افزایش پیدا می‌کند.

مقایسه هزینه و درآمد دهک‌های درآمدی در سال ۱۴۰۱

دهک اول، دهک دوم و دهک سوم یارانه نقدی بگیر

دهک اول و دهک دوم از خانوار‌های زیر پوشش نهاد‌های حمایتی مانند کمیته امداد امام خمینی و بهزیستی تشکیل شده است. درآمد خانوار حاضر در دهک اول سال گذشته، سه میلیون و ۵۳۷ هزار تومان برآورد شده است و هزینه ماهیانه‌شان هم چهار میلیون و ۱۱۶ هازر و ۵۰۰ تومان بوده. هر دو این عدد‌ها یک معیار آماری هستند و باید به‌عنوان «متوسط» و «میانگین» در نظر گرفته شوند.

خانوار دهک اول، به‌این ترتیب ماهی حدود ۵۸۰ هزار تومان پول کم می‌آورد و در اصطلاح هشت‌شان گروه نهشان بوده است. خانوار دهک دوم، ماهی شش میلیون و ۳۴۷ هزار و ۵۰۰ تومان درآمد داشته و ماهی شش میلیون و ۶۴ هزار و ۵۰۰ تومان پول خرج کرده است. خانوار دهک اول، ۱۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد.

دهک سوم از نظر دخل و خرج خانوار وضعیت بهتری دارد؛ این خانواده‌ها به‌طور متوسط ماهی هشت میلیون و ۴۳ هزار و ۴۰۰ تومان درآمد داشته‌اند و هفت میلیون و ۳۰۷ هزار تومان کرده. این خانوار فرصت داشته ماهی ۷۴۰ هزار تومان پس‌انداز کند.

دهک اول، دوم و سوم روی هم رفته ۲۵ میلیون نفر از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و به ازای هر نفر ۴۰۰ هزار تومان یارانه نقدی دریافت می‌کنند. خانوار‌های دهک اول، دوم و سوم اولین مشمولان دریافت کالابرگ و سپس یارانه تشویقی بودند. یارانه دهک‌های یک تا سه درآمدی، در صورت استفاده از یارانه تشویقی به ۵۲۰ هزار تومان برای هر نفر خواهد رسید.

دهک چهارم، دهک پنجم یارانه نقدی بگیر

دهک چهار و پنج را در اصطلاح دهک‌های میانی درآمدی محسوب می‌کنند. اگر در سال گذشته درآمدتان ماهی ۹ میلیون و ۴۹۷ هزار و ۵۰۰ تومان بوده، جزو دهک چهارم درآمدی قرار می‌گیرید. این خانوار همچنین ماهی هشت میلیون و ۳۴۳ هزار تومان هزینه پرداخت کرده است.

درآمد دهک پنجم، به‌طور متوسط یک میلیون و ۴۵۴ هزار تومان بیشتر از خانوار حاضر در دهک چهار بوده و ماهیانه ۱۰ میلیون و ۹۵۱ هزار و ۵۰۰ تومان برآورد می‌شود. خانوار دهک پنجم ۹ میلیون و ۴۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان در ماه هزینه هزینه پرداخت کرده است. قدرت پس‌انداز خانوار دهک چهارم یک میلیون و ۱۵۴ هزار و ۵۰۰ تومان و شاخص توانایی پس‌انداز خانوار دهک پنجم، سال گذشته معادل یک میلیون و ۵۳۵ هزار تومان برآورد شده است.

دهک چهار و پنج از خانوار‌هایی با متوسط جمعیت ۳.۵ نفر تشکیل شده است و هرکدامشان یارانه ۳۰۰ هزار تومانی دریافت می‌کنند. کالابرگ و امکان استفاده از یارانه نقدی هم برایشان درنظر گرفته‌اند.

دهک ششم، دهک هفتم یارانه نقدی بگیر

دهک ششم در سال ۱۴۰۱، به گواهی سالنامه آماری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ماهی ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان درآمد کسب کرده است. به‌طور طبیعی هزینه خانوار دهک ششم نیز بالاتر می‌رود. مخارج خانوار دهک ششم سال قبل ماهی ۱۰ میلیون و ۳۹۴ هزار و ۸۰۰ تومان برآورد شده که باز هم از منظر آماری به معنای توانایی پس‌اندازی معادل دو میلیون ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود.

دهک هفتم و خانوار حاضر در آن پارسال از توانایی پس‌انداز دو میلیون و ۴۲۵ هزار تومان در ماه برخوردار بوده است. سال گذشته درآمد خانوار دهک هفتم را ماهی ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و هزینه‌هایش را به‌طور متوسط ماهی ۱۲ میلیون و ۷۵ هزار تومان برآورد کرده‌اند.

یارانه نقدی خانوار دهک شش و هفت، به ازای هر نفر ماهی ۳۰۰ هزار تومان است، به این معنی که اگر خانوار سه نفر جمعیت داشته باشد، ماهی ۹۰۰ هزار تومان یارانه نقدی به حساب سرپرست خانوار واریز خواهد شد. دهک ششم و هفتم، مهرماه امسال مشمول یارانه تشویقی شدند. خانوار برای استفاده از یارانه تشویقی، باید ۲۰۰ هزار تومان از یارانه هر نفر را به خرید از طرح کالابرگ الکترونیکی اختصاص دهد تا ۱۲۰ هزار تومان یارانه اضافی دریافت کند. یارانه تشویقی در قالب کالابرگ به متقاضیان پرداخت می‌شود و قابلیت برداشت نقدی ندارد. یارانه نقدی افراد حاضر در دهک چهار تا هفت درآمدی به‌شرط استفاده از کالابرگ تا ۴۲۰ هزارتومان افزایش پیدا می‌کند.

دهک هشتم، دهک نهم یارانه نقدی بگیر

دهک هشتم براساس تقسیم‌بندی جدید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خانوار‌هایی هستند که پارسال به‌طور متوسط ۱۷ میلیون و ۷۰ هزار و ۵۰۰ تومان درآمد ماهیانه داشته‌اند و از آن طرف مجموع مخارجشان عدد متوسط ۱۴ میلیون و ۱۷۸ هزار تومان را نشان می‌دهد. خانوار دهک هشتم به این ترتیب تقریبا نزدیک دو میلیون و ۹۰۰ هزار تومان قدرت پس‌انداز داشته است.

دهک نهم از خانوار‌هایی با توانایی پس‌انداز ماهیانه چهار میلیون و ۲۷۵ هزار تومان تشکیل شده است. اگر سال قبل ماهی ۲۱ میلیون و ۳۱۲ هزار تومان درآمد داشته‌اید و ماهی ۱۷ میلیون و ۳۷ هزار و ۳۰۰ تومان هم خرج‌ومخارجتان می‌شده، فعلا در دهک نهم قرار می‌گیرید.

دهک هشت و دهک ۹ همچنان جزو مشمولان دریافت یارانه نقدی به‌حساب می‌آیند و به ازای هر نفر ماهی ۳۰۰ هزار تومان به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود. این گروه می‌توانند یارانه نقدی خود را در قالب کالابرگ خرج کنند، اما هنوز درباره پرداخت یارانه تشویقی به دهک هشت و دهک ۹ اعلام نشده است. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته این گروه هم به‌زودی مشمول یارانه تشویقی خواهند شد.

دهک دهم؛ محروم از یارانه نقدی و کالابرگ

دهک دهم براساس بعضی روایت‌ها و محاسبات ۱۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند. این گروه بیشترین درآمد و به طبع بالاترین میزان هزینه ماهیانه را دارند، اما الزاما نمی‌توان آن‌ها را ثروتمند به حساب آورد، حتی اگر دولت به خانوار دهک دهم یارانه نقدی پرداخت نکند. دهک درآمدی به‌هرحال یک اصطلاح آماری است.

دهک دهم براساس سالنامه آماری سال ۱۴۰۱ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، خانوار با میزان متوسط درآمد ماهی ۳۵ میلیون و ۳۸۵ هزار تومان را در خود جای داده است. این گروه همچنین ۲۵ میلیون و ۳۶۲ هزار تومان در هر ماه خرج و مخارج داشته‌اند و شاخص قدرت پس‌اندازشان از منظر آماری ۱۰ میلیون تومان برآورد می‌شود.