اقتصادسنج؛ یک فلز جهانی است که در بین همه‌ی مردم دنیا خریدار دارد. گروهی از این خریداران از این فلز طلایی به عنوان یک شی زینتی استفاده می‌کنند.

گروهی دیگر نیز خرید های عمده می‌کنند و روی طلا سرمایه گذاری می‌کنند. البته بین گروه اول نیز انگیزه سرمایه گذاری به همراه مصرف وجود دارد. چرا که پس از چند سال می‌توانند طلای خود را به قیمت بالاتری بفروشند.

براساس گزاره‌های بالا، قاعدتا طلای داخل ایران باید از انس طلای جهانی متاثر باشد. انس جهانی در سال 2022 حدود 0.2 درصد افت کرده است. انس از 1828 دلار به 1824 دلار رسیده است.اما طلای داخل بیش از 38 درصد رشد کرده است.

هر گرم طلای 18 عیار در ایران در ابتدای سال 2022 حدود یک میلیون و 300 هزار تومان خرید و فروش می‌شد. بنابر مسیر انس جهانی قاعدتا باید طلای داخل ایران نیز در همین حدود باشد اما اینطور نیست. در پایان سال 2022 قیمت طلای داخل یک میلیون و 800 هزار تومان ثبت شده، یعنی در این مدت 38.5 درصد افزایش یافته است.

در واقع با این که هر دو بازار طلا هستند، اما یکی در مقیاس جهانی در نوسان نزولی بوده و پس از یک سال به نقطه شروع رسیده است اما طلای داخل 500 هزار تومان افزایش یافته است. حتی توانسته خود را به بالای مرز 2 میلیون تومان برساند.

2 عامل اثرگذار روی طلای داخل

قاعدتا در بازار جهانی دلار و طلا معکوس حرکت می‌کنند. در شرایطی که بازار جهانی با بحران مواجه می‌شوند مثل کرونا، تقاضا برای خرید طلا بالاتر می‌رود. در این وضعیت ارزش دلار افت می‌کند.

قاعدتا در بازار داخل ایران نیز باید این اتفاق رخ دهد، اما اینطور نیست. از آنجایی که پول ملی کشور یعنی ریال به دنبال تحریم و تورم با کاهش ارزش مواجه است، این اتفاق بازارها را متاثر می‌کند. در واقع افت ارزش ریال موجب با عنوان عامل اثر گذار، معادله بازار را تغییر می‌دهد.

با تورم، تحریم و افت ارزش ریال، قیمت دلار در بازار ایران افزایش می‌یابد. اتفاقی که در 2 دهه اخیر در ایران به کرات رخ داد. در کشور دلار بیشترین تاثیر را روی نرخ طلا می‌گذارد و به نوعی قیمت طلا و سکه را به دنبال خود می‌کشاند.

بررسی تاریخچه نوسانات قیمت دلار و طلا در ایران نشان می‌دهد که قیمت طلا به دنبال افزایش قیمت دلار رشد می‌کند. یعنی هر زمان که تحریم جدیدی علیه اقتصاد کشور اعمال شده، درآمد ارزی دولت کاهش یافته است.

با کاهش درآمد و ثابت بودن هزینه‌ها، دولت مجبور به چاپ پول شده است. چاپ پول جدید بدون پشتوانه در اقتصاد، موجب افت ارزش پول ملی می‌شود. وقتی مردم حس می‌کنند که پول در دستشان ارزش ندارد، به دنبال بازاری می‌گردند که بتواند ارزش دارایی آنها را حفظ کند.

در واقع مردم برای حفظ ارزش دارایی خود به دنبال خرید دلار و طلا می‌روند. در اقتصاد ما تاثیر دلار بیشتر از انس جهانی است. این موضوع در سال 2022 کاملا پیداست.

انس جهانی کی روی طلا ایران اثر می‌گذارد؟

در حالی که طلا در سال میلادی که گذشت کم نوسان و با افت ارزش مواجه بود، طلای داخل ایران رکوردهای جدیدی را ثبت کرد. چرا که دلار در این یک سال روند رو به رشد داشت.

براساس تحلیل کارشناسان، دلار بیشترین اثرگذاری را روی نرخ طلای داخل دارد. انس جهانی در شرایطی که اقتصاد کشور با بحران مواجه است نمی‌تواند آنطور که باید اثرگذار باشد.

به نظر می‌رسد اگر اقتصاد کشور برای حداقل چند با ثبات باشد، آن زمان بتوان انتظار اثرگذاری انس جهانی را داشت. یعنی تحریم‌ها تا حد زیادی برداشته شود یا حداقل دولت بتواند درآمد ارزی داشته باشد. در واقع اگر برای چند ماه نرخ دلار باثبات باشد، احتمالا طلای داخل با نگاه کردن به انس جهانی حرکت کند.

کارشناسان و فعالان بازار نیز برای پیش‌بینی نرخ طلا، ابتدا بازار ارز را تحلیل می‌کنند.

تجارت‌نیوز/